Ostra reakcja polskich władz i IPN. Dyrekcja Kompleksu Pomnika Katyńskiego usunęła z cmentarza w Katyniu płaskorzeźby Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej – poinformowała administracja memoriału Kompleksu Pomnika Katyńskiego, znajdującego się w obwodzie smoleńskim. Polska protestuje przeciwko tej decyzji. Nakaz demontażu wydała prokuratura obwodu smoleńskiego, argumentując, że płaskorzeźby naruszają przepisy dotyczące obiektów dziedzictwa kulturowego i upamiętnienia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej. Tak w rosyjskim oficjalnym przekazie państwowym nazywana jest II wojna światowa, Moskwa nie chce pamiętać o pakcie Ribbentrop-Mołotow i agresji między innymi na Polskę, dokonaną we współpracy z wojskami Hitlera.O demontaż rzeźb apelował wiceprzewodniczący Dumy obwodu smoleńskiego Walerij Kuzniecow, reprezentujący Partię Komunistyczną Federacji Rosyjskiej. To ugrupowanie niezmiennie kwestionuje odpowiedzialność Związku Sowieckiego za zbrodnię katyńską.W maju 2025 roku podobne płaskorzeźby zostały usunięte z pomników w Miednoje na podstawie decyzji rady obwodu twerskiego, gdzie również znajduje się cmentarz ofiar zbrodni katyńskiej.IPN reaguje na prowokację RosjanPolskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych złożyło już notę protestacyjną. Także Instytut Pamięci Narodowej stanowczo potępił akt dewastacji, którego dopuściły się władze Federacji Rosyjskiej na Cmentarzu Wojennym w Katyniu.„Według decyzji rosyjskiej prokuratury, polskie symbole: Order Virtuti Militari, którym Polska uczciła wiktorię nad Rosjanami z 1792 roku, oraz Krzyż Kampanii Wrześniowej, przypominający o niemiecko-sowieckiej agresji z 1939, pierwszej odsłonie II wojny światowej – naruszają obowiązujące w Federacji Rosyjskiej przepisy dotyczące obiektów dziedzictwa kulturowego i upamiętnienia zwycięstwa narodu sowieckiego w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej” – czytamy w oświadczeniu.Podkreślono, że „odznaczenia symbolizują ciągłość walki Polaków o wolność”. „Razem tworzą znaki polskiej drogi do niepodległości, utrwalając pamięć o determinacji i odwadze wielu pokoleń” – zaznaczył IPN w komunikacie.IPN odkłamuje twierdzenia Rosji„Wbrew twierdzeniom rosyjskich władz, że odznaczenia te mają charakter rusofobiczny – powstały jako upamiętnienie konkretnych wydarzeń historycznych i bohaterstwa żołnierzy, a ich znaczenie odnosi się do walki o niepodległość Polski, a nie do współczesnych czy narodowościowych uprzedzeń” – zwrócono uwagę.Instytut wezwał władze obwodu smoleńskiego do przywrócenia zniszczonych płaskorzeźb, które „stanowią integralną część polskiej tożsamości narodowej i pamięci historycznej”. „Dewastacja miejsc pamięci jest działaniem niegodnym cywilizowanych narodów” – zaapelowano do rosyjskich władz.Na cmentarzu w Katyniu spoczywa 4421 polskich żołnierzy, zamordowanych w 1940 roku przez NKWD. Łączna liczba zamordowanych wówczas obywateli polskich wyniosła 22 tys., w tym 15 tys. jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.Czytaj także: 17 września 1939 roku jak napaść na Ukrainę. Bandycka Rosja w pigułce