Nagroda im. Daphne Caruany Galizii. Rosja znalazła sposób, by mimo sankcji sprzedawać ropę naftową – dzięki sieci zachodnich pośredników i „flocie cieni”. To właśnie dziennikarze, którzy odkryli kulisy tego procederu, zostali uhonorowani Nagrodą Dziennikarską im. Daphne Caruany Galizii 2025. Ich śledztwo ujawniło, jak za fasadą legalnych transakcji kryła się miliardowa operacja omijania restrykcji. Tegoroczną Nagrodę Dziennikarską im. Daphne Caruany Galizii przyznano zespołowi dziennikarzy, którzy odkryli powiązania finansowe umożliwiające Rosji obchodzenie unijnych sankcji i kontynuowanie eksportu ropy.Nagrodzone śledztwo koordynowała holenderska platforma Follow the Money, współpracując z redakcjami z Belgii, Danii, Niemiec, Grecji, Włoch, Norwegii, Holandii i Wielkiej Brytanii. Dziennikarze ustalili, że zachodni armatorzy zarobili ponad 6 mld dolarów na sprzedaży 230 starych tankowców, które w efekcie zasiliły tzw. rosyjską flotę cieni – nieformalną sieć statków transportujących ropę z pominięciem międzynarodowych przepisów. Czytaj także: Wielki pożar rafinerii na Węgrzech. Problem z paliwem w całym regionieUroczystość w StrasburguCeremonia wręczenia nagrody odbyła się w sali prasowej im. Daphne Caruany Galizii w Parlamencie Europejskim w Strasburgu. W wydarzeniu uczestniczyły m.in. przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola, wiceprzewodnicząca Pina Picierno, a także członkowie niezależnego, paneuropejskiego jury.Roberta Metsola podkreśliła podczas ceremonii:Jak powstawało zwycięskie śledztwo?W pracach nad projektem brało udział 40 dziennikarzy z 13 redakcji. Dzięki połączeniu tradycyjnego dziennikarstwa śledczego, analizy danych i satelitarnych systemów lokalizacji udało się odtworzyć skomplikowane trasy żeglugowe oraz ukryte struktury własności tankowców.Śledczy ujawnili, że wiele z tych statków pływa bez odpowiedniego ubezpieczenia, co stanowi realne zagrożenie ekologiczne. Wywiady z marynarzami „floty cieni” odsłoniły także dramatyczne warunki pracy i koszty ludzkie procederu handlu rosyjską ropą.Śledztwo rzuciło światło na złożoną sieć europejskich podmiotów, które umożliwiły Rosji omijanie sankcji. Dziennikarze powiązali sześćdziesięciu marynarzy z europejskimi firmami, pokazując, jak zwykłe przedsiębiorstwa z Unii stały się nieświadomie częścią rosyjskiej gospodarki wojennej. W sieci współpracujących podmiotów znalazły się m.in. agencje rekrutujące załogi – osiem z nich działa w UE, a dwadzieścia w Ukrainie. Czytaj także: Prowokacja Koreańczyków przed ważnym szczytem. Wystrzelili kilka pociskówMiędzynarodowy wysiłek redakcyjnyProjekt powstał we współpracy między: Follow the Money (Holandia), De Tijd (Belgia), Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR (Niemcy), The Times, SourceMaterial (Wielka Brytania), IRPIMedia (Włochy), OCCRP, NRK (Norwegia), Danwatch (Dania), Solomon, Inside Story (Grecja) i Dialogue Earth. Zgłoszenia do tegorocznej edycji nagrody napłynęły z całej Unii Europejskiej – 316 prac z 27 krajów, spośród których jury wyłoniło dziesięć finalistów.O Nagrodzie im. Daphne Caruany Galizii Nagroda, ustanowiona przez Parlament Europejski, upamiętnia maltańską dziennikarkę śledczą Daphne Caruanę Galizię, zamordowaną w 2017 roku za ujawnianie afer korupcyjnych.Wyróżnienie przyznawane jest dziennikarzom i redakcjom, które stoją na straży wartości Unii Europejskiej: wolności, demokracji, równości, praworządności i praw człowieka. Laureat otrzymuje 20 tysięcy euro, a sama nagroda stanowi symboliczny gest wsparcia dla wolnej prasy i niezależnego dziennikarstwa śledczego. Laureaci poprzednich edycji: · 2021 – Projekt Pegasus (Forbidden Stories)· 2022 – Republika Środkowoafrykańska: wpływy Rosji (ARTE / France24 / Le Monde)· 2023 – Śledztwo o katastrofie statku z migrantami u wybrzeży Pylos (Solomon, Forensis, ARD, The Guardian)· 2024 – Lost in Europe – o zaginięciu nieletnich migrantów bez opiekiCzytaj także: Trump żąda 230 mln dolarów odszkodowania od Departamentu SprawiedliwościDaphne Caruana Galizia – głos, którego nie dało się uciszyćDaphne Caruana Galizia była maltańską dziennikarką, blogerką i aktywistką antykorupcyjną, znaną z ujawniania afer korupcyjnych związanych z praniem pieniędzy i przestępczością zorganizowaną. Ujawniła powiązania członków rządu maltańskiego z aferą „Panama Papers”.Po serii prześladowań i gróźb 16 października 2017 roku zginęła w wybuchu bomby podłożonej w samochodzie.Jej śmierć wstrząsnęła opinią publiczną i doprowadziła do dymisji premiera Josepha Muscata. Parlament Europejski do dziś apeluje o pełne wyjaśnienie tej sprawy i ochronę wolności prasy na Malcie i w całej Europie.Czytaj także: Podejrzane balony nad lotniskiem w Wilnie. Wstrzymane loty