Niespodzianki nie było. Węgier László Krasznahorkai został tegorocznym laureatem Literackiej Nagrody Nobla. Werdykt Akademii Szwedzkiej został ogłoszony w czwartek w Sztokholmie. Wśród tegorocznych faworytów wymieniało się: australijskiego pisarza Geralda Murnane, chińską powieściopisarkę Can Xue, kanadyjską poetkę Anne Carson, a także węgierskiego autor powieści psychologicznych Pétera Nádasa. Zwyciężył jednak jego rodak – László Krasznahorkai, który także był wymieniany jako jeden z mocniejszych kandydatów.Noblista jest znany polskim czytelnikom jako autor „Szatańskiego tanga” czy „Melancholii sprzeciwu”, na kanwie której Królewski Teatr Dramatyczny w Sztokholmie właśnie wystawia sztukę.W ostatnich latach według niepisanej zasady nagradzano na przemian kobietę i mężczyznę. Kim jest László Krasznahorkai?László Krasznahorkai to wielki pisarz z tradycji środkowej Europy, tradycji Franza Kafki i Thomasa Bernharda z ich charakterystycznym poczuciem absurdu i groteski - podkreśla Szwedzka Akademia w uzasadnieniu decyzji.Urodził się 5 stycznia 1954 r. w Gyuli na południu Węgier. Studiował prawo na uniwersytetach w Segedynie oraz Budapeszcie. Ostatecznie zdobył dyplom na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Loránda Eötvösa w ramach specjalności hungarystyczno-nauczycielskiej. Jego pierwsza nowela „Tebenned hittem” ukazała się w 1977 r. na łamach „Mozgó Világ”. W latach 1977–1982 pracował jako dokumentalista w Gondolat Könyvkiadó, od 1982 r. pozostaje pisarzem niezależnym.Pisarz spotkał się z dużym uznaniem: Susan Sontag nazwała Krasznahorkaiego „mistrzem apokalipsy cytującym Gogola i Melville’a”, a W.G. Sebald pisał o nim: „uniwersalność wizji Krasznahorkaiego rozwiewa wszystkie wątpliwości dotyczące współczesnej literatury”. W 1993 r. otrzymał nagrodę dla najlepszej książki w Niemczech (Bestenliste-Preis) za „Melancholię sprzeciwu”.Od 1985 r. jego przyjaciel Béla Tarr kręci filmy niemal wyłącznie na podstawie jego książek. W ten sposób powstały „Szatańskie tango” oraz „Harmonie Werckmeistera”. Pracowali również razem przy ostatnim filmie Tarra, „Koniu turyńskim”, a autor pomagał reżyserowi w każdej istotnej kwestii.Zasady wyboruW poprzednich latach wśród kandydatów do Nagrody Nobla media wymieniały polską reportażystkę i pisarkę Hannę Krall. Nominacje i proces wyboru przez Komitet Noblowski Akademii Szwedzkiej pozostają tajne przez 50 lat.Czytaj również: Grizzly czy Nobel? Komitet nie mógł się skontaktować z laureatem