Kandydat do Nagrody Sacharowa 2025. Podczas debaty w Parlamencie Europejskim w Brukseli przedstawiciele zarówno Platformy Obywatelskiej, jak i Prawa i Sprawiedliwości zgodnie przekonywali, że Andrzej Poczobut powinien otrzymać Nagrodę im. Sacharowa. Polski dziennikarz i działacz mniejszości polskiej na Białorusi od 2021 roku przebywa w więzieniu, a jego sprawa stała się symbolem represji stosowanych przez reżim Aleksandra Łukaszenki wobec niezależnych głosów. Najwyższe wyróżnienie UE w dziedzinie praw człowiekaNagroda im. Sacharowa za Wolność Myśli przyznawana jest od 1988 roku osobom i organizacjom, które wniosły szczególny wkład w walkę o prawa człowieka. To najbardziej prestiżowe odznaczenie Unii Europejskiej w tej dziedzinie.Każdego roku grupy polityczne i europosłowie zgłaszają swoich kandydatów, a następnie parlamentarne komisje wybierają finałową trójkę.W tym roku głosowanie nad finalistami odbędzie się w październiku, a uroczysta ceremonia wręczenia nagrody zaplanowana została na grudzień w Strasburgu. Czytaj także: „Łukaszenka wraz z Putinem grają do jednej bramki”Nominacja Poczobuta poparta przez dwie frakcjeAndrzej Poczobut został zgłoszony do nagrody przez Europejską Partię Ludową, w której zasiadają europosłowie PO, oraz przez Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, zrzeszających m.in. polityków PiS.To rzadka sytuacja, w której dwie największe polskie partie w Parlamencie Europejskim mówią jednym głosem.„Wojownik o wolność mediów”Europoseł Łukasz Kohut (PO) podkreślał, że Poczobut od lat konsekwentnie walczy o prawa obywatelskie na Białorusi.Czytaj także: Łukaszenka nie daje nadziei na uwolnienie więźniów politycznych. „Bandyci”„Człowiek niezłomny”Z kolei europosłanka Małgorzata Gosiewska (PiS) wskazywała na niezłomność Poczobuta w obliczu represji.– Jest prawdziwym symbolem walki Białorusinów o podstawowe prawa. Jest człowiekiem niezłomnym. Mógł wyjechać z Białorusi przed aresztowaniem, jednak nie zrobił tego. Potem wielokrotnie proponowano mu podpisanie przyznania się do rzekomych win i ukorzenie się przed Łukaszenką za cenę wolności. Nie zgodził się – stwierdziła.Polityczka przyrównała białoruskie więzienia do „współczesnych sowieckich łagrów”, kończąc swoje wystąpienie dramatycznym apelem: „Składam życie Andrzeja Poczobuta w państwa ręce”.Czytaj także: Za zasługi dla zjednoczonej Europy. Nagroda Króla Eryka PomorskiegoKandydaci z różnych stron świataW tym roku o Nagrodę Sacharowa rywalizują nie tylko osoby indywidualne, lecz także ruchy społeczne i organizacje. Na liście nominowanych znaleźli się m.in.:• dziennikarka Mzia Amaglobeli i prodemokratyczny ruch w Gruzji,• organizacja Budapest Pride,• dziennikarze i pracownicy humanitarni działający w strefach konfliktów (w tym UNRWA),• dziennikarze z Palestyny, m.in. Hamza i Wael Al-Dahdouh oraz Shireen Abu Akleh,• zamordowany amerykański aktywista Charlie Kirk,• algierski pisarz Boualem Sansal,• grupa serbskich studentów.Każda z kandydatur została zgłoszona przez grupę polityczną w Parlamencie Europejskim lub przez co najmniej 40 europosłów.Sprawa Andrzeja PoczobutaWedług danych białoruskiej opozycji i organizacji praw człowieka, w więzieniach Białorusi przebywa obecnie około 1300 więźniów politycznych. Wielu z nich zostało osadzonych po protestach, które wybuchły po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 roku.Wśród nich jest Andrzej Poczobut – dziennikarz i działacz mniejszości polskiej, który od lat krytykował reżim Łukaszenki. Został zatrzymany wiosną 2021 roku, a w lutym 2023 roku skazany na osiem lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Obecnie przebywa w zakładzie w Nowopołocku, uważanym za jedno z najcięższych więzień na Białorusi.Czytaj także: Cichanouski wolny po pięciu latach więzienia. Gest reżimu w kierunku USAPolska dyplomacja apeluje o uwolnieniePolskie władze konsekwentnie domagają się uwolnienia Poczobuta i unieważnienia zarzutów, które uznawane są za polityczne i bezpodstawne. Sprawa była wielokrotnie podnoszona także w rozmowach międzynarodowych – m.in. podczas wizyty delegacji polskiego Sejmu w Stanach Zjednoczonych w lipcu 2023 roku.Znaczenie Nagrody SacharowaLaureaci Nagrody im. Sacharowa często stają się światowymi symbolami walki o prawa człowieka. W przeszłości wyróżnienie to otrzymali m.in. Nelson Mandela, Malala Yousafzai, Denis Mukwege czy Nadia Murad – osoby, które później nagrodzono także Pokojową Nagrodą Nobla.Przyznanie tej nagrody Andrzejowi Poczobutowi byłoby nie tylko gestem solidarności ze społeczeństwem obywatelskim na Białorusi, ale także mocnym sygnałem, że Unia Europejska nie zapomina o więźniach politycznych i ich walce o wolność.Czytaj także: Talibowie usiłowali ją zabić. Noblistka wróciła do ojczyzny