Niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia. Czym są sinice? Gdzie występują? Dlaczego bezpośredni kontakt z nimi może być tak niebezpieczny? Odpowiadamy na podstawowe pytania dotyczące letniej zmory nadbałtyckich kurortów. Jak co roku o tej porze – sinice paraliżują kąpieliska nad polskim morzem. Pod koniec ubiegłego tygodnia czerwone flagi – oznaczające zakaz wchodzenia do wody – zawisły nad ponad 20 plażami w województwie pomorskim. W poniedziałek w kilkunastu miejscowościach wciąż nie można się kąpać. Aktualne informacje dostępne są w serwisie informacyjnym Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Sinice – co to jest? Sinice to mikroorganizmy jednokomórkowe zaliczane do bakterii. Mogą żyć pojedynczo lub tworzyć większe kolonie i nitkowate formy. W sprzyjających warunkach, zwłaszcza gdy w wodzie jest dużo składników odżywczych (takich jak azot i fosfor), mogą gwałtownie się rozmnażać, tworząc widoczne zielone „kożuchy” na powierzchni wody, zwane zakwitami sinic. Swoje zielone zabarwienie zawdzięczają pigmentom: fikocyjaninie i chlorofilowi. Sinice są bakteriami, które posiadają zdolność fotosyntezy, podobnie jak rośliny. Dzięki temu potrafią przekształcać dwutlenek węgla i wodę w tlen i substancje organiczne, wykorzystując energię światła słonecznego. Występują zarówno w wodach słodkich, jak i słonych, a także w wilgotnych glebach i skałach. Czytaj także: Od Świnoujścia po Krynicę. Najpopularniejsze kurorty nad polskim morzemDlaczego sinice są niebezpieczne? Największe zagrożenie związane z sinicami wynika z faktu, że wiele ich gatunków produkuje toksyny, zwane cyjanotoksynami. Są to substancje toksyczne dla ludzi i zwierząt, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne. Wyróżnia się kilka grup toksyn sinicowych. Toksyny hepatotoksyczne, np. mikrocystyny, niebezpieczne są przede wszystkim dlatego, że uszkadzają wątrobę. Toksyny neurotoksyczne – wśród nich wyróżniamy m.in. anatoksyny – oddziałują na układ nerwowy, mogą powodować paraliż, a nawet prowadzić do śmierci. Są też toksyny dermatotoksyczne – one wywołują podrażnienia skóry, wysypki, świąd. Kontakt z zakwitami sinic może odbywać się bezpośrednio poprzez pływanie w zanieczyszczonej wodzie, picie wody z takiego źródła, lub poprzez spożywanie ryb i owoców morza skażonych toksynami. Objawy zatrucia to: nudności, wymioty, biegunkę, bóle głowy, zawroty, a w ciężkich przypadkach uszkodzenie wątroby i zaburzenia neurologiczne.Zobacz też: Najtańsze kierunki na city break w Europie. Polskie miasta w czołówceGdzie występują sinice? Sinice występują praktycznie na całym świecie, w różnych środowiskach wodnych – od jezior, stawów i rzek po zbiorniki słone i morskie. Najczęściej pojawiają się w wodach stojących lub wolno płynących, gdzie warunki sprzyjają ich rozwojowi.Ich gwałtowne namnażanie, czyli zakwity, są szczególnie częste w okresie letnim, kiedy temperatura wody jest wysoka, a ilość składników odżywczych – nadmierna. Źródłem tych substancji są często spływy nawozów z rolnictwa, ścieki komunalne oraz zanieczyszczenia przemysłowe. Zobacz też: Pomorskie lodziarnie pod lupą sanepidu. Wykryto groźne bakterieW Europie często występują w jeziorach i zbiornikach retencyjnych, np. na Pojezierzu Mazurskim czy w rejonach południowej Polski. W Stanach Zjednoczonych problemy z sinicami dotykają np. Wielkie Jeziora. W morzach, również w Bałtyku, sinice tworzą zakwity, które mogą powodować zamykanie kąpielisk, a w skrajnych przypadkach doprowadzać do masowego wymierania ryb i innych organizmów wodnych. Sinice – jak je zwalczać?Kluczowe jest ograniczenie dopływu składników odżywczych do zbiorników wodnych. W praktyce sprowadza się to przede wszystkim do odpowiedzialnego zarządzania nawozami w rolnictwie. Należy minimalizować spływ azotu i fosforu do rzek i jezior. Ważne jest także poprawne oczyszczanie ścieków komunalnych oraz kontrola zanieczyszczeń przemysłowych. W miejscach, gdzie zakwity już wystąpiły, należy unikać bezpośredniego kontaktu z wodą i spożywania ryb pochodzących z zainfekowanych akwenów. W kąpieliskach nad Bałtykiem prowadzony jest regularny monitoring jakości wody, który umożliwia szybkie wykrycie problemu i zamknięcie kąpielisk w razie potrzeby.