Sławosz Uznański ryzykuje. Lot w kosmos to nie tylko przełom technologiczny i spełnienie marzeń o eksploracji. To również ogromne obciążenie dla ludzkiego organizmu. Brak grawitacji, promieniowanie, ograniczona przestrzeń i stres to codzienność astronautów, która może negatywnie wpływać na zdrowie fizyczne i psychiczne. W warunkach mikrograwitacji układ odpornościowy człowieka zaczyna działać gorzej. Jak wykazały badania NASA, w tym słynne Twins Study, przebywanie na orbicie osłabia zdolność organizmu do walki z infekcjami. U niektórych astronautów dochodziło nawet do reaktywacji uśpionych wirusów – takich jak opryszczka czy półpasiec.Układ odpornościowy pod presjąW zamkniętym środowisku statków kosmicznych bakterie i wirusy rozprzestrzeniają się szybciej, a stres dodatkowo pogarsza odporność. Choć po powrocie na Ziemię nie odnotowano u astronautów częstszych zachorowań, eksperci ostrzegają, że długie misje mogą zwiększać ryzyko chorób autoimmunologicznych.Brak grawitacji powoduje, że kości astronautów tracą nawet 1,5 proc. swojej gęstości miesięcznie, a mięśnie zanikają szybciej niż na Ziemi. Choć ćwiczenia fizyczne na stacji kosmicznej pomagają ograniczyć te skutki, pełna regeneracja nie zawsze jest możliwa.Wielu astronautów doświadcza również problemów ze wzrokiem, ponieważ płyny ustrojowe przesuwają się w górę ciała i naciskają na oczy. Dodatkowo grozi im odwodnienie, ryzyko kamieni nerkowych oraz długofalowe skutki promieniowania kosmicznego – w tym większe zagrożenie chorobami nowotworowymi i serca.Psychika pod napięciemIzolacja, ciasnota, hałas i brak kontaktu z bliskimi – to wszystko odbija się na psychice astronautów. Zaburzenia snu, wahania nastroju, spadek motywacji czy nawet problemy behawioralne to realne zagrożenia podczas długich misji.Dlatego NASA dba nie tylko o fizyczne przygotowanie załóg, ale też o ich kondycję psychiczną. Kandydaci są starannie dobierani, szkoleni, a podczas misji mają dostęp do wsparcia psychologicznego.Nowoczesna medycyna na pokładzieAstronauci są szkoleni z podstaw medycyny – potrafią wykonywać USG, analizować próbki biologiczne i w razie potrzeby reagować na problemy zdrowotne na miejscu. NASA rozwija także technologie, które mają wspierać diagnostykę i leczenie w kosmosie – m.in. z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i wirtualnych asystentów.Wszystko to z myślą o przyszłych, jeszcze bardziej wymagających misjach – np. załogowych lotach na Marsa.Zobacz także: Dragon z Polakiem na pokładzie połączyła się ze stacją ISS