PE wprowadza priorytety. Europosłowie z Komisji Rozwoju Regionalnego poparli wniosek Komisji Europejskiej dotyczący dostosowania priorytetów polityki spójności Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Jednocześnie wprowadzili szereg ukierunkowanych zmian, aby zapewnić, że podstawowe zasady tej polityki pozostaną nienaruszone. Wniosek Komisji Europejskiej wprowadziłby zmiany w Europejskim Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Komisja szacuje, że doprowadzi to do 16,1 mld euro dodatkowych płatności zaliczkowych wypłaconych w 2026 roku. Wniosek nie wprowadza nowych zasobów, więc fundusze te są uruchamiane z wyprzedzeniem od kolejnych lat.Wnioski zostaną przedstawione podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w dniach 7-11 lipca, a jeśli nie będzie sprzeciwu, będą mogły być kontynuowane.Sprawozdawca i przewodniczący komisji Dragoș Benea (S&D, Rumunia) po przegłosowaniu wniosku powiedział: – Parlament podejmuje działania, aby dostarczyć konkretnych odpowiedzi obywatelom mieszkającym w regionach przygranicznych, rodzinom zmagającym się ze znalezieniem przystępnych cenowo mieszkań oraz społecznościom stojącym w obliczu wyzwań związanych z zieloną transformacją.Nowe priorytety i większa elastycznośćPosłowie poparli propozycję rozszerzenia celów kwalifikujących się do finansowania z funduszy spójności o takie obszary jak: zdolności obronne przemysłu i mobilność wojskowa, odporność na wodę, dostępne cenowo budownictwo mieszkaniowe, dekarbonizacja oraz infrastruktura energetyczna.Zgłoszono również poparcie dla przeznaczenia części środków na zwiększenie konkurencyjności UE – w szczególności na Platformę Strategicznych Technologii dla Europy (STEP) – oraz na dodatkowe wsparcie dla regionów graniczących z Rosją, Białorusią i Ukrainą.W sprawozdaniu przewidziano też korzystniejsze warunki finansowe, m.in. możliwość 100-proc. współfinansowania, prefinansowanie na poziomie 30 proc., a także dalszą wypłatę 9,5 proc. całkowitych środków w 2026 r., pod warunkiem, że co najmniej 15 proc. funduszy zostanie przeznaczonych na nowe priorytety. Posłowie zaproponowali obniżenie tego progu do 10 proc..Czytaj także: Trump ucina spekulacje. „Jesteśmy z nimi do końca”Inwestycje w gotowość i odporność regionówW przyjętych poprawkach posłowie postulują nadanie priorytetu infrastrukturze podwójnego zastosowania – cywilno-wojskowej – w ramach finansowania przemysłu obronnego i mobilności wojskowej.W odniesieniu do gospodarki wodnej zaproponowano rozszerzenie wsparcia na działania z zakresu zintegrowanego zarządzania wodą, takie jak nawadnianie czy odsalanie.Podkreślono również znaczenie zrównoważonego mieszkalnictwa oraz konieczność inwestycji w ochronę krytycznej infrastruktury energetycznej i systemów gotowości cywilnej.Aby polityka spójności nadal służyła zmniejszaniu nierówności regionalnych, posłowie zaproponowali, by nowe fundusze na cele związane z obronnością i dekarbonizacją były dostępne wyłącznie dla regionów słabiej rozwiniętych oraz tych znajdujących się w okresie przejściowym.Zmodyfikowano także przepisy dotyczące wsparcia dla większych przedsiębiorstw – może ono być przyznawane wyłącznie pod warunkiem, że firmy zobowiążą się do zatrudniania pracowników lokalnie. Posłowie wprowadzili również zapis gwarantujący, że zgoda władz lokalnych i regionalnych będzie nadal wymagana przy ewentualnym przesunięciu już zaplanowanych funduszy rozwoju terytorialnego na inne cele.Na koniec podkreślono, że nowa elastyczność nie może być stosowana wobec funduszy spójności zamrożonych na mocy unijnego rozporządzenia w sprawie warunkowości – w przypadku naruszeń wartości UE lub zasad praworządności.Czytaj także: Wiekopomna chwila. Polak poleciał w kosmos!