Dr Gabor Mate z wizytą w Polsce

Gość „Oka na świat”. - Co jakiś czas pojawia się w historii miejsce na świecie, które magnetyzuje, przykuwa uwagę całego świata. Polska była takim miejscem w XIX wieku - mówił w programie "Oko na świat" dr Gabor Mate, który po raz pierwszy jest z wizytą w Polsce. Ekspert odniósł się też do konfliktu w Strefie Gazy i tego, jak radzić sobie z doświadczeniem traumy. Gościem „Oka na świat” w TVP Info był jeden z najbardziej szanowanych autorytetów w dziedzinie traumy i terapii, dr Gabor Mate – lekarz, mówca, autor kilku bestsellerów, który doświadczył wojny i wysiedlenia.

Lekarz w programie odniósł się do tego, jak żyje się obecnie w świecie ukształtowanym przez wojnę , wysiedlenia, nierówności. Zapytany, czy można powiedzieć, że ludzkość doświadcza pewnego rodzaju zbiorowej traumy odparł, że „ludzkość zawsze doświadczała wiele zbiorowej traumy”.

– Zawsze było dużo wojen, wysiedleń, niesprawiedliwości, prześladowań. Ten kraj zna je doskonale . Teraz jednak dzieje się coś szczególnego, ponieważ widzimy niezwykłe okrucieństwo, morderstwa pokazywane w telewizji, na naszych smartfonach, TikToku, YouTube czy Instagramie . Wielu ludzi cierpi przez samo oglądanie tego i poczucie bezsilności, odczuwając łamiący serca żal. Więc jest tego dużo. Istnieje tak zwany uraz moralny, kiedy widzimy, że dzieje się coś strasznego i nie możemy nic z tym zrobić. Doświadcza tego wielu ludzi – wskazał.

Specjalista skomentował tezę, że trauma powoduje, że „jesteśmy mniej obecni, mniej współczujący”.

Jego zdaniem, „ludzie, którzy dostrzegają, że doświadczyli traumy i wyciągają z niej lekcję, wzrastają przez to, mogą być bardziej współczujący”. – Inni się zamykają , stają bardziej agresywni, defensywni, skupieni na sobie i wówczas mogą zacząć krzywdzić innych ludzi. Może to więc pójść w różne strony – podkreślił dr Mate.

Konflikt w Strefie Gazy

Ekspert odniósł się też do konfliktu Izraela i Palestyny i pytania, „dlaczego tak trudno jest społeczeństwom, nawet postępowym, współodczuwać na równi z cierpieniem Izraelczyków i Palestyńczyków”.

– Idealnie by było współczuć obydwu narodom, jednak to nie oznacza, że można powiedzieć, że są one równe. Ponieważ kiedy przyjrzeć się temu, co wydarzyło się w Palestynie… co się wydarzyło, to wygląda to tak. Ja jestem Żydem, mógłbym jutro polecieć do Izraela. Następnego dnia zostać obywatelem. Kolejnego dnia mógłbym przenieść się na Zachodni Brzeg i otrzymać ładny dom w osiedlu z basenem. Tymczasem Palestyńczyk mieszkający w tej samej dolinie nie może nawet wykopać na własnej ziemi studni, a jeśli zaprotestuje, zostanie aresztowany i może być poddany torturom. Taka jest rzeczywistość. Można więc odczuwać empatię wobec obydwu narodów, ale to nie znaczy, że można się z obydwoma zgadzać czy popierać politycznie obie strony. Ja odczuwam empatię wobec Izraelczyków. Sądzę, że oni cierpią, jednak sami są źródłem znacznej części tego cierpienia . Nie całego, ale znaczna część tego cierpienia jest wywołana przez nich samych. Oni jednak nie zdają sobie z tego sprawy, dlatego ciągle tworzą dalsze cierpienia dla Palestyńczyków, a nawet, właśnie teraz – dla samych siebie. Można więc współczuć wszystkim, ale nie można powiedzieć, że sytuacja jest wyrównana. Nie jest – podkreślił.

Wizyta w Polsce

Doktor wyjaśnił też przyczyny swojej obecności w Warszawie.

Mate, który ocalał z Holocaustu, odniósł się do swojej wcześniejszej wypowiedzi, że ta trauma „czyni go bardziej wrażliwym na cierpienia innych, a nie mniej”.

Zapytany, czy to dlatego przybył do Warszawy z misją odparł: „jestem w Warszawie, ponieważ zostałem zaproszony przez pewną grupę do wygłoszenia kilku wystąpień w Polsce, w pięciu miastach, na temat traumy i Palestyny, Izraela ”.

– To dlatego tu przyjechałem. Jednak jestem tu też dlatego, że ta sytuacja łamie mi serce. A dla mnie… co jakiś czas pojawia się w historii miejsce na świecie, które magnetyzuje, przykuwa uwagę całego świata. Polska była takim miejscem w XIX-w., polska walka o niepodległość, powstanie 1831r., przykuło uwagę całej Europy i wielu ludzi odczuwało empatię, i uważało to za kompas moralny. W latach 30-tych XX w. była to hiszpańska wojna domowa, którą świadomi ludzie, mający sumienie, postrzegali ją jako swojego rodzaju wyznacznik. Dzisiaj zaś, moralny punkt skupienia świata jest właśnie w Palestynie. A dla mnie, nie ma ważniejszej sprawy, ponieważ to, po której stronie się stoi, określa to, po której stronie stoi się w świecie. Czy stoi się po stronie sprawiedliwości czy po stronie siły? Dla mnie jest to po prostu niezwykle ważne. Dlatego jestem tutaj – podsumował.

Czytaj też: Nie żyje Frederick Forsyth. Napisał kultowy „Dzień Szakala”