Starcie w studiu TVP. W studiu TVP przy ulicy Woronicza trwa ostatnia debata przed niedzielną pierwszą turą wyborów prezydenckich. Biorą w niej udział wszyscy kandydaci zarejestrowani przez Państwową Komisję Wyborczą. Starcie relacjonujemy na żywo. Pytania od prowadzących, rundy jeden na jednego, czas na własne wypowiedzi. Bez gadżetów, ściąg, pomocy z zewnątrz. To będzie starcie na argumenty. Zapraszamy do obejrzenia transmisji i relacji na żywo.Debata prezydencka w TVPPolityka krajowaPierwsze pytanie dotyczyło niepopularnych, ale koniecznych reform, na jakie kandydat naciskałby jako prezydent, nawet wbrew sondażom.Szymon Hołownia stwierdził, że „bezpieczeństwo Polek i Polaków jest najważniejsze i tutaj nie może być żadnych kompromisów”. Lider Trzeciej Drogi wskazał, że nie będzie walczyć o „ustawę o zakazie smartfonów, która budzi sprzeciw niektórych środowisk”. – Jako prezydent zamierzam ją położyć i znaleźć dla niej większość – zaznaczył i dodał, że „nigdy nie ułaskawi polityka”. Maciej Maciak zareagował na słowa Hołowni, wskazując, że w wypowiedzi marszałka było „dużo sprzeczności” i to Hołownia miał na niego „zainicjować nagonkę”. – Sam na czele klasy politycznej stworzył nagonkę, która godzi w interesy państwa i obywateli – przekonywał.Marek Woch zapowiedział zajęciem się NFZ-em. Zwrócił uwagę, że TK orzekł, że NFZ to instytucja „patologiczna i niekonstytucyjna”. – Pytanie, dlaczego jest opór polityczny wobec likwidacji NFZ-u – stwierdził Woch i podkreślił, że jako prezydent przywróci „szacunek do grup robotniczych naszym kraju”. Obiecał też zajęcie się komornikami i emeryturami stażowymi.Sławomir Mentzen także zwrócił uwagę na problemy służby zdrowia. Mówił, że „obecny system powstały w 2003 r. jest niewydolny i dziadowski”. Ocenił, że klasa polityczna „bała się ruszyć” tematu NFZ „w obawie przed reakcją społeczeństwa”. – Konkurencja ma wymusić najwyższą jakość usług – przekonywał, dodając, że takie systemy są „najbardziej innowacyjne”, podczas gdy „obecny system zbankrutował i musimy go po 20 latach zmienić”.Rafał Trzaskowi zaczął od zdania, że „najważniejsza w polityce jest uczciwość” i mówił, że polityk „powinien załatwiać sprawy ludzi, a nie swoje sprawy”, wskazując na Karola Nawrockiego i sprawę jego mieszkania. Trzaskowski dodał, że podpisze część ustaw, jakie zawetował Andrzej Duda. Wyliczył ustawy o języku śląskim, pigułce po, aborcji. – Jeśli do mnie trafią, to je podpiszę, a jeśli nie, to sam je zgłoszę – zapowiedział.Stanowski wygłosił tyradę pod adresem TVP, nie przedstawił przy tym żadnego punktu programu.Marek Jakubiak ocenił, że „mówienie przez pana Trzaskowskiego, że podpisze ustawę o języku polskim, to popieranie ruchów separatystycznych”. Grzegorz Braun mówił o tym, że „najważniejsza jest wiarygodność”. – Ci z was, którzy mnie zdołali poznać, widzą, że potrafię stawać sam przeciw wszystkim – zastrzegł i zaznaczył, że „potrafi dbać o polski interes narodowy, nawet jeśli nie wspierają mnie media głównego ścieku”.Artur Bartoszewicz zapowiedział, że „niczego nie zrealizuje przeciwko suwerenowi”. Obiecał „demokrację bezpośrednią”. – Dlatego idę z demokracją bezpośrednią. To razem w referendach bezprogowych zdecydujemy, jakiej Polski chcemy. To razem zdecydujemy o sprawach społecznych, gospodarczych. Razem dokonamy zmniejszenia rady ministrów. Razem spowodujemy, że subwencje do partii politycznych z budżetu znikną – mówił.Adrian Zandberg poruszył kwestię problemów mieszkaniowych młodych ludzi. – Nie stać ich na dach nad głową – zauważył. Sprzeciwił się dopłatom dla deweloperów i zapowiedział, że nie poprze żadnych tego typu pomysłów.Magdalena Biejat zgodziła się, że „problem mieszkaniowy jest poważnym problemem”. Zapowiedziała „walkę o to, żeby jak najwięcej pieniędzy szło na dopłaty dla samorządów”, które miałyby środki na budowanie mieszkań komunalnych. Biejat chce obniżyć ceny kredytów hipotecznych poprzez „ograniczenie zysków banków”. Zwróciła uwagę, że jak tylko podniosła temat, bankowcy zaprotestowali. – Nie będę bała się banków i deweloperów – podkreśliła.– Będę żoną stanu, a nie mężem stanu, bo feminatywy są bardzo ważne – powiedziała Joanna Senyszyn i stwierdziła, że należy obniżyć skalę wydatków na zbrojenia. – Przede wszystkim Polkom i Polakom wmówiono, że trzeba wydawać 5 proc. PKB na obronność. Te 90 mld zł między 3-3,5 proc. można przeznaczyć na ochronę zdrowia i budownictwo – dodała. Obiecała przekazanie 30 mld zł przeznaczonych na „rzekomą ochronę granic” właśnie na budowę mieszkań komunalnych.Karol Nawrocki zwrócił uwagę na to, że Trzaskowski „rozpoczął od ocen moralnych”. – Wbrew sondażom zostanę prezydentem Polski. Nie będę się na nie oglądał – mówił Nawrocki, podkreślając, że jako prezydent „nie wyśle wojsk na Ukrainę, niezależnie od sondaży”. Obiecał budowanie sojuszu polsko-amerykańskiego i nie zgodzi się na "budowę NATO bis w UE".DemografiaDrugie pytanie dotyczyło wpływu prawa aborcyjnego na pogarszającą się sytuację demograficzną kraju. Hołownia zwrócił uwagę, że temat aborcji i bezpieczeństwa wraca w każdej kampanii wyborczej, ale politycy „nic z tym nie robią”. Przypomniał, że w komisji sejmowej jest ustawa Trzeciej Drogi wracająca do sytuacji „sprzed haniebnego wyroku Trybunału Julii Przyłębskiej”. Hołownia przypomniał też swój postulat na referendum ogólnonarodowe w sprawie aborcji. – Polki będą rodziły dzieci, gdy będą mogły poprosić o znieczulenie przy porodzie i nie będzie to ekstrawagancja – stwierdził i wskazał na budowę mieszkań i dostępność żłobków. – Musimy zmienić Polskę, a nie jedną ustawę – podkreślił. Zdaniem Macieja Maciaka winnym kryzysu demograficznego jest prokuratura. – Jeżeli mamy mniejszą dzietność, to nie miejcie państwo wątpliwości, że ktoś tak chce – ocenił Maciak. Mówił o tym, że kiedyś, gdy „dziecku coś się stało, to nie wkraczał prokurator”. Dodawał, że pieniądze z podatków trzeba zostawić w kieszeni obywateli, a nie wyciągać je na zbrojenia.Marek Woch przyznał, że „społeczeństwo jest dociskane składami na ZUS i NFZ i nie ma zgody politycznej, żeby po prostu coś z tym zrobić”. Dał przykład, że ZUS wysyła pytania do pracodawców, dlaczego zatrudnili kobietę, która zaszła w ciążę. Dawał do zrozumienia, że państwowy urząd niejako ma pretensje do pracodawcy o to, że kobieta zwraca się później o zasiłki. Ocenił, że „tak nigdy nie będziemy mieć dzieci”. Mentzen zwrócił uwagę, że wiele państw ma lepszą sytuację gospodarczą, dostęp do mieszkań, a i tak dzietność spada. Jego zdaniem starzejące się społeczeństwo to wynik zmian kulturowych. – Polki nie mają dzieci, bo po prostu z różnych przyczyn nie chcą ich mieć – mówił. Mentzen uważa, że Polkom przedstawia się propagandę „przedstawiając macierzyństwo jako jakąś wielką tragedię, przedstawianie rodzin wielodzietnych jako rodzin patologicznych”. – Prawda jest taka, że macierzyństwo jest piękne – podkreślił. – Oczywiście, że macierzyństwo i ojcostwo jest pięknem, natomiast prawdą jest to, że najpierw kobiety muszą czuć się bezpiecznie. Sam w swojej rodzinie miałem dokładnie taki przypadek i być może nie miałbym drugiego dziecka, gdyby obowiązywało to średniowieczne prawo antyaborcyjne – powiedział Trzaskowski. Też mówił o darmowych żłobkach, które – jak stwierdził – wprowadził w Warszawie. Trzeba też, jego zdaniem, budować przedszkola i szkoły, a także mieszkania dla młodych ludzi. Krzysztof Stanowski zaapelował o zajęcie się dziećmi, „które jeszcze żyją”. Dziennikarz ocenił, że „ci państwo obok mnie” nie stworzyli państwa, które jest w stanie ratować dzieci. Nie wspomniał o swoim programie ani pomysłach na demografię, zaapelował jednak o wsparcie dla rodziców chorego dziecka. Na bluzie nosił nadruk ze szczegółami akcji charytatywnej.– Mówienie o tym, że żeby mieć dziecko, trzeba mieć możliwość zabijania dziecka, a to jest dla mnie absurd nie do przyjęcia – mówił Jakubiak i zachwalał posiadanie dzieci. – To że musi się dzisiaj, że przy porodzie umrzesz, nie możesz zabezpieczyć siebie itd. To jest czysta propaganda, bo się na paru przypadkach w roku opieracie – powiedział.Braun mówił o tym, że „legalne dzieciobójstwo to wyjście naprzeciw potrzebom nieodpowiedzialnych mężczyzn”. – W moim BBN będą także proliferzy – zapowiedział i przypomniał historię ze szpitala w Oleśnicy. – Brońmy życia, bo to jest kryterium standardów prawno-ustrojowych – zaznaczył.– Kolejny raz widzicie, w jaki sposób dzieli się społeczeństwo. Wystarczy powiedzieć „aborcja” – mówił z kolei Bartoszewicz. – Przerwijmy to. Zróbmy demokrację bezpośrednią. Polki chcą bezpieczeństwa, rodziny, piękna radości i sukcesu w swojej pracy. Przestańmy zastraszać się procesami, które nas dzielą. Rozbijają nas, atomizują – dodał i zapowiedział, że dzięki jego „wielkiemu programowi demograficznemu w Polsce za 15 lat będzie 46 mln ludzi”.– Obecna ustawa antyaborcyjna jest barbarzyńska – zaczął Zandberg i kolejny raz podkreślił, że jest za prawem kobiet do aborcji do 12. tygodnia ciąży. Polityk partii Razem zwrócił uwagę, na stwierdzenie jednego z kontrkandydatów, że „mieszkania nie mają znaczenia, stabilność w pracy nie ma znaczenia”. – Syty głodnego nie zrozumie – podsumował Zandberg. Jego zdaniem stabilność zatrudnienia, porządne dochody i dach nad głową, to „warunek konieczny, żeby odwrócić katastrofę demograficzną”.– Szanowni państwo, usłyszeliście tutaj stek bzdur i obelg skierowanych w kierunku kobiet. I to jest oburzające, bo oczywiste jest dla każdej kobiety, że dostęp do aborcji jest ważnym warunkiem w momencie, kiedy podejmuje decyzję o zajściu w ciążę. To świadczy o tym, jak państwo ją traktuje, czy będzie miała dostęp do dobrej opieki medycznej – mówiła Biejat. Zaznaczyła, że to nie wszystko, bo tak samo ważna jest odpowiedź na pytanie, czy kobieta będzie miała za co rodzinę utrzymać. Senyszyn zgodziła się, że ustawa antyaborcyjna powinna być zliberalizowana i ma takie samo zdanie w tej sprawie jak Zandberg. Wskazała na inne powody, dla których Polki nie chcą mieć dzieci. – Brak mieszkań, za niskie zarobki, kłopoty z łączeniem kariery zawodowej z macierzyństwem. Wreszcie, to jest niedostateczna pomoc ojców w wychowaniu dziecka i utrzymaniu dziecka – mówiła kandydatka.– Już sama forma zadania tego pytania diagnozuje niejako problem. Z całą pewnością promowanie antywartości czy wartości śmierci, jest problemem, który wpływa na wymiar demograficzny państwa polskiego. Trzeba wrócić do wspierania polskich rodzin – mówił Nawrocki. Zapowiedział projekt „powrót do domu Polska” skierowany do Polonii na świecie i „zwolnienia PIT dla rodziców dwójki i więcej dzieci”.Rola politykaKolejne pytanie dotyczyło negatywnego wizerunku zawodu polityka w społeczeństwie oraz cech osobowości, jakimi kandydat lub kandydatka chcieliby go poprawić. Hołownia ocenił, że „dzielenie wartości z ludźmi, którzy cię wybierają” jest ważne w byciu politykiem. Jak podkreślił trzeba być „blisko człowieka”. – Trzeba też się pilnować – zaznaczył Hołownia. Zwracał uwagę na to, że jako marszałek Sejmu zwiększył kary za poselskie wagary. Zapowiedział też alkomat w Sejmie i podkreślił, że politycy muszą „być transparentni”.Maciak zaatakował ponownie Hołownię, wskazują, że Trzecia Droga obsadziła swoimi ludźmi nową spółkę mieszkaniową we Włocławku. Kandydat stwierdził, że „systemy partyjne” niosą polityków. Maciak podkreślał też, że nie ma wsparcia żadnej partii politycznej i opierał się tylko na pomocy obywatelskiej.Woch w odpowiedzi na pytanie stwierdził, że zgodnie z wymyśloną kiedyś definicją polityka „chcą się (oni) zajmować dobrem wspólnym”. Krytykował klasę polityczną za politykę obsadzania spółek skarbu państwa. Jego zdaniem w polskiej polityce obowiązuje „selekcja negatywna”. – Nie dopuszcza się ekspertów – stwierdził i zaatakował Hołownię, wytykając, że „marszałek nie ma magistra”.Mentzen przyznał, że nie dziwi go takie postrzeganie polityków. Dodał, że zawód ten reprezentują „źli i leniwi ludzie, którzy w normalnym życiu nie są w stanie sobie poradzić, dlatego szukają swojego szczęścia w polityce”. Zwrócił uwagę, że przed wejściem do polityki świetnie sobie radził finansowo. – Nie wziąłem pieniędzy na kilometrówkę i służbowy samochód – zastrzegł i podkreślił, że zajął się polityką, bo chciał, „żeby w Polsce coś się zmieniło”.– Ta kampania prezydencka pokazała, co jest najważniejsze. Przede wszystkim przejrzystość. Oświadczenia majątkowe kandydatów powinny być jawne od samego początku – stwierdził Trzaskowski. Wskazał, że polityk powinien być „uczciwy i bezinteresowny” i że pomagać „powinno się bezinteresownie, a nie za mieszkanie”. Kandydat KO zaapelował też o to, by nie być obojętnym na nieprawidłowości.Stanowski nie odpowiedział na pytanie o to, jacy powinni być politycy, by zyskiwać większy społeczny szacunek. Zajął się publicystyką i krytykował formułę debaty. – Zgadzam się, że polityka to jest roztropność, działalność na rzecz dobra wspólnego. Polityk musi lubić ludzi. Nie może być wyrobnikiem – mówił Jakubiak, podkreślając, że nie nikt nie powinien iść do polityki, by poprawić swój status społeczny. Braun podkreślił, że najbardziej w polityce liczy się „wiarygodność”, na którą „trzeba zapracować długoterminowo”. – I tę właśnie moją kartę mocną wykładam przed państwem – stwierdził, powtarzając konieczność „odzyskania niepodległości”. Powtórzył postulat kary śmierci dla urzędników łamiących prawo, co miałoby działać prewencyjnie przed nadużyciami.Bartoszewicz zauważył, że politycy mają najniższe zaufanie społeczne, a strażacy najwyższe, bo ci pierwsi szkodzą, a drudzy pomagają. – Skoro twój przedstawiciel nie dowozi, to trzeba go odwołać. Weto obywatelskie. Dawać prawa, ale i odwoływać – mówił Bartoszewicz przywołując kolejny raz temat demokracji bezpośredniej za pośrednictwem referendum. Z rozmów Zandberga z wyborcami wynika, że „wkurza ich, że (politycy) majątek wspólny traktują jak koryto, do którego ustawiają się w kolejce” i że politycy „siedzą w kieszeni wielkiego biznesu”. – Po pierwsze uczciwe konkursy w spółkach skarbu państwa, a po drugie zmniejszając dopuszczalne wpłaty na kampanie wyborcze – tak zdaniem Zandberga można poprawić uczciwości w życiu publicznym.– Różnię się tym, że nigdy nie ściemniam i nie zmieniam zdania pod dyktando sondaży. Walczę o wprowadzenie renty wdowiej, żeby skrócić czas pracy, wigilia dniem wolnym – mówiła Biejat i zapewniła, że staje w obronie kobiet, gdy „atakują je fanatycy” spod znaku Brauna.– Czasami miałam wrażenie, że sejm jest tak marny, że zwłaszcza w czasach „kaczyzmu”, 460 (posłów) z łapanki na ulicy, to lepsze stanowiliby prawo – powiedziała Senyszyn, dodając, że jej „droga do polityki” powinna być wzorem dla wszystkich. – Najpierw pokazać, co się umie zrobić ze swoim życiem, a później stanowić prawo. Chciałam się dzielić swoimi umiejętnościami – mówiła.– Przyszedłem do polityki ze służby Polsce. Jestem politykiem właściwie od sześciu miesięcy. Nie byłem członkiem żadnej partii politycznej – stwierdził Nawrocki i zaatakował Trzaskowskiego, wytykając mu, że jest „zlepkiem briefów i sondaży politycznych” i „wytworem laboratorium politycznego”. – Ja jestem człowiekiem z krwi i kości, jestem obywatelem państwa polskiego. Będę was doskonale reprezentował – mówił.Kandydaci mieli też okazję zadawać pytania wzajemne.Hołownia do NawrockiegoNawrocki odesłał do filmu w jego mediach społecznościowych, w którym wyjaśnia sprawę mieszkania Jerzego Ż. – Mam nadzieję, że państwa telewizje też puszczą ten film – mówił Nawrocki, powtarzając tezę o rzekomym ataku na jego osobę przez służby specjalne. Hołownia odpowiedział, że Nawrocki kilkukrotnie kłamał w tej sprawie, mówiąc, że zapłacił za mieszkanie, a tego nie zrobił. – Proszę mnie teraz pozwać, panie Karolu, jeśli to nieprawda – zastrzegł Hołownia.Maciak do StanowskiegoKandydaci starli się ponownie o rolę Putina. Maciak zapytał, czy gdyby Putin sfinansował leczenie dziecka, Stanowski by to promował. – Ja inaczej widzę działalność Putina względem dzieci, wolałbym, żeby moje dziecko leczono w USA, nie Rosji – odparł. Zarzucił przy tym Maciakowi prorosyjskie sympatie. – Stanowski skazuje nas na biedę – twierdził Maciak.Woch do NawrockiegoWoch wzywał Nawrockiego do wspierania środowisk społecznych, nie tylko polityków. Kandydat popierany przez PiS wykorzystał okazję do krytyki rządu Donalda Tuska. Nawrocki ocenił, że obecny rząd „likwiduje zrównoważony rozwój państwa polskiego”, a on będzie samorząd wspierać. – Możecie na mnie liczyć – podsumował.Mentzen do TrzaskowskiegoMentzen powiedział, że jest za tym, by wprowadzić konkurencyjne fundusze dla NFZ. Chciał, żeby Trzaskowski odniósł się do tych pomysłów. Trzaskowski zareagował, mówiąc, że kandydat Konfederacji jest za prywatyzacją służby zdrowia. – Ochrona zdrowia musi być publiczna. To jest dla nas wszystkich zadanie najważniejsze. Trzeba ją reformować, pozyskiwać pieniądze UE z KPO – mówił i wymienił realizacje, jakie udało się przeprowadzić w Warszawie. Mentzen zarzucił, że pomysł, o jaki zapytał, to pomysł, jaki miała w przeszłości PO, ale nic z tym nie zrobiła. Trzaskowski do NawrockiegoTrzaskowski przedstawił dokument, w którym Nawrocki miał się rzekomo zobowiązać pomagać właścicielowi przejętego mieszkania, ale mężczyzna jest w DPS. Nawrocki stwierdził, że Trzaskowski „nie ma zdolności honorowej” do pytania o mieszkania, bo jest „współodpowiedzialny” za dziką reprywatyzację w Warszawie. Zdaniem Nawrockiego dokument, jaki przedstawiono, to dowód, że pomagał panu Jerzemu. – Wy byście wygonili go z domu i zmienili zamki – mówił.Stanowski do HołowniStanowski dopytywał Hołownię o jego stosunek do aborcji. Marszałek odparł, że nie zmienił swoich poglądów co do aborcji, jednak nie zamierza narzucać ich narodowi. – Powinniśmy w tej sprawie spytać o głos społeczeństwa. Prezydent powinien łączyć – odpowiedział marszałek Sejmu.Jakubiak do HołowniKandydat zapytał o kwestię reparacji od Niemiec. – Nie mam wrażenia, że Niemcy historię nam piszą, natomiast my musimy ułożyć relację z naszym sąsiadem – odparł Hołownia, proponując nie wypłatę reparacji, a przekazanie przez Niemcy środków na fundusz bezpieczeństwa. Braun do ZandbergaPytanie dotyczyło kwestii energetyki i Unii Europejskiej. – Jest pan nie po raz pierwszy źle poinformowany, panie Braun – zaczął Zandberg i podkreślił, że jest za dużymi inwestycjami w energetykę, bo „gospodarka będzie w opałach”. Trzeba inwestować w energetykę jądrową, jak podkreślił Zandberg. Braun odpowiedział, że to bajki z „mchu i paproci”. Zapowiedział też powrót do węgla, jeśli zostanie wybrany.Bartoszewicz do HołowniBartoszewicz poprosił o komentarz do roli Telewizji Polskiej i Polskiego Radia w wyborach. Hołownia odparł, że jeśli ma zastrzeżenia, powinien zgłosić je KRRiT. Dodał, że walczy o ustawę o „odkolesiowaniu” spółek skarbu państwa. Bartoszewicz w ripoście zaatakował Telewizję Polską i oskarżył o „wyizolowanie” jego osoby z debaty publicznej.Zandberg do Trzaskowskiego– Obiecaliście, że skończycie z „koryciarstwem” – zarzucił politykowi PO Zandberg. Trzaskowski odparł, że Zandberg miał szansę na działanie i zmianę, jednak z niej nie skorzystał. – Niech pan składa inicjatywy, miał pan szansę być w rządzie – odpowiedział Trzaskowski i kontrował, że Zandberg „ustawił się w roli recenzenta”.Biejat do MentzenaKandydatka poprosiła o odniesienie się do sprawy alimentacji. – Ludzie, którzy mają dzieci, a nie łożą na nie, powinni być w pierwszej kolejności ścigani z całą mocą państwa i państwo budowane przez PO i PiS tego nie robi – odpowiedział Mentzen, dziwiąc się, że usłyszał pytanie, sugerujące, że nie popiera walki z osobami niepłacącymi alimentów.Senyszyn do HołowniSenyszyn spytała Hołownię o kroki mające na celu ochronę rolników. – Bezpieczeństwo żywnościowe jest jednym z moich absolutnych priorytetów – zapewniał Hołownia i podkreślił: – Państwo powinno interweniować, żeby zabezpieczyć polski rynek. Żywność to nasze dobro narodowe. Senyszyn zaapelowała o interwencjonizm państwowy w kwestii rynku żywności w kraju.Nawrocki do TrzaskowskiegoTrzaskowski odniósł się do słów o eksmisji rodziny w Warszawie. – Jak zwykle pan manipuluje, bo to sądy podejmują takie decyzje – zastrzegł Trzaskowski i mówił: – Przede wszystkim w Warszawie nie sprzedajemy mieszkań komunalnych z bonifikatą, żeby nie było takich przekrętów, jak z pana udziałem – dodał.Nawrocki zareagował, dając przykład budynku przy ulicy Marszałkowskiej, stwierdził, że Trzaskowski jest „skuteczniejszy niż mafia reprywatyzacyjna”. Prezydent Warszawy uznał, że te argumenty to kłamstwo.Polityka międzynarodowa – wzmacnianie pozycji w UEKolejne pytanie dotyczyło pozycji Polski w Unii Europejskiej.– Siłą i potęgą jest siła wewnętrzna – armia, uzbrojenie, rezerwy. Naszym realnym sojuszem jest NATO. Niech UE martwi się o obronność – mówił Jakubiak.– Jesteśmy w takim punkcie, by budować silną pozycję w UE. Musimy być państwem nie tylko Europy Wschodniej, ale i Europy Północnej. Musimy z Włochami i Wielką Brytanią budować „oś europejską” – twierdził Hołownia.Stanowski atakował obecną i poprzednią koalicję za politykę międzynarodową, ale niczego nie zaproponował.Nawrocki: Nie możemy być kamerdynerami– UE słabnie w konkurencji z USA. Polska musi przestać czekać, aż ktoś podejmie za nas decyzję w Brukseli. Kluczowa jest sprawa inwestycji – energetykę, naukę – przekonywał Zandberg.Trzaskowski wskazał na konieczność przekazywania 5 proc. PKB na obronność i wzmacniania granica. – Chodzi o to, żeby Europejczycy mówili to co my im mówimy – argumentował. Dodał, że tak będziemy mieli ważniejszą pozycję także w relacjach w USA.Nawrocki mówił, że Polska powinna być liderem UE w budowaniu relacji transatlantyckich. – Nie możemy być kamerdynerami spraw niemieckich czy francuskich. Zagrożeniem są próby centralizacji w UE – ocenił.Senyszyn: Ważna jest dalsza integracja z UEWoch zarzucił premierowi Tuskowi, że do Kijowa jechał w drugim wagonie i nie był z innymi czołowymi politykami europejskimi.Senyszyn podnosiła, że ważna jest dalsza integracja UE. – Trzeba zadbać, aby pozycji Polski w Unii była mocniejsza – mówiła kandydatka.Braun: Musimy odzyskać niepodległośćZdaniem Maciaka polscy przywódcy są „uzależnieni i nie potrafią nic wskórać”. – Im większa ilość sojuszy, tym lepiej – przekonywał.Biejat podnosiła na kluczowe znaczenie polskiej obecności w UE, jako „potencjał do stawania przeciwko kryzysom”.Bartoszewicz skrytykował Zielony Ład i UE, podobnie jak Braun. – Musimy odzyskać niepodległość – mówił Braun. Jego zdaniem „obcy rządzą naszym życiem”.Mentzen sprzeciwił się dalszej integracji UE. – Jest to przede wszystkim w interesie Francji czy Niemiec a nie państwa jak Polska. Nie zgodzę się na wdrożenie paktu migracyjnego, Zielony Ład – mówił kandydat.Cła Trumpa – jaka odpowiedź Europy?Kandydaci na prezydenta odpowiadali również na pytania dotyczące wojny handlowej ze Stanami Zjednoczonymi, który wprowadził 20-procentowe cła na towary z UE, a następnie się z nich wycofał.Hołownia: Trump zaliczył falstart– W UE jest VAT, a Stanach nie ma. Nie dziwie się, że Trump walczy o interes Stanów Zjednoczonych. USA nie są już frajerem świata. UE jako pępek świata musi dorosnąć – twierdził Jakubiak.– Trump zaliczył falstart – ocenił Hołownia. – Musimy skupić się na tym, żeby podnieść konkurencyjność europejskiej gospodarki – dodał.Zandberg: Musimy przestać oglądać się na WaszyngtonStanowski twierdził, że w tej sprawie powinni wypowiedzieć się Donald Tusk i Jarosław Kaczyński.– Na wojnie handlowej stracimy. Musimy odbudować zdolności produkcyjne i przestać oglądać się na Waszyngton – twierdził Zandberg– Najważniejszy jest interes Polski, a cła USA są z nimi sprzeczne. Cła szkodzą polskiemu, europejskiemu i amerykańskiemu interesowi. Trump zrozumiał, że popełnił błąd. Jak jesteśmy razem, jesteśmy silni – mówił Trzaskowski.Nawrocki zgodził się, że wojna celna jest zła. W jego ocenie problemem była zaniedbana prezydencja Polski w UE. – Zadbam o relacje z USA i UE – obiecał.Woch skrytykował działania UE, mające w jego ocenie szkodzić europejskiej gospodarce i wpływać negatywnie na konkurencyjność.Obejrzyj całą debatę prezydencką w TVPBiejat: Musimy przygotować się na nowy ład światowySenyszyn pochwaliła Brukselę za cła odwetowe wymierzone w USA, co jej zdaniem wpłynęło na dalsze działania Waszyngtonu.Zdaniem Maciaka problemem jest odwracanie się od „perspektywicznych wschodnich rynków”.Biejat oceniła, że polityka Trumpa jest „krótkowzroczna”. – Musimy przygotowywać się na nowy ład światowy – zaznaczyła.Bartoszewicz podkreślał, że siłą polskiej gospodarki jest polski złoty i niezależny bank centralny.Braun powtórzył, że „trzeba odzyskać niepodległość”. – Trzeba prowadzić własną politykę i robić dobre interesy. Trzeba normalizować przede wszystkim relacje z najbliższymi sąsiadami – mówił polityk. Zasugerował korzyści z członkostwa w BRICS (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, RPA).Mentzen skrytykował Brukselę. – UE będzie dbała o interesy Niemiec, Francji, a nie Polski. Nie dążmy do dalszej integracji europejskiej – apelował.Wojna Rosja-UkrainaKwestia rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie była przedmiotem kolejnego pytania do kandydatów na najwyższy urząd w państwie. – Dziś na Ukrainie powinien zapanować pokój, żeby ludzie przestali ginąć. Nie wiem, komu w Europie należy, żeby wojna trwała. Trzeba popierać Ukrainę i działania zmierzające do pokoju – mówił Jakubiak.Hołownia wskazywał na konieczność wprowadzenia pokoju, ale sprawiedliwego pokoju. Wyliczył, że dla Polski ważne są kontrakty na odbudowę Ukrainy i ekshumacje na Wołyniu.Stanowski zarzucił Trzaskowskiemu kłamstwa na temat konfliktu w Ukrainie i wyśmiewanie reparacji od Niemiec.– Naszym najważniejszym zadaniem jest zagwarantowanie bezpieczeństwa granic. Polską racją stanu jest sprawiedliwy pokój. W naszym interesie jest, żeby Ukraina utrzymała niepodległość – mówił Zandberg.Trzaskowski: Kluczowy sprawiedliwy pokójTrzaskowski odpowiedział Stanowskiemu, że jeszcze gdy pracował w UE wskazywał na zagrożenie ze strony Rosji. Dodał, że kluczowy jest sprawiedliwy pokój, inne rozwiązanie osłabi bezpieczeństwo USA i UE.– Interes strategiczny jest taki, by jak najdalej odepchnąć imperialną, postkomunistyczną Rosję – podkreślał Stanowski. – Relacje z USA są bardzo ważne – dodał.– Politycy powinni dążyć do tego, żeby wojny nie wypowiadać – mówił Woch.Maciak: Musimy być jak Węgry i Słowacja– W interesie nie tylko, ale całego demokratycznego świata jest jak najszybsze zakończenie wojny na warunkach sprawiedliwych. Żeby Rosja się nie rozbestwiła i za kilka lat napadała na kolejne kraje – wskazywała Senyszyn.Maciak, znany z prorosyjskich wypowiedzi, twierdził, że Ukraina wojnę przegra i im dłużej trwa, tym więcej Ukraińców ginie. – Musimy jak najszybciej być jak Węgry, Słowacja – neutralność – twierdził.Biejat zasugerowała konieczność „kupienia miejsca przy negocjacyjnym stole” za rosyjskie środki zabezpieczone na zamrożonych kontach.Bartoszewicz: Mamy wygrać z USABartoszewicz ocenił, że Rosja i USA prowadzą w Ukrainie „swoją rozgrywkę”. – Mamy zadbać o własny interes i wygrać z USA – mówił kandydat.Braun ocenił, że kiedy wojna dobiegnie końca będziemy mieli „problem z banderowską resztówką”.Mentzen wskazał, że kluczowe jest, by Ukraina nie została podbita przez Rosję. – Drugi fundamentalny interes jest taki, żebyśmy nie zostali wciągnięci w wojnę. Nie zgodzę się na wysłanie polskich wojsk na Ukrainę i Ukrainę w NATO – podkreślał.Jakubiak do SenyszynJakubiak spytał Senyszyn o rolę seniorów w społeczeństwie. – Emeryci i renciści są w tej chwili jedną z najbiedniejszych warstw – odpowiedziała. W jej ocenie rozwiązaniem jest przekazanie środków z KPO.Hołownia do MentzenaMarszałek Sejmu spytał Mentzena o rolę kobiet w armii i kontrowersyjne słowa jego doradcy. – Polska armia ma zdecydowanie większe problemy niż rola kobiet w armii – odpowiedział, wymienił w tym kontekście między innymi problemy w zapasami amunicji.Stanowski do TrzaskowskiegoCo zrobić, by polskie dzieci nie musiały się leczyć w USA? – pytał Stanowski, oceniając, że to „żebranie”. – Rząd się tym zajął. Wszędzie się zdarza, jest potrzebna także wola innych ludzi, ale państwo powinno spełniać swoje podstawowe funkcje – odpowiedział.Zandberg do NawrockiegoZandberg skrytykował MON w czasach rządów PiS, wskazywał, że żołnierze sami musieli sobie kupować buty. – Cenię, to co działo się przez 8 lat rządów PiS – podkreślał. Wymienił między innymi zakupy uzbrojenia w USA i Korei Południowej czy amerykańskie misje wojskowe w Polsce.Trzaskowski do HołowniKandydat PO spytał o filary bezpieczeństwa – relacje z USA i UE. – Trzeba o nie dbać – zgodził się Hołownia. – Trzeba budować też inne sojusze – z państwami nordyckimi, bałtyckimi – zaznaczył.Nawrocki do TrzaskowskiegoNawrocki spytał Trzaskowskiego o słowa sprzed lat popierające przyjmowanie migrantów. – Od 2015 roku walczyłem, by zabezpieczać granicę. Zabezpieczyliśmy granicę, czego wy nie robiliście – odpowiedział. Zarzucił PiS-owi handlowanie tysiącami wiz dla obcokrajowców.Woch do TrzaskowskiegoWoch zarzucił Trzaskowskiemu udział w spotkaniu grupy Bilderberg. Trzaskowski odpowiedział, że podczas takich spotkań poznaje światowych decydentów i broni interesów Polski.Senyszyn do MentzenaSenyszyn spytała Mentzena, czy wypowie konkordat. – Nie zamierzam. Nie widzę zależności między konkordatem a niepodległością Polski. W UE Polska traci niepodległość – przekonywał.Maciak do ZandbergaMaciak spytał, z kim za granicą nie powinniśmy współpracować. Zandberg odpowiedział, że są to kraje, które łamią prawa międzynarodowe.Biejat do NawrockiegoBiejat spytała Nawrockiego o perspektywy członkostwa Ukrainy w NATO. Prezes IPN odpowiedział, że Kijów musi zmienić kurs wobec Polski, między innymi w zakresie ekshumacji na Wołyniu.Bartoszewicz do TrzaskowskiegoBartoszewicz spytał, czy Zielony Ład jest zgodny z polską konstytucją. Trzaskowski odpowiedział, że Zielony Ład jest już nieaktualny, ale dalej trzeba inwestować między innymi w odnawialne źródła energii czy w zeroemisyjny transport.Braun do NawrockiegoBraun spytał, czy należy zerwać stosunki z Rosją i jak w tej sytuacji będzie można odzyskać wrak prezydenckiego tupolewa. Nawrocki wskazał na konieczność izolacji zbrodniarza Putina, ale przyznał, że relacje będą utrzymywane.Mentzen do HołowniMentzen spytał o możliwość wysłania polskich wojsk na Ukrainę. Hołownia kategorycznie wykluczył taką możliwość. Wskazał również, że ważne jest „restartowanie roli Polski w Europie”. – Albo jesteś przy stole albo jesteś w karcie dań – mówił marszałek Sejmu.Stanowski do BraunaStanowski spytał Brauna o postawę wobec Ukrainy. – Nie życzyłem Ukraińcom, by setkami tysięcy szli do ziemi, by stali się ofiara wojny, którą przedłuża banderowski reżim – mówił Braun.Maciak do MentzenaMaciak podważył niepodległościową postawę Mentzena w kwestii bezpieczeństwa. – Bardzo ważne, żebyśmy mieli polską siłę, żebyśmy nie zależeli od konkurentów – podkreślał Mentzen.Biejat do TrzaskowskiegoPadło pytanie, kiedy będziemy europejskim państwem dobrobytu – skrócimy czas pracy i zrównamy zarobki. – Potrzebujemy gospodarki, która będzie się szybko rozwijać. Mam nadzieję, że wkrótce Polacy będą mogli pracować mniej – zaznaczył Trzaskowski.Woch do BraunaWoch spytał o reakcję na pandemię COVID-19. – Ćwierć miliona ludzi pomarło nie od wirusa a od blokady służby zdrowia – twierdził Braun. Zapowiedział ukaranie winnych.Mentzen do NawrockiegoMentzen spytał o podniesienie kwoty wolnej od podatku do 140 tys. zł, dla rodziców co najmniej dwójki dzieci. Nawrocki odpowiedział, że można to zrealizować poprzez uszczelnienie systemu podatkowego.Braun do TrzaskowskiegoBraun spytał o strefę czystego transportu w Warszawie, która wyklucza część obywateli, a wspiera „paradę sodomitów”. Trzaskowski wyraził przekonanie, że ważne jest, by jak najwięcej pieniędzy w UE trafiało do politykę proekologiczną w Warszawie.Nawrocki do HołowniCzy popieracie Zielony Ład? – spytał Nawrocki. Hołownia odpowiedział, że dziś problemem jest ETS2, zaś wyzwaniem transformacja energetyczna.Senyszyn do JakubiakaSenyszyn spytała o „problem czwartego piętra” seniorów. – Nie da się nagiąć niczego, musi być winda. Muszą być przeznaczane środki – przyznał.Bartoszewicz do MentzenaBartoszewicz spytał o piwo podczas spotkań z wyborcami i reklamowanie alkoholu. – Polityk nie musi udawać sztywnego pana. Wódki nie piję, nie polecam, nie mam nic przeciwko temu, żeby piwo było reklamowane – odpowiedział Mentzen.Hołownia do BiejatPytania o smartfony w szkole i ustawę o nadmiarowe zyski banków. Biejat przyznała, że należy zrobić porządek z kredytami hipotecznymi i kwestią telefonów.Jakubiak do TrzaskowskiegoJakubiak spytał o ostatnią podróż Tuska do Kijowa w wagonie drugiej klasy. – Najważniejsze jest wywarcie presji na Rosję, nie na Ukrainę. Dzięki temu Trump przyznał rację Polsce i to robi, a jest ważne nie to kto jak jedzie do Kijowa – mówił Trzaskowski.Zandberg do HołowniDlaczego nie uciąłeś kilometrówek? – spytał Zandberg. – Przygotowujemy zmianę zarządzenia dotyczącego kilometrówek – odpowiedział Hołownia.Trzaskowski do NawrockiegoKandydat PO spytał, czy Nawrocki zwrócił pieniądze za mieszkanie w apartamencie w Muzeum II Wojny Światowej. Prezes IPN mówił, że to operowanie fake newsami, tematy zastępcze i propaganda.Biejat do NawrockiegoPadło pytanie, czy Karol Nawrocki ma już przygotowany pomysł jak na przyszłość chronić starsze osoby, aby nie traciły mieszkań komunalnych na rzecz takich cwaniaków jak on. – Pomogłem człowiekowi, który mógł być poddany kryzysowi bezdomności – tłumaczył kandydat popierany przez PiS.Maciak do BraunaMaciak zapytał, czy kara śmierci powinna być rozszerzona na dezerterów i osób uchylających się od służby w czasie wojny.– Jasna sprawa. Dezercja w obliczu wroga. Kula w łeb – odpowiedział europoseł.Zandberg do BiejatPadło pytanie o załamanie w służbie zdrowia. Czy nie lepiej byłoby zrezygnować z popierania przez lewicę mniejszych projektów na rzecz większego dofinansowania służby zdrowia. – Po wchodziłam do koalicji rządowej, aby podejmować się wielu trudnych spraw i je wszystkie realizować. One nie mogą czekać. My nie poddajemy się na starcie – odpowiedziała Biejat.Senyszyn do BiejatSenyszen pytała o kwestie Kościoła i likwidacji przywilejów kościelnych, dlaczego ta ustawa nie została jeszcze przedstawiona do przegłosowania. – To dobre pytanie, ale powinno być skierowane do Szymona Hołowni, bo to jest współpartner, PSL, blokuje działania – odpowiedziała wicemarszałek Senatu.Hołownia do ZandbergaMarszałek Sejmy zarzucił politykowi lewicy, że dużo mówi, ale niewiele robi w polityce i zapytał, co konkretnie zrobił w kwestiach o których tak często mówi np. mieszkaniowych. Zandberg zauważył, że rząd z poparciem Hołowni promował ideę dopłat do kredytów mieszkaniowych. – Tylko dzięki naszej awanturze zostało to zablokowane – podkreślił Zandberg.Mentzen do StanowskiegoPolityk Konfederacji zauważył, że obaj ze Stanowskim przeżyli niemal całe swoje dorosłe życie pod rządami PO i PiS-u i pytał, czy nie było by pięknie, aby to zmienić. Stanowski przekonywał, że od 20 lat słyszymy od tych polityków tylko obiecanki cacanki. – Słyszymy, że jedni chcą wsadzić do więzienia drugich, a drudzy pierwszych – stwierdził Stanowski.Woch do BiejatWoch nawiązał do dużych obciążeń nakładanych przez państwo na przedsiębiorców, np. składki zdrowotnej, i czy nie należałoby tego zmienić. – Dlatego my na lewicy mamy konkretny plan zlikwidowania składki zdrowotnej i zastąpienia jej jednolitym podatkiem zdrowotnym – powiedziała wicemarszałek Senatu.Jakubiak do BartoszewiczaMarek Jakubiak pytał o to czy rzeczywiście nie lepsze byłyby rządy tzw. demokracji bezpośredniej, a nie jakiegoś duopolu (czy to PO-PiS, czy innego). – Nie będzie bezpieczeństwa rodzin, czy Polski jeśli nie uda się rozbić tego duopolu. To wymaga tylko odwagi – stwierdził Bartoszewicz.Bartoszewicz do NawrockiegoPytanie było szczegółowe i dotyczyło wydobycia w kilku czołowych kopalniach na Śląsku. – Oczywiście nie podam dokładnych danych, ale jestem zwolennikiem czarnego złota, czyli polskiego węgla. Oczywiście należy też wzmacniać naturalne źródła energii – przyznał Karol Nawrocki.Nawrocki do TrzaskowskiegoNawrocki miał uwagi do wypowiedzi kandydatów na ambasadorów w Waszyngtonie (Bogdana Klicha) i w Rzymie (Ryszard Schnepf) i dopytywał, czy w związku z tym prezydent Warszawy podpisałby ich nominacje ambasadorskie. – Jak zostanę prezydentem, to dopiero wtedy będę się zastanawiał nad takimi decyzjami – odpowiedział Trzaskowski.Braun do HołowniEuroposeł dopytywał się marszałka co wie o tym, że po wyborach reemigracja uchodźców z Niemiec do Polski ruszy pełną parą. – Nie mam takich informacji, ani nawet przekonania, że którykolwiek z polskich polityków na coś takiego by się zgadzał – wyjaśnił Hołownia.Stanowski do TrzaskowskiegoPadło pytanie o kwalifikacje zatrudnianych przez prezydenta Warszawy ludzi, bo jeden z nich pracował na stanowiskach kierowniczych w spółkach miejskich, a następnie w TVP. Trzaskowski podkreślił, że osoba, która zarządza TVP wcześniej również to robiła, ale została wyrzucona przez rząd PiS, a w spółkach miejskich zajmowała się promocją.Trzaskowski do BiejatPrezydent Warszawy nawiązał do kryzysu jaki panuje w społeczeństwie w zakresie psychiatrii i pytał, czy wspólnie mogliby coś zrobić w tej sprawie. Wicemarszałek Senatu przyznała, że kryzys w psychiatrii jest porażający i trwa od lat. Dotyczy dorosłych i młodzieży. – Ale nie zrobimy nic, dopóki nie zwiększymy nakładów na ochronę zdrowia – stwierdziła Biejat.Jakie są zasady debaty prezydenckiej?Formuła debaty obejmuje kilka kluczowych elementów:a) kandydaci będą odpowiadać na pytania dotyczące polityki krajowej i zagranicznej,b) pytania zadawać będą zarówno dziennikarze, jak i sami kandydaci w ramach rundy pytań wzajemnych,c) przewidziano czas na swobodną wypowiedź każdego z kandydatów (90 sekund),d) uczestnicy nie będą mogli korzystać z telefonów ani innych gadżetów podczas debaty.Debatę poprowadzą: Dorota Wysocka-Schnepf (TVP), Radomir Wit (TVN) i Piotr Witwicki (Polsat News).Kto bierze udział w debacie w studiu TVP?Udział bierze wszystkich 13 kandydatów na prezydenta RP:Sławomir Mentzen, Konfederacja Wolność i Niepodległość,Grzegorz Braun, Konfederacja Korony Polskiej,Rafał Trzaskowski, Koalicja Obywatelska,Artur Bartoszewicz, bezpartyjny,Karol Nawrocki, Prawo i Sprawiedliwość,Adrian Zandberg, Partia Razem,Szymon Hołownia, Polska 2050 Szymona Hołowni,Marek Woch, Bezpartyjni Samorządowcy - Łączy nas Polska,Joanna Senyszyn, bezpartyjna,Magdalena Biejat, Lewica,Marek Jakubiak, Federacja dla Rzeczpospolitej,Maciej Maciak, Ruchu Dobrobytu i Pokoju,Krzysztof Stanowski, bezpartyjny.