Niezwykłe życie Ojca Świętego. – Często zachowujemy się jak kontrolerzy łaski, a nie jak ułatwiający. Kościół jednak nie jest urzędem celnym, jest ojcowskim domem, gdzie jest miejsce dla każdego z jego niełatwym życiem – brzmi jedno z przesłań papieża Franciszka. Patrząc na przebieg jego pontyfikatu, to stwierdzenie można traktować jak motto. Franciszek – jak żaden papież wcześniej – upominał się o prawa osób wykluczonych: migrantów i osób ubogich. Nie obce były mu także kwestie ekologii i klimatu. Przedstawiamy najważniejsze wydarzenia i myśli z życia papieża Franciszka. A jak Argentyna – Franciszek, czyli prawdopodobnie pierwszy papież, który podczas pontyfikatu ani razu nie odwiedził kraju, z którego pochodził. Był za to w czterech z pięciu państw sąsiadujących z Argentyną. Nie bez znaczenia w tej kwestii były napięte stosunki pomiędzy Franciszkiem a obecnym prezydentem Argentyny Mileiem, zagorzałym antykomunistą i zwolennikiem ultra neoliberalnego spojrzenia na gospodarkę. W kampanii wyborczej Milei ostro krytykował papieża, nazywając go „imbecylem” i „reprezentantem zła na Ziemi”. Później złagodził ton i spotkał się z Franciszkiem w Watykanie, ale różnice ideologiczne pozostały.– Chciałbym pojechać. To moi rodacy, ale jeszcze tego nie zaplanowaliśmy. Najpierw trzeba uporządkować kilka spraw – mówił, gdy ostatni raz publicznie go o to zapytano, we wrześniu 2024 r. Planów nie zdążył zrealizować. Zobacz też: Wałęsa wspomina pontyfikat Franciszka. „Papież na określone czasy”B jak bieda – W listopadzie 2016 r. w liście apostolskim „Misericordia et Misera” Franciszek ustanowił w Kościele powszechnym Światowy Dzień Ubogich, który wypada między 13 a 19 listopada. Franciszek wielokrotnie apelował o nowe podejście do solidarności społecznej. W przemówieniu do delegacji międzynarodowej fundacji Centesimus Annus skrytykował podążanie za „bożkami władzy, zysku, pieniądza” i stawianie ich ponad wartością osoby ludzkiej. Jak wskazał, „ponad logiką interesów i parametrów rynku, jest człowiek i coś, co mu się należy z racji jego głębokiej godności – możliwość godnego życia”. C jak „Człowiek Roku” – W marcu 2013 roku konklawe wybrało go papieżem, a już dziewięć miesięcy później otrzymał nagrodę tygodnika Time, „Człowieka Roku”. Pismo doceniło jego „wyjście z pałacu na ulice” i rolę w rozbudzeniu wyobraźni milionów ludzi. Redakcja nazwała go „papieżem ludzi” i „70-letnią supergwiazdą” oraz. Franciszek jest trzecim papieżem i pierwszym Argentyńczykiem, któremu przyznano ten tytuł. – W ciągu dziewięciu miesięcy Franciszek potrafił umiejscowić się w centrum fundamentalnych dyskusji naszych czasów: o bogactwie i biedzie, sprawiedliwości, przejrzystości, nowoczesności, globalizacji, roli kobiety, naturze małżeństwa oraz pokusach władzy – argumentowano.D jak dyktatura – Franciszek mierzył się z zarzutami w swoim rodzinnym kraju – Argentynie. Współobywatele oskarżyli go o bierną postawę wobec działań brutalnej dyktatury wojskowej z lat 1976-83. Jednak sąd badający tę sprawę uznał zarzuty za bezzasadne. Sam papież także wielokrotnie zaprzeczał swoim związkom z dyktaturą. E jak ekologia – „Łudzimy się iż możemy zastąpić piękno – niezastępowalne i niemożliwe do odzyskania – innym pięknem – stworzonym przez nas” – wskazał Franciszek w ekologicznej encyklice „Laudato si'”. W tym samym dokumencie dodał, że „Ziemia protestuje z powodu zła, jakie jej wyrządzamy nieodpowiedzialnym wykorzystywaniem i rabunkową eksploatacją dóbr”.Poza teoretycznym rozwojem „zielonej doktryny kościoła”, papież wdrażał swoje koncepcje w życie. Zaczął inwestować w zielone inicjatywy – od tworzenia ogrodów ekologicznych przy klasztorach po budowę paneli słonecznych w szkołach misyjnych. Watykan zapowiedział również dążenie do neutralności klimatycznej do 2050 roku.F jak Franciszek – Jorge Mario Bergoglio nieprzypadkowo przyjął imię – jako pierwszy w historii – po św. Franciszku z Asyżu. Katolicki święty z XIII wieku przejawiał wszystkie cechy, które były ważne dla Bergoglio: prostotę, ubóstwo i poświęcenie dla potrzebujących. – Kiedy postanowiłem przybrać imię Franciszek, wiedziałem, że odnoszę się do świętego, który jest bardzo popularny, a zarazem niezrozumiany – argumentował Franciszek.Zobacz także: Setki tysięcy wiernych w drodze do Rzymu. „Nadzwyczajny stan gotowości”K jak Kościół - „Wolę raczej Kościół poturbowany, poraniony i brudny, bo wyszedł na ulice, niż Kościół chory z powodu zamknięcia się i wygody z przywiązania do własnego bezpieczeństwa” – napisał papież Franciszek w jednym z pierwszych dokumentów doktrynalnych po objęciu urzędu. Jego wizja Kościoła Katolickiego była jedną z najbardziej progresywnych w historii.L jak LGBT – Bycie osobą homoseksualną nie jest przestępstwem. Bóg kocha wszystkie swoje dzieci takimi, jakimi są – przekonywał papież Franciszek. Prawa osób LGBT to kolejna sfera kościelnego życia, w której Ojciec Święty przeprowadził rewolucję. Po pierwsze, włączył osoby homoseksualne do wspólnoty kościelnej i nie wykluczał homoseksualnych księży. – Jeśli ktoś jest homoseksualistą i poszukuje Boga oraz ma dobrą wolę, to kim ja jestem, by go osądzać? – stwierdził. Wprowadził także błogosławieństwo par tej samej płci poza rytuałem. Zastrzegł jednak, że nie oznacza ono akceptacji ich związku.M jak migranci – Są tacy, którzy działają systematycznie i wszystkimi dostępnymi środkami, by nie przyjąć imigrantów. I jeśli jest to robione świadomie (...) jest to grzechem ciężkim – mówił Franciszek na temat ostrej polityki migracyjnej. Co znaczące, stwierdził, że takie osoby są winne „grzechu ciężkiego”, czyli czynu, za który najciężej o rozgrzeszenie i pokutę. Nieprzypadkowo w pierwszą podróż swego pontyfikatu papież udał się w lipcu 2013 r. na włoską wyspę Lampedusa, aby uczcić pamięć migrantów, którzy utonęli w Morzu Śródziemnym w drodze do Europy.– Ci nasi bracia i siostry starali się uciec z trudnych sytuacji, by znaleźć trochę spokoju i pokoju; szukali lepszego miejsca dla siebie i dla swoich rodzin, ale znaleźli śmierć (...). Ileż razy ci, którzy szukają takiego miejsca, nie znajdują zrozumienia, gościny, solidarności – mówił podczas mszy.Zobacz również: Żałoba po Franciszku. To dopiero trzeci taki przypadek w historiiP jak piłka nożna – Zawsze uwielbiałem grać w piłkę nożną, mimo że nie byłem w tym dobry. W Buenos Aires ludzi takich jak ja nazywano „pata dura” (twarde stopy). Coś jak posiadanie dwóch lewych nóg. Ale grałem, często jako bramkarz – tłumaczył papież w swojej autobiografii „Nadzieja” (2025), powstałej na podstawie rozmów z włoskim dziennikarzem Carlo Musso. Franciszek miał – podobnie jak Jan Paweł II – swój ulubiony klub piłkarski. W przypadku duchownego z Polski była to Cracovia, z kolei Franciszek kibicował San Lorenzo ze stolicy Argentyny, Buenos Aires. Stołeczny klub gra w najwyższej fazie rozgrywek. S jak skromność – „Złote a skromne” – ten cytat z filmu „Kler”, w reż. Wojciecha Smarzowskiego został wypowiedziany przez Janusza Gajosa grającego postać fikcyjnego polskiego arcybiskupa. Duchowny skwitował w ten sposób otrzymanie złotego pastorału (laski biskupiej) w podarunku. Scena jak w soczewce ukazała chciwość i korupcję części kościelnych hierarchów – jest także zaprzeczeniem wizji Kościoła Katolickiego i postawy papieża Franciszka. Dlaczego? Argentyński duchowny były słynny ze swojej skromności i niechęci do luksusu.Podczas jednego z kazań mówił, że „dobrze nam zrobi, jeśli się zastanowimy, czego możemy się pozbawić, aby pomóc innym i wzbogacić ich naszym ubóstwem”. Nie były to puste słowa: kiedy mógł, jeździł autokarem, a nie papieską limuzyną, wybierał skromne samochody – używany ford Focus, czy mały fiat 500, tradycyjne czerwone papieskie buty zamienił na czarne, a rachunki za siebie płacił sam. Odmówił także zamieszkania w papieskim apartamencie, stwierdzając, że „jest za duży”. Liczbę takich gestów podczas trwania całego pontyfikatu można liczyć w dziesiątkach.T jak teologia – Franciszek wstąpił do zakonu jezuitów 21 lat. Rozpoczął seminarium, a nowicjat spędził w Chile, gdzie pogłębiał swoją duchowość i wiedzę teologiczną. Po tym okresie kontynuował naukę w różnych instytucjach jezuickich, kształtując się na przyszłego duchownego. Studiował także filozofie i był nauczycielem literatury i psychologii. U jak Ukraina – Pontyfikat Franciszka nie był jednak wolny od kontrowersji. Wątpliwości wiernych – szczególnie na Zachodzie – budziła kwestia podejścia do wojny w Ukrainie i niejednokrotnie powielanie rosyjskiej propagandy przez Ojca Świętego. W maju 2022 roku, trzy miesiące po inwazji Rosji na pełną skalę na Ukrainę papież stwierdził w wywiadzie dla dziennika „Corriere della Sera”, że możliwe, iż „szczekanie NATO pod drzwiami Rosji” skłoniło Putina do wywołania wojny.– To złość, nie wiem, czy została sprowokowana, ale może ułatwiona – dodał. Obrońcy papieża bronili go, tłumacząc, że nie rozumie Europy, jako osoba urodzona w Argentynie i przez lata skupiona na problemach Ameryki Łacińskiej.Czytaj więcej: Papież, który... dzielił. Tak Argentyńczycy postrzegali FranciszkaW jak walka, Z jak zapalenie płuc – Papież Franciszek przegrał walkę z chorobą w poniedziałek o godz. 7.35 rano w wieku 88 lat. Zmarł w czasie rekonwalescencji po ciężkim zapaleniu płuc, z którego leczył się ponad miesiąc w klinice Gemmeli. Zmarł dzień po tym, gdy przybył na błogosławieństwo Urbi et Orbi, by pozdrowić wiernych. Bezpośrednią przyczyną śmierci był udar mózgu, śpiączka i nieodwracalna zapaść kardiologiczna.