Marszałek Sejmu ogłosił datę wyboru prezydenta. Termin wyboru prezydenta już znamy – marszałek Sejmu zarządził głosowanie na 18 maja 2025 r. To jedna z niewielu czynności, która należy do marszałka Sejmu podczas organizacji tych wyborów. Wyjaśniamy proceduralne zawiłości procesu wyborczego. Urząd prezydenta pojawił się w Polsce wraz z wprowadzeniem ustroju republikańskiego, po I wojnie światowej. W roku 1952 na mocy Konstytucji PRL zniesiono urząd prezydenta, wprowadzając Radę Państwa. Przywrócono go dopiero w 1989 roku, po załamaniu się systemu komunistycznego. Obecnie prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym, na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.Czytaj także: Premierowy „Poranek wyborczy” TVP Info. Spór o subwencję PiSRola parlamentu podczas wyborów prezydenckich W okresie międzywojennym prezydent był wybierany na innych zasadach niż obecnie. Wyboru dokonywał Sejm i Senat, działające jako Zgromadzenie Narodowe. Również w roku 1989 Wojciech Jaruzelski został wybrany prezydentem przez połączone izby parlamentu. Choć Sejm i Senat nie organizują samych wyborów prezydenckich, to ich rolą jest uchwalanie prawa, które określa szczegóły dotyczące organizacji wyborów: Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz ustawy Kodeksu wyborczego. Obecnie obowiązuje Konstytucja RP uchwalona 2 kwietnia 1997 r. oraz ustawa Kodeks wyborczy z 5 stycznia 2011 r. Termin wyborów prezydenckich. Nie ma przypadkuWybory prezydenckie zarządza marszałek Sejmu na dzień przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego prezydenta. Nieco inaczej procedura wygląda w przypadku opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej – nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu, wyznaczając datę wyborów na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów. Rolą marszałka Sejmu jest także ustalenie Kalendarza wyborczego, który musi zostać zatwierdzony praz Państwową Komisję Wyborczą (PKW).Czytaj także: Chcieli zmienić losy wyborów w Polsce. Rosyjska grupa na celowniku służbKiedy marszałek przejmuje rolę prezydenta W polskiej konstytucji uwzględniono wyjątkowe sytuacje dotyczące wyboru prezydenta. Wśród nich znajduje się stwierdzenie nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej lub innych przyczyn nieobjęcia urzędu po wyborze oraz brak możliwości wyboru prezydenta (np. ze względu na niemożność ich przeprowadzenia z powodu sytuacji nadzwyczajnych). W takich sytuacjach tymczasowo, do czasu wyboru nowego prezydenta, jego obowiązki przejmuje marszałek Sejmu. Jeżeli jednak nie może on wykonywać obowiązków prezydenta, przejmuje je marszałek Senatu. Także w przypadku, gdy urząd prezydenta zostaje wakatem ze względu na przykład na jego śmierć lub zrzeczenie się funkcji, do czasu wyboru nowego prezydenta funkcję tę przejmuje marszałek Sejmu.Czytaj także: Chcesz zmienić prawo w Polsce? Wszystko w Twoich rękachWybory prezydenckie 2025 Marszałek Sejmu Szymon Hołownia ogłosił, że wybory prezydenckie odbędą się 18 maja 2025 r. Druga tura, jeśli do niej dojdzie, zaplanowana jest na 1 czerwca br.Formalnie wybory prezydenckie zostaną zarządzone w środę, 15 stycznia – termin ten wynika z przepisu konstytucji, zgodnie z którym wybory nie mogą być przeprowadzone w ciągu 90 dni po zakończeniu stanu nadzwyczajnego. Wprowadzony przez rząd w związku z wrześniową powodzią stan klęski żywiołowej, został zniesiony 16 października 2024 r. Okres 90 dni mija więc 14 stycznia 2025 r.Czytaj także: Rok pracy Sejmu. Ustawy, zmiany, wydarzenia – podsumowujemy 2024 r. Kalendarz wyborczy – najważniejsze terminy Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przesłał już do Państwowej Komisji Wyborczej projekt kalendarza wyborczego. Po jego zatwierdzeniu przez PKW marszałek przekaże go, wraz z postanowieniem dotyczącym terminu wyborów, do publikacji w Dzienniku Ustaw. Jak powiedział, „jeżeli Państwowa Komisja Wyborcza je zaakceptuje, sprawdzi ich formalność prawną, to wtedy staną się one 15 stycznia częścią tego mojego postanowienia”. Po publikacji w Dzienniku Ustaw zarządzenia marszałka Sejmu dot. wyborów prezydenckich rusza kampania wyborcza i zaczyna obowiązywać kalendarz wyborczy. Jego najważniejsze terminy to: • do 24 marca – zawiadomienie do PKW o utworzeniu komitetu wyborczego kandydata na prezydenta. Komitety mogą być tworzone wyłącznie przez wyborców, a nie przez partie polityczne czy ich koalicje. Dopiero po rejestracji komitetu przez PKW może on prowadzić agitację. • do 31 marca – powołanie Okręgowych Komisji Wyborczych; • do 4 kwietnia do godz. 16:00 – zgłaszanie kandydatów na stanowisko prezydenta. Do rejestracji kandydata przez PKW konieczne jest zebranie minimum 100 tys. podpisów z poparciem dla niego; • od północy 16 maja – koniec kampanii wyborczej i rozpoczęcie ciszy wyborczej; • 18 maja od godz. 7:00 – 21:00 – wybory prezydenckie;• 1 czerwca – ewentualna druga tura wyborów prezydenckich.Czytaj także: Cisza wyborcza do kasacji. „Wpływa na zmniejszenie frekwencji”