System wyborczy w USA jest inny niż w Polsce. Kampania prezydencka USA wkracza w decydującą fazę. Za kilka tygodni Amerykanie wybiorą swojego prezydenta. Choć na prowadzenie wysuwa się kandydatka Demokratów Kamala Harris, nic nie jest przesądzone. Sam system wyborczy Amerykanów jest dość specyficzny – tłumaczymy, jak wybiera się tam prezydenta. Wybory prezydenckie w USA odbędą się 5 listopada 2024. Kiedy wybory prezydenckie w USA? Wyłonią 47. Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej na czteroletnią kadencję w południe 20 stycznia 2025 do 20 stycznia 2029 r. Długość kadencji określa artykuł 2. Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Początkowo odbywały się w różnych stanach w różnych terminach, jednak kwestię tę unormowano w 1845 r. Z przyjętych przepisów wynika, że wybory muszą odbyć się w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada roku wyborów – w tym przypadku 5 listopada 2024. Jak wyglądają wybory prezydenckie w USA?Wybory prezydenta w USA mają charakter pośredni. Zwycięzcę wyłania Kolegium Elektorów. Każdy stan i Dystrykt Kolumbia (Waszyngton, stolica) mianuje elektorów – osobę uprawnioną do oddania głosu w wyborach.„Jeśli przegram w tym roku...”. Niespodziewana deklaracja TrumpaObywatele w wyborach powszechnych głosują na swojego kandydata, ale nie to głosowanie rozstrzyga ostatecznie kwestię wyborów. Na podstawie wyników tego głosowania wyłania się elektorów o danej przynależności politycznej, którzy zobowiązani są oddać głos na kandydata Demokratów lub Republikanów, stanowiąc niejako przedłużenie woli obywateli. Czym jest Kolegium Elektorów? Kto wybiera prezydenta USA?Elektorami są senatorowie i reprezentanci (członkowie niższej izby parlamentu). O przynależności politycznej głosujących na prezydenta elektorów decydują więc obywatele. Jak wylicza się, ilu elektorów mogą wyłonić? Każdy stan reprezentuje po dwóch senatorów, liczba reprezentantów zależy z kolei od liczby ludności – Kalifornia ma 55 elektorów, Teksas 38, najsłabiej zaludnione stany Vermont i Wyoming po trzech. Dystrykt Kolumbia technicznie rzecz biorąc nie jest stanem i nie ma reprezentacji w Kongresie, jednak w wyborach prezydenckich deleguje tylu elektorów, ile by mógł, gdyby stanem był – trzech.Łącznie Kolegium Elektorów składa się 538 głosów, żeby wygrać wybory prezydenckie w USA, kandydat potrzebuje co najmniej 270 głosów. USA: Ostrzelano biuro wyborcze DemokratówW USA obowiązuje zasada „zwycięzca bierze wszystko”. Wystarczy, że w danym stanie kandydat zdobędzie większość głosów elektorów, wygra choćby przewaga wynosiła tylko 1 proc., to na jego konto zlicza się wszystkie głosy elektorskie przypadające na ten stan. Wyjątkiem od tej reguły są tylko stany Maine i Nebraska.Stany wahające się – swing states. Dlaczego są tak ważne w wyborach prezydenckich USA?Dlatego tak kluczowe znaczenie dla wyników wyborów mają tzw. swing states. Obywatele większości stanów mają swoje ugruntowane przekonania i zazwyczaj wygrywa w nich ta sama partia. W przypadku kilku stanów przedwyborcze sondaże pokazują obu kandydatom zbliżone wyniki, żaden nie ma wyraźnej przewagi i to o nie toczy się najbardziej zażarta walka w czasie kampanii.Nawet nieznaczna przewaga w głosach elektorskich zapewnia kandydatowi wszystkie głosy z danego obszaru. W wyborach prezydenckich w 2024 r. do stanów wahających się, bazując na lokalnych sondażach, należą:– Wisconsin (10 elektorów),– Pensylwania (19 elektorów),– Georgia (16 elektorów),– Karolina Północna (16),– Arizona (11),– Nevada (6),– Michigan (15).Może się zatem zdarzyć tak, a historia amerykańskich wyborów pamięta już takie przypadki, że kandydat, który zdobył więcej głosów bezpośrednich, ale mniej elektorskich, przegrywa. Wyjątkiem są terytoria zależne USA – Guam, Mariany Północne, Portoryko, Samoa Amerykańskie i Wyspy Dziewicze. Tu nie wybiera się elektorów. Choć ich mieszkańcy technicznie rzecz biorąc są Amerykanami, nie mogą brać udziału w wyborach. Wybory prezydenckie w USA – lista kandydatówO fotel prezydenta zawalczą Kamala Harris z ramienia Demokratów, rezydująca dotąd w Kalifornii oraz Donald Trump reprezentujący Republikanów, stan rezydencji - Floryda. Kandydatami na wiceprezydentów są Tim Walz, gubernator stanu Minnesota (Demokraci) i James David Vance, senator z Ohio (Republikanie).Wybory prezydenckie poprzedzają prawybory w konkretnych partiach, które mają wyłonić delegatów wybierających kandydata tego ugrupowania. Początkowo prawybory Demokratów wygrał urzędujący prezydent Joe Biden, jednak zrezygnował z ubiegania się o reelekcję, zastąpiła go Kamala Harris. Sondaże – kto wygra wybory prezydenckie w USA?Na kilka tygodni przed wyborami na prowadzenie wychodzi Kamala Harris, kandydatka Demokratów. Z sondażu Ipsos z końca września wynika, że powiększyła swoją przewagę nad Donaldem Trumpem.Harris zdobywa przewagę nad Trumpem. Sześć tygodni do wyborów [SONDAŻ]Wg badań na Kamalę Harris zagłosowałoby 47 proc., na Donalda Trumpa – 40 proc. Badanie prowadzono przez trzy dni, margines błędu wynosi cztery proc. Ze względu na specyfikę amerykańskiego systemu wyborczego, sondaż nie jest istotnym wskaźnikiem przewagi danego kandydata, może jedynie sugerować dane zmiany w nastawieniu wyborców wraz z biegiem kampanii.