Antyszczepionkowa manipulacja. W sieci krąży informacja o „fali tajemniczych zgonów” na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Przekaz sugeruje, że zgony mają związek ze szczepieniami. Ale to manipulacja. Wyjaśniamy. Blisko pół miliona wyświetleń w serwisie X ma post z antyszczepionkowym przekazem: „100 osób umiera w 2,5 roku na tej samej uczelni ! Sprawa dla Reportera!” – alarmował 4 września internauta posługujący się pseudonimem (pisownia postów oryginalna). „Ale nie bo temat jest śliski a ktokolwiek uważa, że jest korelacja miedzy przyjęciem nieprzebadanych – eksperymentalnych preparatów biotechnologicznych a tymi zgonami, ten jest nieracjonalnym zwolennikiem teorii spiskowych...” – napisał.Antyszczepionkowy przekaz w poście internauty (X.com)„Najbardziej wyszczepiony uniwersytet”Internauta dołączył do wpisu zrzut ekranu innego posta. Widać na nim nekrolog jednej z pracownic Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Internauta określa UAM mianem „najbardziej wyszczepionego uniwersytetu w Polsce”. W poście zamieszcza również dane o liczbie zgonów na uczelni. W 2020 roku zmarło 20 osób, w 2021 – 39 osób, w 2022 roku – 34 osoby, a w 2023 roku – 17 osób.Informację równolegle rozsyłali użytkownicy Facebooka, ale żaden z postów nie zyskał większej popularności.Jak sprawdziliśmy, to stary przekaz, który krążył w internecie już w 2023 roku. Jest fałszywy. Liczba zgonów we wskazanym okresie pandemii COVID-19 nie odbiega wyraźnie od przeciętnej liczby zgonów przed pandemią. Użytkownicy X dołączyli już do posta „notkę społeczności” z wyjaśnieniem manipulacji.Odgrzewana manipulacjaTreść posta nie jest nowa. Autor przekopiował tekst prawdopodobnie z jednego z analogicznych wpisów publikowanych na Facebooku w listopadzie 2023 roku Z kolei doklejony do niego zrzut ekranu pochodzi z posta opublikowanego na Facebooku w maju 2023 r.Warto zauważyć, że dane z tego ostatniego posta uwiarygodniono linkiem do artykułu serwisu Wielkopolska24.info z tytułem „Fala tajemniczych zgonów dotknęła pracowników UAM”. Z kolei autor tego tekstu wskazywał jako źródło nekrologi publikowane na stronie UAM.Wprowadzający w błąd nagłówek serwisu wielkopolska24.info (wielkopolska24.info)Ale już pod koniec maja rektor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu zareagowała na te informacje.Nie było żadnej „fali tajemniczych zgonów”25 maja 2023 r. prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska opublikowała statystyki zgonów pracowników akademickich i pracowników emerytowanych. I tak:w roku akademickim 2017/2018 zmarło 48 osób,w roku akademickim 2018/2019 - 46 osób,w roku akademickim 2019/2020 - 36 osób,w roku akademickim 2020/2021 - 67 osób,w roku akademickim 2021/2022 - 54 osoby,w roku akademickim 2022/2023 - 27 osób.Dane dowodzą, że w czasie epidemii COVID-19 na uczelni nie stwierdzono żadnej „fali tajemniczych zgonów”. Umierała podobna liczba pracowników, co w poprzednich latach.„Pojawiające się ponownie fake newsy w sprawie śmierci pracowników UAM i ich popularność wiele mówi na temat naszego społeczeństwa, które tak łatwo wprowadzić w błąd i zasiać niepokój” – przekazała portalowi tvp.info Małgorzata Rybczyńska, rzeczniczka prasowa UAM.Rybczyńska przekonuje, że informacje o zgonach są całkowicie fałszywie interpretowane i sieją niepotrzebny zamęt. „Mamy ponad 5000 pracowników i dla każdego zdroworozsądkowo myślącego człowieka jest oczywiste, że w tej grupie są osoby starsze, chore i te, które tracą życie w wypadkach” – zaznacza i wyjaśnia, że zwyczajem uczelni jest godne pożegnanie akademików na stronach uczelni.Bez śladu weryfikacjiŚmierć kilkudziesięciu osób rocznie w przypadku uczelni zatrudniającej kilka tysięcy osób nie jest niczym nadzwyczajnym. W materiałach rozsyłanych przez internautów nie ma jednak żadnego krytycznego komentarza. Nie ma również śladu weryfikacji udostępnianych danych.Publikacje sugerujące jakieś tajemnicze wydarzenia, szczególnie te podlane narracją antyszczepionkową, wprowadzały odbiorców w błąd.