Co roku trzy tysiące kobiet choruje na raka szyjki macicy. Zakażenie HPV (ang. Human Papillomavirus Virus), czyli wirusem brodawczaka ludzkiego prowadzi do powstania wielu chorób, w tym chorób nowotworowych – zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Ministerstwo Zdrowia bazując na światowych i europejskich rekomendacjach, edukuje i przypomina, że szczepienia to bezpieczna i skuteczna profilaktyka, która ratuje przed nowotworami, w tym przed rakiem szyjki macicy. Szczepionki przeciw HPV stosowane są w 125 krajach, w tym Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii jako jeden z podstawowych elementów profilaktyki raka szyjki macicy oraz innych nowotworów, wywoływanych przez wirus brodawczaka ludzkiego. Od 2023 roku w Polsce szczepienia przeciwko HPV zostały włączone do bezpłatnej profilaktyki i są przeprowadzane u dziewcząt i chłopców po ukończeniu 11. roku życia, do ukończenia 14. roku życia w schemacie dwudawkowym.I choć szczepienie przeciw HPV jest wymieniane w Polskim Programie Szczepień Ochronnych jako szczepienie zalecane, a nie obowiązkowe, to istnieje szereg korzyści pozwalających określać te szczepionki jako wieloletnią inwestycję w zdrowie. HPV – podstępny i groźny Jest wiele typów HPV, znamy ich ponad 100. Wirus łatwo się przenosi - najczęściej ma to miejsce w drodze kontaktów seksualnych. W niektórych populacjach nawet 80% kobiet przynajmniej raz w życiu może ulec zakażeniu. Wiele z zakażeń mija samoistnie. Jednak są też rakotwórcze typy HPV i to one są najgroźniejsze. Jest ich co najmniej 14. To one powodują choroby onkologiczne. Dwa z nich (typy 16 i 18) powodują 70% przypadków raka szyjki macicy i stanów przedrakowych u kobiet na świecie. HPV odpowiada też za kilka do kilkudziesięciu procent nowotworów głowy i szyi w zależności od lokalizacji anatomicznej.Jak powstaje i jak działa szczepionka przeciw HPV?Szczepionki przeciw HPV są preparatami oczyszczonych, wirusopodobnych cząstek VLP składających się z głównego białka kapsydu L1 wybranych typów wirusa. Białka wchodzące w skład szczepionek otrzymano drogą rekombinacji genetycznej.Bezpieczeństwo szczepionek przeciw HPV wynika m.in. z faktu, iż nie zawierają one wirusów ani ich materiału genetycznego. Szczepionkę podajemy w postaci domięśniowej iniekcji, w mięsień naramienny. Szczepionka mobilizuje układ odpornościowy do wytworzenia przeciwciał i uruchamia mechanizmy organizmu służące zapewnieniu długotrwałej odporności.Przeciwciała, które powstają po szczepieniu chronią przed zakażeniem HPV. W sytuacji kontaktu z prawdziwym HPV otaczają go i uniemożliwiają mu wniknięcie do komórek nabłonka. W ten sposób nie dochodzi do zakażenia.Szczepienie zapewnia długotrwałą ochronę przed zakażeniem HPV i chorobami wywołanymi wirusem brodawczaka ludzkiego.Program bezpłatnych szczepień przeciwko HPVDostępne szczepionki profilaktyczne przeciwko HPV nie mają właściwości leczniczych –nie zmieniają przebiegu toczącego się ewentualnego zakażenia ani przebiegu zmian chorobowych wywołanych przez HPV. Dlatego, dla uzyskania odporności, szczepionki powinny być podane dziewczynkom i chłopcom przed kontaktem z wirusem, czyli najlepiej przed rozpoczęciem życia płciowego.Przyjęto, że optymalną grupą wiekową do szczepień są osoby pomiędzy 11. a 13. rokiem życia, ponieważ odpowiedź poszczepienna jest znacznie lepsza niż w starszych grupach wiekowych, a schemat szczepienia w wieku nastoletnim obejmuje podanie dwóch (a nie trzech) dawek szczepionki.Amelka ma 13 lat. Od szczepienia pierwszą dawką upłynęło pół roku. Teraz trzeba je powtórzyć. Szczepienie dzieci przeciwko wirusowi HPV nie jest obowiązkowe, ale zalecane. Decyzja, czy to zrobić, zostaje w rękach rodziców – nie powinni mieć żadnych wątpliwości, że jest właściwa i mogą dzięki temu uchronić swoje pociechy od zachorowania na niektóre nowotwory w ich dorosłym życiu.Szczepienia także do chłopcówHPV powoduje powszechne zakażenia przenoszone drogą kontaktów seksualnych. Zakażenia HPV dotyczą obu płci. Nowotwory złośliwe i choroby związane z zakażeniem u mężczyzn obejmują: raka prącia, raka odbytu, raka głowy i szyi, a także brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste). Zaszczepieni mężczyźni, którzy nie są nosicielami wirusa HPV, przerywają łańcuch zakażenia, co pomaga zmniejszyć również liczbę przypadków raka szyjki macicy oraz innych nowotworów wywołanych przez HPV wśród kobiet.Jak zapisać dziecko na szczepienie? Istnieją cztery ścieżki ułatwiające opiekunowi zapisania nastolatka na profilaktyczne i bezpłatne szczepienia: - przez Internetowe Konto Pacjenta- przez aplikację mojeIKP- przez infolinię +48 800 100 101 (w godzinach od 8.00–18.00)- w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).Zapisując dziecko na to szczepienie, można wybrać jedną z dwóch dostępnych szczepionek (2-walentną Cervarix lub 9-walentną Gardasil9). Obie szczepionki dają porównywalne korzyści. Odstęp pomiędzy dawkami szczepionki wynosi od 6 do 12 miesięcy.W ramach stuprocentowej refundacji aptecznej dla dzieci i młodzieży w wieku 9 - 18 lat dostępna jest szczepionka Cervarix. Każda zainteresowana dorosła osoba może kupić ten medykament w ramach 50-procentowej refundacji.Bezpłatna szczepionka bezcenna dla życiaSzczepionka zapobiegająca zakażeniu HPV jest jedną z najbardziej przebadanych szczepionek na świecie, a do tego jest dobrze tolerowana i bezpieczna. Specjalnie dla rodziców nastolatków Ministerstwo Zdrowia przygotowało specjalny przewodnik po szczepieniach przeciw HPV.Artykuł sponsorowanyKampania współfinansowana ze środków Ministerstwa Zdrowia.