Arcydzieło kinematografii. Mający już 50 lat film „Chinatown” w reżyserii Romana Polańskiego jest jednym z najlepszych filmów kryminalnych wszech czasów, a to częściowo dzięki mocnej historii opartej na prawdziwej historii tak zwanych „wojen wodnych” w Kalifornii – przypomina brytyjska stacja BBC „Zapomnij Jake, to Chinatown...” to jedna z najsłynniejszych kwestii w historii kina. Dialog ten zamyka jeden z filarów powojennego kina amerykańskiego: Chinatown (1974) Romana Polańskiego. Rozgrywający się w latach 30. film w stylu neo-noir, skończył w tym tygodniu 50 lat i wciąż jest stałym punktem dyskusji w kulturze popularnej. W filmie działa wszystko, od scenariusza Roberta Towne'a (za który zdobył jedynego Oscara), przez fenomenalną muzykę Jerry'ego Goldsmitha, zdumiewające główne role Jacka Nicholsona, Faye Dunaway i Johna Hustona – ocenia BBC.InspiracjaFilm przyglądał się brudnym interesom stojącym za przekształceniem Los Angeles w duży ośrodek miejski, czerpiąc inspirację z oryginalnych kalifornijskich „wojen wodnych”, które wybuchły na przełomie XIX i XX wieku. Miały one miejsce, gdy departament ds. wody w Los Angeles wykupił połacie ziemi we wschodniej Kalifornii w celu przekierowania wody, aby zaspokoić rosnącą populację, ze szkodą dla społeczności wiejskiej, której odbierał dostawy.Co więcej, Chinatown zapożycza niektóre aspekty życia inżyniera Williama Mulhollanda, postaci kontrowersyjnej. Mulholland był pierwszym nadzorcą systemu wodnego Los Angeles i miała za zadanie stworzyć akwedukt, aby zapewnić miastu wystarczające zaopatrzenie w wodę; wszystko to pomogło w poczuciu autentyczności filmu do tego stopnia, że jego mroczne fikcje wpłynęły na postrzeganie prawdziwej historii miasta – podaje brytyjski portal.FabułaChinatown to kwintesencja kina noir. W Los Angeles lat 30. prywatny detektyw JJ Gittes (Nicholson) zostaje wynajęty przez kobietę o nazwisku Evelyn Mulwray, aby udowodnić niewierność jej męża. Wierząc, że to prosta sprawa, prowadzi śledztwo w sprawie męża kobiety, Hollisa (Darrell Zwerling), zdobywając dowody w postaci zdjęć, na których spotyka się on z kobietą.Jednak sprawy komplikują się, gdy zdjęcia Hollisa i jego pozornej kochanki zostają opublikowane w gazecie i okazuje się, że kobieta, która go wynajęła, tylko udawała Evelyn. Prawdziwa Evelyn (Faye Dunaway) pojawia się w biurze Gittesa i grozi, że pozwie go za skandal.Gittes dowiaduje się, że Hollis jest starszym inżynierem w Departamencie Wody i Energii Los Angeles, a ojcem Evelyn jest Noah Cross (Huston) – były współwłaściciel departamentu wraz z Hollisem, który jest zdeterminowany, aby najnowszy projekt zapory miejskiej został zrealizowany. Stamtąd zostaje wciągnięty w świat korupcji, przemocy i morderstw. Hollis wkrótce okazuje się martwy w rezerwacie wodnym, a Evelyn ukrywa jeszcze mroczniejszy sekret, który może po prostu wyjaśnić przemoc, która pojawia się na drodze Gittesa, gdy szuka kobiety, z którą po raz pierwszy spotkał się Hollis (na osobne i konkurujące ze sobą prośby Evelyn i Noah).Według BBC, „scenariusz Polańskiego i Towne'a może nie miał na celu stworzenia filmu dokumentalnego. Chodziło im raczej o zapożyczenie pewnych faktów i przekształcenie je w prawdziwą historię. Co pozwoliło dziełu wyróżnić się na tle bardziej fikcyjnych konkurentów.