Marcin Wiącek przedstawił posłom informację o działaniach w 2023 r. Posłowie zapoznali się w piątek z informacją o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich w 2022 roku. – Obraz polskiego państwa w roku 2022, który wyłania się z informacji rzecznika, to obraz państwa w kryzysie, a właściwie w kryzysach – oceniła posłanka Lewicy Katarzyna Ueberhan. Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek podkreślił, że podstawową kompetencją i obowiązkiem RPO jest rozpoznawanie skarg wpływających od obywateli. Poinformował, że w 2022 r. do biura RPO wpłynęło ponad 75 tys. skarg od obywateli, w tym roku udzielono także ok. 35,5 tys. porad telefonicznych.RPO zauważył, że jednym z problemów, który wywołał ogromną liczbę skarg, były wprowadzone w 2022 r. zmiany do Kodeksu karnego wykonawczego.– Pisali do nas więźniowie, którym po tym zmianach ograniczono możliwość kontaktu telefonicznego z obrońcami, pełnomocnikami i osobami najbliższymi – zauważył. Dodał, że jest to problem w dalszym ciągu aktualny. Wiącek poruszył też kilka problemów generalnych, dotyczących stanu przestrzegania praw człowieka, Jednym z nich – jak mówił – jest fakt, że od kilku lat w Polsce mamy do czynienia z niespotykanym dotąd kryzysem władzy sądowniczej.– Nasz kraj regularnie jest adresatem orzeczeń europejskich trybunałów, których wykonanie jest obowiązkiem RP – wskazał.– Mamy w tej chwili do czynienia z chaosem prawnym, wynika on z fundamentalnych zastrzeżeń do orzeczeń najważniejszych organów władzy sądowniczej SN i TK. To oczywiste zagrożenie wolności i praw człowieka w Polsce – powiedział.Zaapelował do parlamentarzystów o jak najpilniejsze uporządkowanie sytuacji polskiej władzy sądowniczej.Posłowie przychylni raportowiPoseł Kazimierz Smoliński (PiS) ocenił raport RPO „generalnie pozytywnie”, miał jednak uwagi. Jedna z nich dotyczyła „dosyć jednostronnego sformułowania odnośnie do sądownictwa, SN, KRS”.– Wydaje mi się, że staje pan jednak po jednej stronie tego sporu, jako RPO powinien pan patrzeć na wszystkie strony. Nieważne, czy ktoś jest sympatykiem obecnie rządzącej większości, czy w opozycji – każdy ma te same prawa – mówił. –To są zastrzeżenia, ale ja tę informację w imieniu klubu przyjmuję z całą dobrocią – zastrzegł Smoliński.Michał Szczerba (KO) podkreślił, że interesów osób starszych, z niepełnosprawnością czy z kryzysem bezdomności nie można nazywać ani problemami prawicowymi, ani lewicowymi.– To są po prostu problemy, które musimy rozwiązywać. Rzecznik nie musi się podobać władzy, rzecznik ma być reprezentantem społeczeństwa – powiedział. – Bardzo wysoko oceniamy pracę Rzecznika Praw Obywatelskich i potwierdzeniem naszej oceny jest również liczba spraw, która wpłynęła do biura – dodał.Tomasz Zimoch (Polska2050-TD) zwrócił uwagę, że sprawozdanie przedstawione przez RPO „to jasne i konkretne opowiedzenie się po stronie obrony praw i wolności człowieka i obywatela”.Katarzyna Ueberhan (Lewica) zauważyła, że 2022 r. to kolejny rok z rekordową liczbą wniosków skierowanych do biura RPO.– Obraz polskiego państwa w roku 2022, który wyłania się z informacji rzecznika, to obraz państwa w kryzysie, a właściwie w kryzysach – oceniła.Poseł Włodzimierz Skalik w imieniu Konfederacji złożył RPO wyrazy uznania. Jednocześnie zwrócił uwagę, że w porównaniu z 2019 r. liczba zgłoszeń wysłanych do biura RPO wzrosła o ponad 26 proc., co „świadczy to o tym, że w Polsce narasta łamanie praw i wolności obywatelskich”.Działania RPO ws. Kamińskiego i WąsikaWiącek odpowiadał też na pytania posłów, m.in. te dotyczące postępowania działań RPO w sprawie Michała Kamińskiego i Macieja Wąsika, którzy 20 grudnia 2023 r. zostali skazani prawomocnie na dwa lata pozbawienia wolności. 9 stycznia policja zatrzymała obu mężczyzn, później zostali oni osadzeni w zakładach karnych.We wtorek prezydent Andrzej Duda poinformował o wydaniu postanowienia o zastosowaniu prawa łaski wobec Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Obaj politycy PiS we wtorek po godz. 21 opuścili zakłady karne w Radomiu i Przytułach Starych.Wiącek poinformował, że 16 stycznia wydał polecenie, aby przedstawiciele RPO pojechali do aresztu śledczego w Radomiu.– Pan Michał Kamiński miał zapewnioną odpowiednią opiekę medyczną i nie było podstaw do formułowania zastrzeżeń dotyczących traktowania czy warunków bytowych w tym areszcie – poinformował rzecznik.Nieco inne są wnioski dotyczą aresztu śledczego w Warszawie-Grochowie, gdzie Wąsik i Kamiński przebywali w celi tymczasowej. Tam wizytacja odbyła się 17 stycznia.– Stan cel w tym areszcie jest bardzo zły, nie spełnia wymogów określonych przez zasady humanitarnego traktowania – powiedział Wiącek. Uwagę przedstawicieli RPO zwrócił m.in. grzyb i wilgoć w celach, zły stan materacy, przeciekająca woda z sufitu i ubytki w podłodze.Wiącek poinformował, że sprawa wymaga dalszych badań. – Wydałem polecenie, by zwrócić się do sądu penitencjarnego o przedstawienie akt sprawy, zwłaszcza co do sposobu rozpoznania zażalenia o przymusowym odżywiania – powiedział RPO.