
Serce to najstarsza jak dotąd skamielina. Należy do pradawnej ryby szczękowej i rzuca nowe światło na ewolucję ciała. Odkrycie opisano na łamach „Science” – informuje portal TVP Nauka.
Pojawia się coraz więcej odkryć szczątków dinozaurów, ssaków czy pradawnych rekinów. Badacze z Uniwersytetu Curtin w Australii odkryli właśnie zmineralizowane serce pradawnej ryby szczękowej sprzed 380 mln lat. Odrębnie do serca odkryto skamieniały żołądek, jelita i wątrobę także należące do wymarłej już ryby, która żyła w okresie dewonu między 419,2 a 358,9 mln lat temu.
Badania wykazały, że ułożenie narządów przypomina to, jakie spotyka się u współczesnych rekinów. To podobieństwo oferuje nowe wskazówki sposobu przebiegu ewolucji. Odkrycie jest tym ważniejsze, że rzadko można odnaleźć zachowane tkanki miękkie. Jeszcze rzadsze jest odnalezienie ich w trójwymiarze.
– Ewolucja to zazwyczaj proces małych kroków, ale te skamieliny sugerują skok w przejściu między kręgowcami bez szczeki a ze szczęką – tłumaczy prof. Kate Trinajstic, Uniwersytet Curtin.
Wyjaśnia, że serce pradawnej ryby jest umieszczone w otworze gębowym, pod skrzelami zupełnie jak u dzisiejszych rekinów. Ma dwie komory z mniejszą zlokalizowaną na górze.
Według prof. Trinajstic cechy te wskazują na zaawansowanie rozwoju u tak wczesnych kręgowców. To oferuje możliwość poznania jak formował się rejon głowy i szyi, aby móc pomieścić szczęki.
Powstanie szczęki to zaś kluczowa faza ewolucji naszych własnych ciał. Co więcej skamieniałe narządy wcale nie są bardzo różne od naszych własnych – zwraca uwagę TVP Nauka.
Różnice jednak istnieją – przede wszystkim wątroba była duża i umożliwiała rybie pływanie, podobnie jak ma to miejsce u dzisiejszych rekinów. Co więcej, u żadnej z wymarłych ryb nie znaleziono dowodów na istnienie płuc. Tymczasem u niektórych gatunków płuca wyewoluowały z pęcherza pławnego. Oznaczać to może, że pradawne ryby pancerne ewoluowały niezależnie.
Odkrycie dobrze zachowanych zmineralizowanych narządów u pradawnej ryby wyjaśnia przejście od kręgowców bezszczękowych do szczękowych, którymi są także ssaki i ludzie. Komentujący odkrycie eksperci wskazują, że skamieliny wskazują na wartość ryb w zrozumieniu skoków ewolucyjnych w odległej przeszłości.