Mateusz Kosiński: To nasze wspólne święto

Dziś obchodzimy 42. rocznicę Porozumień Gdańskich, symbolicznie uznanych za moment narodzin NSZZ „Solidarność”, związku zawodowego, który zmienił losy świata. Warto pamiętać, że to święto nie poszczególnych liderów związkowych, a całego narodu. Fenomenem „Solidarności” były bowiem miliony jej członków i dziesiątki tysięcy aktywnych działaczy. To właśnie skala zaangażowania narodu w „Solidarność” i jej powszechność, struktury rodziły się bowiem od Morza Bałtyckiego po Tatry, zdecydowała o jej sukcesie.

Dwa lata temu fenomen „Solidarności” we wspaniałej formie oddawała wystawa IPN-u o nazwie „TU rodziła się Solidarność”.

Wystawa ta składała się z części ogólnopolskiej, regionalnej oraz lokalnej i ukazywała, że niemal w każdym miejscu Polski tworzyły się komórki „Solidarności”. Związek na wystawie był ukazywany jako bohater zbiorowy.

Wystawa ta prezentowana była w kilkudziesięciu miejscach w Polsce. Ten właśnie sposób budowania narracji o „Solidarności” najpełniej pokazuje jej piękno – każdy z nas w swoich małych ojczyznach, niemal na wyciągnięcie ręki, w łatwy sposób może odszukać regionalnych bohaterów, którzy byli istotną częścią większej całości.

Szarzy bohaterowie

Istotnym punktem tegorocznych obchodów były wczorajsze uroczystości w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy, przewodniczącego NSZZ „Solidarność” Piotra Dudy i prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Karola Nawrockiego wspominano wydarzenia z 31 sierpnia 1982 r.

W ten dzień, w drugą rocznicę podpisania Porozumień Gdańskich, od godzin popołudniowych wokół gorzowskiej katedry zaczęli gromadzić się mieszkańcy miasta. Tłum liczył nawet do 10 tys. osób i protestowano przeciw stanowi wojennemu. Demonstracja do dziś uznawana jest za największą demonstrację polityczną w historii Ziemi Lubuskiej. Komunistyczne władze represjonowały uczestników Gorzowskiego Sierpnia. Milicja zatrzymała łącznie 202 osoby, 26 osób skazano na karę kilku lat więzienia. „Solidarność” rodziła się również i w Gorzowie Wielkopolskim.

W trakcie wczorajszych uroczystości Pan Prezydent wręczył odznaczenia państwowe; m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce uhonorowano Jana Hańbickiego, działacza podziemnej Solidarności w powiecie słubickim, kolportera wydawnictw drugiego obiegu, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski Macieja Jankowskiego członka NSZZ „Solidarność”, pośmiertnie Szczepana Bąka, współtwórcę struktur NSZZ Solidarność w Dolnośląskich Zakładach Metalurgicznych „Dozamet” w Nowej Soli i wielu innych działaczy z województwa lubuskiego.

Zawsze słuchając związanych z dzisiejszą opozycją liderów z lat osiemdziesiątych, którzy to swoje zasługi stawiają na piedestale, mówiąc „Solidarność to ja i moi towarzysze” mam przed oczami twarze „szarych bohaterów”, często przez lata zapomnianych, których odznaczania byłem świadkiem. Zawsze tego typu uroczystości wywołują w nich wiele radości i wzruszenia.

Przezwyciężyli lęk i strach

Siłę masowości „Solidarności” w świetny sposób udowadnia ilość odznaczonych Krzyżem Wolności i Solidarności”, odznaczenie to ustanowiono w 2010 r., a jego zadaniem jest uhonorowanie działaczy opozycji okresu PRL.

Jak czytamy w genezie odznaczenia „Damy i Kawalerowie Krzyża Wolności i Solidarności walczyli z systemem komunistycznym, który czynił wszystko, aby odebrać narodowi wartości tworzące nazwę odznaczenia: „krzyż” – to ponad tysiąc lat obecności chrześcijaństwa i współtworzenia cywilizacji łacińskiej, „wolność” – istotę polskości i „solidarność” – doświadczenie wspólnoty zrodzonej w sierpniu 1980 roku. Sprzeciwiając się komunizmowi, wybierali męstwo”. „Podstawowym warunkiem człowieka ku zdobywaniu prawdy, a tym samym ku likwidowaniu zła, którym jest kłamstwo, będzie zdobycie cnoty męstwa. Cnota męstwa jest przezwyciężeniem ludzkiej słabości, zwłaszcza lęku i strachu” – mówił ks. Jerzy Popiełuszko.

Do dziś wręczono blisko osiem tysięcy tego typu odznaczeń, a wielu ludzi, którzy przezwyciężyli lęk i strach wciąż czeka na odnalezienie. W tym szczególnym dniu raz jeszcze dziękuję dziesiątkom tysięcy działaczy i milionom członków NSZZ „Solidarność” za wywalczoną wolność. Dziś jest Wasze święto, a w zasadzie to nasze wspólne święto.

#solidarność #prl #porozumienia sierpniowe