Obowiązki pracodawcy podczas upałów

Do Polski dotarła fala upałów, która w ostatnich tygodniach dała się we znaki mieszkańcom Europy Zachodniej. To doskonała wiadomość dla wypoczywających na urlopach, ale również poważne zagrożenie m.in. dla pracujących w wysokich temperaturach. Warto pamiętać, że upał może zabić. Tylko w ostatnich tygodniach z powodu upałów w Portugalii zmarło ponad tysiąc osób, a w Hiszpanii blisko siedemset. Warto pamiętać, że o tym, jakie w upałach pracodawca ma obowiązki wobec pracownika, mówi polskie prawodawstwo.

W myśl polskiego prawa pracodawca ma obowiązek organizowania pracy w sposób zmniejszający jej uciążliwość, również podczas upałów. Jednak jak wyjaśnia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej: „Jakkolwiek istniejące regulacje nakładają na pracodawcę obowiązek zapewnienia w pomieszczeniach odpowiedniej temperatury, wymiany powietrza oraz zabezpieczenia przed wilgocią oraz niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, to jednak – co do zasady – nie określają maksymalnej temperatury powietrza, w jakiej praca może być wykonywana w pomieszczeniach.

Mówią jedynie o temperaturze minimalnej – ta nie może być niższa niż 14 stopni Celsjusza, a w pomieszczeniach biurowych i takich, w których wykonywana jest lekka praca fizyczna – 18 stopni Celsjusza.” Inaczej przepisy zostały skonstruowane w kwestii pracowników młodocianych. Młodocianym w rozumieniu Kodeksu pracy jest osoba, która ukończyła 15, a nie przekroczyła 18 lat. Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku młodociani nie mogą pracować w pomieszczeniach, w którym temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność powietrza – 65%.

Obowiązkowe napoje

Pracodawca jest również zobowiązany do dostarczenia pracownikowi napojów, gdy w pomieszczeniu temperatura wynosi przynajmniej 29 stopni. W przypadku niższych temperatur obowiązku takiego nie ma, jeśli w pomieszczeniu działa wentylacja i klimatyzacja. W przypadku pracy na zewnątrz obowiązek zapewnienia napojów przez pracodawcę ma miejsce wtedy, gdy temperatura przekracza 25 stopni i tym razem napoje muszą być wzbogacone o sole mineralne i witaminy. Napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej, a nierespektowanie tego obowiązku stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny od 1 do 30 tys. złotych. W polskim prawie nie istnieją przepisy dotyczące skrócenia pracy lub wprowadzenia dodatkowej przerwy związanej z upałem. Jednocześnie zdarzają się takie przypadki, które są dobrą wolą pracodawcy. Warto pamiętać, że taka dodatkowa przerwa nie może powodować obniżenia wynagrodzenia pracownika.

Zobacz także: Temperatury zbliżą się do 40 st. IMGW wydał czerwone alerty

Co istotne pracownik, który wykonuje pracę w warunkach szczególnie niebezpiecznych i w podwyższonej temperaturze powietrza, powinien sam dokonać oceny swoich zdolności psychofizycznych. To na podstawie tej oceny podejmuje decyzje, a kodeks pracy przewiduje możliwość powstrzymania się od wykonywania pracy, jednak musi poinformować o tym pracodawcę. Mówi o tym art. 210 § 1: „W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.”

Co w przypadku przegrzania?

Warto w tych ekstremalnych, jak na polskie warunki klimatyczne temperaturach obserwować zarówno siebie, jak i pracowników. Jak informuje Państwowa Inspekcja Pracy, objawy nadmiernego obciążenia termicznego wynikającego z pracy w zbyt wysokiej temperaturze to: „suchość w ustach, mała ilość śliny, spierzchnięte wargi, zaburzenia widzenia, zaparcia, oddawanie mniejszej ilości moczu, podwyższona temperatura, przyśpieszony oddech, utrata elastyczności skóry, bóle i zawroty głowy, skurcze, zmiany na skórze, nudności, wymioty, utrata orientacji, majaczenie, utrata przytomności”. A co robić, jeśli już doszło do przegrzania organizmu? Jak wylicza Państwowa Inspekcja Pracy należy: „jak najszybciej wejść do pomieszczenia i zapewnić dopływ świeżego powietrza, a jeżeli nie ma takiej możliwości – znaleźć zacienione miejsce; rozluźnić ubranie (np. kołnierzyk); pić schłodzoną wodę; zrobić chłodną kąpiel (woda nie powinna być jednak lodowata – może wówczas dojść do szoku termicznego); robić chłodne okłady (np. z lodu owiniętego ręcznikiem); na skórę zastosować żel chłodzący.”

#praca #upały #temperatura #pogoda #pracodawca