Potępili też „nacjonalizm chrześcijański”. Ze stanowczym potępieniem wszelkich przejawów „nacjonalizmu chrześcijańskiego” i głoszonej przez prawosławie rosyjskie ideologii „ruskiego mira” wystąpili czołowi politolodzy i teolodzy europejscy. Wzięli oni udział w międzynarodowej konferencji „Tożsamość chrześcijańska w wymiarze narodowym, ponadnarodowym i lokalnym”, która w dniach 4-5 kwietnia odbyła się w Nowym Kolegium Uniwersytetu Oksfordzkiego w Wielkiej Brytanii. Czytaj więcej w raporcie: Wojna na Ukrainie W ramach tego wydarzenia profesor katedry eklezjologii, stosunków międzynarodowych i ekumenizmu Kolegium Uniwersyteckiego w Sztokholmie o. archimandryta Kirił Goworun wygłosił prelekcję nt. ewolucji prawosławnej teologii politycznej. Jego zdaniem, obecna wojna na Ukrainie wiąże się z pewnymi nurtami wschodniochrześcijańskiego myślenia politycznego. Autor przedstawił swoje poglądy zdalnie, po czym odbyła się dyskusja panelowa. Potępienie „nacjonalizmu chrześcijańskiego” i „ruskiego mira” W wyniku konferencji wydano „Oświadczenie solidarności z Deklaracją prawosławną w sprawie doktryny »ruskiego mira« i przeciw nacjonalizmowi chrześcijańskiemu i nowemu totalitaryzmowi”. Głosi ono konieczność wspierania i rozszerzania sfery działań poprzedniej Deklaracji, uchwalonej i rozszerzonej przez teologów prawosławnych w Niedzielę Triumfu Prawosławia 13 marca 2022 r. Dokument oksfordzki potępia zarówno „nacjonalizm chrześcijański”, jak i jego pochodną, czyli „ruski mir”. Wzywa też do odrzucenia „niegodnych związków chrześcijaństwa i władzy politycznej, zwłaszcza w kontekście nacjonalizmu, populizmu i nowych form totalitaryzmu”. #wieszwiecejPolub nas „Oświadczenie solidarności” podpisali m.in. niemiecki teolog protestancki Jürgen Moltmann, chorwacki teolog protestancki Miroslav Volf, hiszpański socjolog religii José Casanova, czeski duchowny rzymskokatolicki Thomáš Halík, holenderska badaczka z Oxfordu Marietta van der Tol, fińska historyk Kościoła Katharina Kunter, i inni. Na wstępie dokument zwraca uwagę, że po wtargnięciu Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w lutym br. „głosy prawosławne zdecydowanie potępiły wykorzystywanie do usprawiedliwienia obecnej wojny nauczania o »ruskim mirze«, zgodnie z którym istnieje organicznie jedna ponadnarodowa cywilizacja ruska, obejmująca obszary Rosji, Ukrainy, Białorusi, a niekiedy też innych krajów”. Oświadczenie oksfordzkie wzywa naukowców-chrześcijan, nienależących do tradycji prawosławnej, aby poparli oni prawosławnych w ich żądaniu zakazu nauczania o „ruskim mirze”, do potępienia niegodnych powiązań między tożsamością chrześcijańską a władzą polityczną, zrodzonych również w kontekście nacjonalizmu chrześcijańskiego oraz do rozwijania ekumenicznej „teologii o Christianitas (świecie chrześcijańskim)”. Treść dokumentu zawiera się w sześciu punktach. Najpierw apeluje on o poparcie tego oświadczenia naukowców i duchownych wśród chrześcijan, ale też o pokazanie go tym, którzy nie podzielają jego języka chrześcijańskiego, ale solidaryzują się z jego celem. W drugim punkcie jego sygnatariusze uznają, iż tradycje chrześcijańskie przypisują historycznie świętość jednemu tylko Bogu i żaden naród, państwo ani jakakolwiek wspólnota polityczna nie może rościć sobie prawa do świętości przysługującej [tylko] im samym. Zobacz także: Franciszek: Na Ukrainie płyną rzeki krwi i łez; to nie jest zwykła operacja wojskowa Tożsamość chrześcijańska nie należy jedynie, wyłącznie lub w najwyższym stopniu do jakiegokolwiek narodu, rasy czy cywilizacji, a integralność świadectwa chrześcijańskiego wypacza się tam, gdzie wykorzystuje się je do tworzenia podziałów między różnymi ludźmi, rasami, narodami czy cywilizacjami. „Dlatego występujemy przeciw »nacjonalizmowi chrześcijańskiemu«, »Europie chrześcijańskiej« i »ruskiemu mirowi«” – podkreślili autorzy dokumentu.Przypomnieli, że „Rosja, jak i cała Europa były historycznie domem dla wielu wspólnot religijnych, etnicznych i językowych”. Całościowe świadczenie chrześcijańskie jest wypaczane przez agresję polityczną, zadawanie ran cielesnych, cierpień i strat, jak również przez odmawianie praw i integralności wspólnot, z którymi współistniejemy – głosi oświadczenie. Jego sygnatariusze przyznali też, że chrześcijaństwo często zwlekało z uświadomieniem sobie groźby swego współudziału w przemocy politycznej, a tożsamość chrześcijańską wykorzystywano wobec chrześcijan i niechrześcijan: dochodziło do wybuchów przemocy na tle religijnym, do przerażających prześladowań Żydów i innych mniejszości oraz narodów, które kolonizatorzy chrześcijańscy usiłowali siłą nawrócić na swoją wiarę. Integralność świadectwa chrześcijańskiego wypacza się wskutek wykorzystywania przemocy w sprawach religijnych i religii do przemocy. Dokument wzywa też innych uczonych chrześcijańskich w Europie i w innych częściach świata do występowania przeciw niegodnym związkom tożsamości chrześcijańskiej z władzą polityczną. Chrześcijańscy ludzie nauki mają wykazywać gotowość i pragnienie sprzeciwiania się takim powiązaniom, zwłaszcza w kontekście nacjonalizmu, populizmu i nowych form totalitaryzmu. Przyjęto z zadowoleniem Deklarację nt. nauczania o „ruskim mirze”, wywodzącego się z części międzynarodowej wspólnoty prawosławnej. Prawosławni z wielu krajów stanowczo potępili wykorzystywanie tej doktryny, jako sprzeczne z zasadami ich wyznania. Teolodzy prawosławni potępili bez wahania bratobójczą wojnę przeciw Ukrainie jako „powtórkę grzechu Kaina”. Integralność świadectwa chrześcijańskiego zapewnia chrześcijańska solidarność z tymi, którzy mówią prawdę władzy – podkreślili autorzy dokumentu. Zobacz także: Pobierz aplikację mobilną i oglądaj TVP INFO na żywo Na zakończenie wezwali do wypracowania „teologii ekumenicznej o Christianitas (świecie chrześcijańskim). Opierając się na Piśmie Świętym, rozumie i licznych tradycjach Kościołów chrześcijańskich na całym świecie chrześcijaństwo XXI wieku ma się pochylić nad teologią i myślą polityczną, wnosząc szczególny wkład do „teologii politycznej po »świecie chrześcijańskim«. Uczeni prawosławni, katoliccy i protestanccy winni wspierać się nawzajem w dawaniu odporu sakralizacji wspólnot politycznych i proponować środki do kształtowania teologii, oddanej dobru wspólnemu, prawdzie i sprawiedliwości” – stwierdzono na zakończenie Oświadczenia.