RAPORT

Pogarda

II wojna światowa. Ilu francuskich biskupów pomagało ratować Żydów?

Wśród osób, którym przyznano tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata jest dwóch francuskich kardynałów  (fot. Roger Viollet via Getty Images)
Wśród osób, którym przyznano tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata jest dwóch francuskich kardynałów (fot. Roger Viollet via Getty Images)

Najnowsze

Popularne

Co najmniej 57 spośród 80 francuskich biskupów podczas II wojny światowej pomagało ratować Żydów. Wynika to badań, które przedstawiono we włoskim piśmie „Nuova Storia Contemporanea”. Napisano w nim, że „choć Francja była okupowana przez nazistów, to tamtejsza wspólnota żydowska w większości przeżyła Holokaust”.

Historyk w „Der Spiegel”: Niemcy brali udział w eksterminacji, czerpali z niej zyski

Adolf Hitler niewątpliwie odegrał główną rolę w brutalnym zamordowaniu ok. 6 mln Żydów, ale równie bezsporne jest, że odpowiedzialność tkwi głęboko...

zobacz więcej

Badania przeprowadziła francusko-izraelska historyczka Limore Yagil, pracująca na paryskiej Sorbonie. Jej artykuł „Pius XII, Kościół francuski i ratowanie Żydów (1940-44)” ukazał się w piśmie historycznym „Nuova Storia Contemporanea” (nowa historia współczesna).

Yagil podała, że francuscy biskupi, zgromadzenia zakonne i księża „w olbrzymim stopniu przyczynili się” do uratowania Żydów przed Holokaustem. Jej zdaniem „wierność reżimowi Vichy [prohitlerowskim władzom Francji – red.] nie była synonimem niemożności ratowania Żydów”.

Korzystając z archiwów kościelnych Yagil ustaliła, że spośród 57 biskupów ratujących Żydów, tylko sześciu odpowiedziało publicznie na prośby o pomoc. Podkreśliła, że większość hierarchów znała osobiście Piusa XII z czasów, gdy w latach 30. był sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej.

Zdaniem Yagil również wypowiedzi Piusa XII, szeroko upowszechniane we Francji, zachęcały katolików do pomocy Żydom i innym jej potrzebującym.

Co trzeci żyd we Francji czuje się zagrożony z powodu swojej religii

34 proc. żydów we Francji czuje się zagrożonych z powodu wyznawanej religii – wynika z badania instytutu Ifop dla think tanku Fondpol oraz Komitetu...

zobacz więcej

„Pius XII był bardzo bliski francuskiej wspólnocie katolickiej i wspierał bez zastrzeżeń jej działalność pomocową wobec Żydów. Aby zrozumieć znaczną działalność, jaką francuscy duchowni katoliccy rozwinęli dla ratowania Żydów, trzeba wziąć pod uwagę również kontakty, jakie mieli z Watykanem i z biurem zajmującym się ratowaniem Żydów za pontyfikatu Piusa XII” – podkreśla Yagil.

Według większości historyków około jedna czwarta francuskich Żydów została deportowana do obozów koncentracyjnych w czasie niemieckiej okupacji Francji w czasie II wojny światowej (76 tys. spośród 320 tys. mieszkających w tym kraju).

Wśród osób, którym przyznano tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, jest dwóch francuskich kardynałów – Pierre Gerlier z Lyonu i Jules Saliège z Tuluzy, pięciu biskupów – Pierre-Marie Théas z Montauban, Paul Rémond z Nicei, Gabriel Piguet z Clermont, Louis de Courrèges d'Ustou z Tuluzy, Jean Delay z Marsylii oraz dwóch księży, którzy biskupami zostali już po wojnie, Pierre-Marie Puech z Albi i Daniel Pèzeril z Paryża.

Aplikacja mobilna TVP INFO na urządzenia mobilne Aplikacja mobilna TVP INFO na urządzenia mobilne
źródło:
Zobacz więcej