Jedna na pięć osób ma mutację, która pomaga przetrwać zimno

Prawie 20 proc. osób ma niedziałający gen odpowiedzialny za produkcję w mięśniach białka alfa-aktyniny-3 – wykazały badania szwedzkich naukowców. W efekcie takie osoby oszczędzają energię i przez to lepiej radzą sobie z zimnem.

Mięśnie składają się z dwóch głównych rodzajów włókien: szybko- – i wolnokurczliwych. Pierwszy rodzaj pozwala na bardziej eksplozywne, szybsze ruchy, drugi natomiast jest mniej dynamiczny, ale bardziej odporny na zmęczenie i pomaga lepiej tolerować niskie temperatury.

W szybko kurczących się włóknach można znaleźć m.in. białko o nazwie alfa-aktynina-3, którego jednak z powodu mutacji genetycznej brakuje u ok. 20 proc. ludzi. Mutacja ta zaczęła pojawiać się w populacji coraz częściej, po tym jak ludzie wyemigrowali z ciepłej Afryki do zimniejszej centralnej i północnej Europy.

– Wskazywałoby to, że ludzie bez alfa-aktyniny-3 lepiej radzą sobie z utrzymaniem ciepła i oszczędzaniem energii w trudniejszym klimacie, ale brakowało potwierdzających to bezpośrednich dowodów eksperymentalnych – mówi prof. Håkan Westerblad, autor publikacji, która ukazała się ma łamach „The American Journal of Human Genetics”.

Utrata tego białka uodparnia na zimno

– Możemy teraz wykazać, że utrata tego białka daje większą odporność na zimno. Odkryliśmy też możliwy mechanizm, który za tym stoi – dodaje. W przeprowadzonym przez szwedzką grupę eksperymencie mężczyźni w wieku 18-40 lat mieli za zadanie zanurzyć się w wodzie o temperaturze 14 st., aż temperatura ich ciała spadnie do 35,5 st. W tym czasie naukowcy mierzyli aktywność elektryczną mięśni i wykonali biopsję tkanki mięśniowej ochotników.

Okazało się, że osoby z mutacją, czyli bez alfa-aktyniny-3, mają więcej włókien wolnokurczliwych, a mniej szybkokurczliwych. W trakcie testu z zimną wodą grupa ta sprawniej utrzymywała wyższą temperaturę ciała. Zamiast uaktywniać „szybkie włókna”, co powodowałoby dreszcze, ich organizm utrzymywał bardziej podstawowe, stale utrzymujące się napięcie włókien wolnokurczliwych.

– Mutacja prawdopodobnie dawała przewagę ewolucyjną w czasie migracji do zimniejszego klimatu, ale w dzisiejszym nowoczesnym społeczeństwie ta zdolność oszczędzania energii może prowadzić do chorób związanych z powszechnym dostatkiem. Teraz chcemy się temu przyjrzeć – zwraca uwagę prof. Westerblad.

Kompozycja włókien wpływa na zdolność do ćwiczeń fizycznych różnego typu. – Osoby, które nie mają alfa-aktininy-3, rzadko osiągają sukcesy w dyscyplinach wymagających siły i gwałtownych ruchów, za to cechuje je większa wytrzymałość w sportach wytrzymałościowych – wyjaśnia badacz.

Ograniczenia badania

Naukowcy zwracają uwagę na ograniczenia swojego badania. Otóż w przypadku ludzi trudno jest analizować tkanki równie dokładnie, jak w doświadczeniach na zwierzętach.

Wyniki nie zostały też jeszcze potwierdzone badaniami molekularnymi.

#temperatura ciała #badania #naukowcy #człowiek #społeczeństwo