Zmarł „Duch”, były naczelnik więzienia reżimu Czerwonych Khmerów

W Kambodży w wieku 77 lat zmarł Kaing Guek Eav, alias „Duch”, były naczelnik więzienia Tuol Sleng, który odsiadywał dożywocie za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, jako członek reżimu Czerwonych Khmerów z lat 1975–79.

„Duch” zmarł nad ranem w szpitalu w stołecznym Phnom Penh – poinformował Neth Pheaktra, rzecznik trybunału badającego zbrodnie Czerwonych Khmerów.

Został tam przewieziony w poniedziałek z powodu problemów z oddychaniem – powiedział Chat Sineang, naczelnik więzienia Kandal, dokąd skazany trafił z placówki trybunału w 2013 r. W celu ustalenia przyczyny zgonu zostanie przeprowadzona sekcja zwłok.

„Duch” był pierwszym wysokiej rangi funkcjonariuszem reżimu Czerwonych Khmerów skazanym przez trybunał działający pod egidą ONZ. W lutym 2012 r. usłyszał wyrok dożywotniego więzienia za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości.

Jako były naczelnik ściśle tajnego więzienia Tuol Sleng o kryptonimie S–21, „Duch” był jednym z nielicznych Czerwonych Khmerów, który przyznał się do częściowej odpowiedzialności za swoje czyny, a jego proces zawierał jego własne, przejmująco obrazowe świadectwo o tym, jak ludzie byli torturowani – pisze agencja AP.

Mężczyźni, kobiety i dzieci postrzegani jako wrogowie reżimu lub nieposłuszni nakazom władz byli tam więzieni i dręczeni, a tylko garstka przeżyła. „Każdy, kto został aresztowany i wysłany do S–21, był już uznawany za zmarłego” – zeznał „Duch” w kwietniu 2009 roku.

W Tuol Sleng ok. 16 tys. ludzi poddano torturom przed egzekucją.

Ugrupowanie Czerwonych Khmerów, które łączyło ideologię komunistyczną z khmerskim nacjonalizmem, opanowało Kambodżę w 1975 r. Po przejęciu władzy nazwę kraju zmienili na Demokratyczna Kampucza.

Kierowany przez Pol Pota reżim dążył do stworzenia społeczeństwa rolniczego, bez pieniędzy, medycyny i edukacji. Mieszkańców miast wypędzono na wieś, zmuszając do pracy na polach ryżowych. Kraj zamieniono w wielki obóz pracy, mordując przede wszystkim ludzi wykształconych, których uznawano za wrogów rewolucji.

W czasie czteroletnich rządów Czerwonych Khmerów w rezultacie braku opieki medycznej, pracy ponad siły, masowych egzekucji oraz głodu zginęło ponad 1,7 mln ludzi – prawie jedna czwarta ówczesnej populacji kraju.

Krwawe rządy Czerwonych Khmerów trwały do 1979 r. Wyparci przez wojska wietnamskie ze stolicy kraju Phnom Penh, wycofali się do dżungli i kontynuowali wojnę partyzancką aż do 1998 r.

Pol Pot, zwany Bratem Numer Jeden, zmarł w 1998 r. Jeszcze rok przed śmiercią przebywał na wolności.

Nuon Chea, czyli Brat Numer Dwa, główny ideolog Czerwonych Khmerów i prawa ręka Pol Pota, skazany na dożywocie za ludobójstwo i zbrodnie przeciwko ludzkości, zmarł w sierpniu 2019 r. w wieku 93 lat. Razem z Nuon Chea sądzony był Khieu Samphan, który jako jeden z niewielu przedstawicieli reżimu Pol Pota kontaktował się ze światem; również dostał dożywocie.

Trybunał ONZ ds. ludobójstwa w Kambodży został powołany w 2003 r., ale pracę rozpoczął dopiero w 2006 r.; był wielokrotnie krytykowany za powolne procedury.

W Kambodży karę śmierci zniesiono w 1989 r.

#kaing guek eav #alias „duch” #naczelnik więzienia reżimu czerwonych khmerów #śmierć