80. rocznica akcji AB w Palmirach. Hołd wszystkim ofiarom zbrodni palmirskiej

W Muzeum Więzienia Pawiak i w podwarszawskich Palmirach upamiętnieni dziś zostaną Polacy zamordowani przez Niemców. Uroczystości odbędą się w 80. rocznicę największej egzekucji przeprowadzonej w ramach Akcji AB. 20 czerwca 1940 roku Niemcy rozstrzelali w Puszczy Kampinoskiej w okolicach Palmir 368 więźniów Pawiaka, w tym 286 mężczyzn i 82 kobiety.

Uroczystości rozpoczną się w południe złożeniem wieńców na terenie Muzeum Więzienia Pawiak. Następnie o 14.00 uczczone zostaną ofiary niemieckich represji spoczywające na Cmentarzu w Palmirach. Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk wyjaśnia, że hołd zostanie oddany nie tylko zamordowanym 20 i 21 czerwca 1940 roku, ale wszystkim ofiarom zbrodni palmirskiej, ponieważ w czasie II wojny Niemcy zamordowali tam około 2 tys. osób.

Podczas egzekucji zginęła elita polskiego społeczeństwa. Wśród ofiar znalazło się wielu wybitnych działaczy społecznych i politycznych, dziennikarzy, lekarzy, adwokatów i księży. Wśród nich byli m.in. Janusz Kusociński – olimpijczyk, złoty medalista w biegu na 10 tys. metrów na Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r., Maciej Rataj – prezes Stronnictwa Ludowego, marszałek Sejmu RP, Jan Pohorski – wiceprezydent Warszawy, Mieczysław Niedziałkowski – znany działacz socjalistyczny, długoletni poseł na Sejm RP, Agnieszka Dowbor-Muśnicka – córka generała Józefa Dowbora-Muśnickiego, członkini Organizacji Wojskowej „Wilki”.

Jan Józef Kasprzyk przypomina, że zbrodnia w Palmirach z 20 czerwca 1940 roku, wpisywała się w niemiecką jak i również sowiecką politykę likwidacji polskiej inteligencji i osób, które pełniły funkcje przywódcze. – Niemcy, podobnie jak Sowieci dobrze wiedzieli, że likwidacja polskich przywódców politycznych, społecznych, tych którzy podtrzymywali ducha narodu i państwa polskiego, jest niezbędna dla zrealizowania planu jakim było unicestwienie Polski – mówi Jan Józef Kasprzyk.

Akcja AB została zainicjowana falą masowych aresztowań, które niemiecka policja bezpieczeństwa przeprowadziła we wszystkich dystryktach Generalnego Gubernatorstwa już pod koniec marca 1940 roku. Aresztowanych więziono między innymi: na Pawiaku w Warszawie, w więzieniu przy ulicy Montelupich w Krakowie, w Radomiu, Kielcach, Lublinie, Nowym Sączu, Tarnowie i Wiśniczu. Część z nich wysłano następnie do obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i Sachsenhausen. Polacy więzieni na terenie dystryktu warszawskiego, byli mordowani przede wszystkim w pobliżu wsi Palmiry. W ramach Akcji AB funkcjonariusze SS i policji niemieckiej zamordowali co najmniej 6,5 tys. Polaków – w tym około 3,5 tys. przedstawicieli polskich elit politycznych i intelektualnych.

#pawiak #palmiry #zbrodnia #akcja AB #puszcza kampinoska #więźniowie