Dlaczego mężczyzn korona wirus atakuje zacieklej i częściej? wieszwiecej

Najprościej było przyjąć, że mężczyźni są mniej higieniczni. Czy i dlaczego mężczyźni chorują częściej czy może raczej poważniej w wyniku zakażenia wirusem SARS-CoV-2? Rzadko się zdarza, by choroba rozprzestrzeniająca się kropelkowo rozróżniała płcie, warto więc w tej kwestii wsłuchać się w sprawdzone dane i realnie postawione naukowe hipotezy, obecnie sprawdzane tak w laboratoriach, jak i klinicznie. Preferencyjne atakowanie mężczyzn przez koronawirusa było dostrzeżone jako statystycznie istotne i dosłownie gołym okiem widoczne już na początku stycznia w Wuhan. Trzy czwarte wszystkich hospitalizowanych stanowili wtedy mężczyźni. W Polsce takie dane zebrano i opublikowano w połowie kwietnia. Wynikało z nich, że wprawdzie nieco częściej objawowo chorują (lub są wychwytywane przez system ochrony zdrowia jako chore) kobiety (55,2 proc., mężczyźni 44,8 proc.), ale śmiertelność w wyniku COVID-19 jest wyższa wśród mężczyzn (57,9 proc., kobiety 42,1 proc.). Wtedy w Polsce zdiagnozowanych było ok. 7,5 tys., chorych, z których ok. 270 osób zmarło. Jeszcze większe niż w Chinach dysproporcje zaobserwowano we Włoszech, gdzie w czasie wielkiego wybuchu epidemii w Lombardii (od 20 lutego do 18 marca) mężczyźni stanowili 82 proc. pacjentów wymagających intensywnej terapii. Podobnie było w Nowym Jorku miesiąc później, gdzie mężczyźni umierali na COVID-19 statystycznie częściej niż kobiety we wszystkich grupach wiekowych. Od samego początku zatem było widać, że coś jest na rzeczy, aczkolwiek nie bardzo było wiadomo co. Najprościej było przyjąć, że mężczyźni są mniej higieniczni (mycie rąk) i znacznie częściej palą papierosy – co w Chinach oznacza, że pali ponad 50 proc. mężczyzn, a tylko kilka procent kobiet. Papierosy zaś, mimo przedziwnych obserwacji z Francji, według CDC, WHO etc. zwiększają ryzyko śmiertelności na COVID-19 . Ta zwiększona śmiertelność mężczyzn tym bardziej jest zadziwiająca, że przecież statystycznie żyją oni kilka lat krócej od kobiet, co oznacza że są mniej liczni od kobiet po przekroczeniu 70. roku życia. A to przecież wiek stanowi największe ryzyko pełnoobjawowego zachorowania na COVID-19.Na łamach najnowszego prestiżowego magazynu „Science” Merdith Wadman zmierzyła się z tematem tajemniczej różnicy w podatności na COVID-19 między mężczyznami i kobietami. Pracowicie odsiała ona informacyjne ziarna od plew. Od jakiegoś bowiem czasu pojawiają się, często jeszcze nieopublikowane w czasopismach naukowych doniesienia, że to androgeny, czyli męskie hormony płciowe, grają tu rolę zasadniczą. Wśród obserwacji, które naprowadziły badaczy na taki trop, są m.in. częstsze w Hiszpanii poważne powikłania COVID-19 pacjentów charakteryzujących się tzw. łysieniem męskim. Świadczy ono o wysokim poziomie tych hormonów we krwi. Znacznie ciężej przechodzą COVID-19 także pacjenci cierpiących na raka prostaty, gdzie występuje nadprodukcja testosteronu. Androgeny to hormony sterydowe produkowane w dużych ilościach w jądrach przez tzw. komórki Leydiga oraz przez komórki kory nadnerczy. Odpowiadają w organizmie już w życiu płodowym za kształtowanie się męskich narządów płciowych, a potem za tzw. wtórne cechy płciowe (masywniejsza i bardziej umięśniona męska budowa ciała, wynikła z wpływu anabolicznego tych hormonów, oraz niższy głos, owłosienie klatki piersiowej, kończyn etc.), wpływają też na spermatogenezę. Dlaczego miałyby zmieniać coś w działaniu wirusa? Wstępna hipoteza badawcza zakłada, że androgeny ułatwiają wirusowi SARS-CoV-2 wnikanie do ludzkich komórek. Badania są w tej chwili prowadzone głównie przez specjalistów od raka prostaty – ich bowiem wiedza w zakresie działania androgenów na poziomie molekularnym, komórkowym i całego organizmu jest istotnie olbrzymia. Molekularny mechanizm tego zjawiska nie jest jeszcze w pełni poznany. A to niezbędne, aby takie statystyczne korelacje przerabiać na profilaktykę lub terapię. Aby w ogóle uznać, że to nie tylko korelacja, ale związek przyczynowo-skutkowy.Dzięki badaniom Markusa Hoffmanna z należącego do Uniwersytetu w Getyndze Centrum Badań nad Ssakami Naczelnymi sprawozdanym na łamach „Cell” wiadomo jednak już od kwietnia, że wirus SARS-CoV-2 wymaga do swego działania i wydajnego wchodzenia do komórek nie tylko własnej proteinazy rozcinającej jego długie pierwotne białko na stosowne fragmenty – enzymy i białka strukturalne wirusa. Wymaga także naszej, zakotwiczonej w błonie komórek proteinazy o niewdzięcznej dla uszu nazwie TMPRSS2. Ona musi przyciąć stosownie sławne białko „Spike” wirusa, bo inaczej nie zwiąże się ono ze swoim receptorem, czyli ACE-2 na naszych komórkach. Odkrycie to było spore, bo istnieją zarejestrowane już od lat leki hamujące proteinazę TMPRSS2, takie jak mesylan kamostatu . Specjalistom od prostaty nazwa TMPRSS2 też nie jest obca. Bo w około połowie wszystkich nowotworów prostaty mutacja w genie tej przedziwnej i wielofunkcyjnej błonowej proteinazy towarzyszy przyspieszaniu działania genu odpowiedzialnego za raka. W gruczole krokowym TMPRSS2 jest wytwarzana w sporych ilościach dokładnie pod wpływem wiązania się testosteronu z jego receptorem wewnątrz komórek. Czyli: im więcej aktywności androgenów, tym więcej TMPRSS2 powstaje w komórkach, a zatem tym większa szansa na obróbkę białka Spike wirusa SARS-CoV-2 i jego łączenie się z receptorem ACE2. Ergo – tym więcej wirusa wejdzie do komórek. Niestety nie udało się potem jednoznacznie wykazać, że w płucach sytuacja z ścieżką prowadzącą od testosterony do SARS-CoV-2 działa tak samo, jak w komórkach prostaty – które z kolei nie mają z natury ACE2. Wirus nie atakuje przecież męskich prostat, tylko najpierw płuca.Włoscy badacze jednak znaleźli korelację epidemiologiczną (to nie tak dużo, jak molekularny mechanizm, ale jeśli zbierzemy dużo puzzli, da się z tego zrobi obraz). Mianowicie ustalono na ponad 40 tys. pacjentach, że jeśli ich poziom androgenów w ramach terapii raka prostaty jest zmniejszony specjalnymi lekami antytestosteronowymi, to są oni cztery razy mniej narażeni na zakażenie COVID-19 niż mężczyźni z rakiem prostaty leczeni inaczej. Istnieją także dane z terenu Wielkiej Brytanii, uzyskane dzięki analizie osób i ich danych medycznych oraz genetycznych zarejestrowanych w UK Biobank (przeanalizowano kilkaset przypadków), które wyraźnie korelują wysoki poziom androgenów we krwi mężczyzn z powikłaniami COVID-19. Są jednak i problemy. Np. efektu tego nie widać u kobiet, a cierpią one – z niewielką wprawdzie częstością – na nadmierną produkcję androgenów. Być może tu istotna jest kwestia niskiej częstości takich schorzeń. Być może chodzi i o to, że z kolei żeńskie hormony sterydowe – estrogeny – wspomagają gojenie nabłonków, w tym płucnych.No i ten brak wyraźnego efektu androgenów na komórki nabłonków oddechowych… Czy zatem antyandrogeny – leki hamujące hormony męskie – są do pomyślenia w terapii COVID-19? „Science” sprawozdaje takie badanie kliniczne, prowadzone w Los Angeles, Seattle i Nowym Jorku. Uczestnikami jest 200 weteranów cierpiących na COVID-19 i hospitalizowanych, którym (w grupie badanej) podany zostanie pojedynczy zastrzyk z leku hamującego działanie androgenów. W ciągu trzech dni ma on zdolność całkowicie zahamować powstawanie testosteronu. To z kolei mocno redukuje aktywność genu kodującego TMPRSS2. Przynajmniej w komórkach prostaty tej kluczowej dla działania SARS-CoV-2 ludzkiej proteinazy nie da się już znaleźć śladów tej niezbędnej wirusowi proteinazy ludzkiej. Tylko jest jedno ale… efekty uboczne tej terapii w trakcie jej trwania to zasadniczo chemiczna kastracja. Ponadto mają miejsce uderzenia gorąca i zaczynają rosnąć piersi. Terapia ta jest jednak stosowana – jako comiesięczne zastrzyki – podczas raka prostaty. Tymczasem w eksperymencie z leczeniem COVID-19 podaje się ten preparat tylko jeden raz. Chodzi tylko o to, by szczególnie narażeni na powikłania starsi mężczyźni nie umierali pod respiratorem albo i w oczekiwaniu na tenże. Bo to, że są bardziej narażeni na śmierć z powodu COVID-19, to pewne. #wieszwiecej Polub nas