Narażali życie, ratując Żydów. Rodzina Mikołajunów Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata

Podczas II wojny światowej historia splotła w Mejszagole na Litwie losy żydowskiej rodziny Katzów i Polaków z Wileńszczyzny - Zuzanny i Sylwestra Mikołajunów. Ich wnuczka odebrała właśnie dyplom i medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” – informuje „Gazeta Polska Codziennie”.

Nachum Katz pochodził z Będzina, w czasach II Rzeczypospolitej był wojskowym, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Po ślubie z młodszą o 12 lat Bertą zamieszkali niedaleko Mejszagoły – obecnie w rejonie wileńskim. Po rozpoczęciu niemieckiej okupacji Katz, który nie należał do ludzi biernie czekających na ratunek, desperacko walczył o życie swojej żony oraz dwójki dzieci, sześcioletniej Ruth i jej o dwa lata młodszego brata.

Katzowie nieraz musieli uciekać, doświadczać głodu czy zdrady. Najserdeczniej wspominali pomoc, której udzielili im Zuzanna i Sylwester Mikołajunowie. Małżeństwo miało dwoje dzieci, w podobnym wieku co Katzowie. Byli ludźmi bardzo ubogimi, ale wszystkim, co mieli, podzielili się z przybyszami. Żydowska rodzina ukrywała się w dole wykopanym pod piecem. Mimo to pobyt u Mikołajunów dzieci Katzów wspominały po latach przede wszystkim jako doświadczenie ogromnej życzliwości i dobroci gospodarzy – wskazuje dziennik.

Po wojnie kontakt między rodzinami się urwał, Katzowie wyjechali do Australii. Dopiero w 1992 r. rodziny znów się odnalazły dzięki ogłoszeniu w „Kurierze Wileńskim”, które dała Berta Katz, poszukując swoich wybawców. W 2017 r. Ruth Leiser, córka Katzów, wystąpiła o przyznanie Mikołajunom tytułu „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”.

Wiadomo, że Katzom w czasie wojny pomagało wiele polskich rodzin z Mejszagoły i okolic, ale dziś z nazwiska znane są tylko dwie: uhonorowana w poniedziałek rodzina Mikołajunów i rodzina Rakowskich.

Romuald i Malwina Rakowscy, narażając nie tylko siebie, lecz także swoje małe dzieci, również udzielili schronienia żydowskiej rodzinie, za co we wrześniu ubiegłego roku, podobnie jak Mikołajunowie, otrzymali litewskie odznaczenie – Krzyż za Ratowanie Ginących.

Wnuczka Sprawiedliwych Lucyna Jevaltiens dyplom i medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” odebrała z rąk ambasadora Izraela Amira Maimona. – Jest to dla mnie ogromnie wzruszający dzień. Dziadka nie zdążyłam poznać, ale babcia była mi bardzo bliska, wychowywałam się przy niej. Wiedziałam, że jest osobą o wielkim sercu, ale nie zdawałam sobie sprawy z tego, jak była odważna – powiedziała Jevaltiens.

#sprawiedliwy wśród narodów świata #zuzanna i sylwester mikołajunowie #żydzi #ii wojna światowa #iii rzesza #niemcy