
O wydanie wytycznych dotyczących stosowania przez prokuraturę przepisów ustawy o IPN zgodnie z treścią czerwcowej deklaracji premierów Polski i Izraela zaapelowało do polskich władz Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich (IAJLJ). Jak zaznaczono, chodzi o zapewnienie, że ustawa o IPN „nie stanie się podstawą jakichkolwiek postępowań prawnych dotyczących swobody wypowiedzi na temat historii oraz wolności badań nad wszystkimi aspektami Holokaustu”.
Komitet Żydów Amerykańskich (AJC) z zadowoleniem przyjął w środę nowelizację polskiej ustawy o IPN. „To ważny krok dla odbudowy zaufania w...
zobacz więcej
Apel – skierowany do premiera Mateusza Morawieckiego oraz Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry.
W apelu IAJLJ zwróciło się do premiera i ministra o to, by „wystąpili do polskiego rządu z wnioskiem o wdrożenie Wspólnej Deklaracji (premierów Polski i Izraela – red.) w instytucjach odpowiedzialnych za egzekwowanie ustawy o IPN, w tym wśród prokuratorów”.
Jak zaznaczono, chodzi o zapewnienie, że ustawa o IPN „nie stanie się podstawą jakichkolwiek postępowań prawnych dotyczących swobody wypowiedzi na temat historii oraz wolności badań nad wszystkimi aspektami Holokaustu”.
Ponadto – jak dodano – „tego rodzaju politykę i sposób wykładni ustawy przyjmie i będzie stosować również IPN”, zaś „rząd, w celu wyrażenia powyższego stanowiska, będzie interweniować w postępowaniach wszczynanych przez organizacje pozarządowe na podstawie ustawy”.
Stowarzyszenie zwróciło się w związku z tym do prokuratora generalnego o wydanie – na podstawie przepisów Prawa o prokuraturze – wytycznych dla prokuratorów.
„Wytyczne te powinny zawierać jasną wykładnię niektórych przepisów (...) ustawy zgodnie z treścią Wspólnej Deklaracji, a także, w celu działania na rzecz wspomnianej wykładni, wymagać od prokuratorów udziału we wszczynanych przez organizacje pozarządowe postępowaniach cywilnych w sprawach dotyczących ustawy” – wskazano.
Projekt zmian w noweli ustawy o IPN, zakładający odejście od przepisów karnych, wpłynął w środę do Sejmu i został skierowany do pierwszego czytania.
zobacz więcej
„Udział prokuratorów w tego typu sprawach jest celowy z uwagi na ochronę praworządności, praw obywateli oraz interesu społecznego” – podkreśliło IAJLJ.
27 czerwca premierzy Mateusz Morawiecki w Warszawie i Benjamin Netanjahu w Tel Awiwie ogłosili wspólną, sześciopunktową, deklarację. Premierzy opowiedzieli się w niej m.in. „za swobodą wypowiedzi na temat historii oraz wolnością badań nad wszystkimi aspektami Holokaustu, tak aby mogły być one prowadzone bez żadnych obaw o przeszkody prawne, między innymi przez studentów, nauczycieli, badaczy, dziennikarzy, jak również z całą pewnością przez Ocalonych i ich rodziny – nie będą oni podlegali odpowiedzialności prawnej z tytułu korzystania z prawa do wolności słowa i wolności akademickiej w odniesieniu do Holokaustu”.
„Żadne prawo nie może tego zmienić i tego nie zmieni” – podkreślono.
„Nowelizacja ustawy o IPN poskutkowała przyjęciem bardzo korzystnej dla Polski deklaracji premierów Polski i Izraela; myślę, że gdyby nie przyjęte...
zobacz więcej
„Za gwarancjami politycznymi premiera Morawieckiego z czerwca 2018 r. powinny iść konkretne wytyczne prawne zapewniające takie same gwarancje w toku praktycznego stosowania przepisów ustawy o IPN” – czytamy w komunikacie IAJLJ przekazanym we wtorek mediom wraz z apelem.
Jak zaznaczono w tym komunikacie „stowarzyszenie z zadowoleniem przyjęło uchylenie przepisów karnych ustawy”. Oceniło jednak jednocześnie, że „przy braku wdrożenia w życie deklaracji premiera Morawieckiego z czerwca 2018 r. naukowcy zajmujący się Holokaustem, czy osoby, które publikują swoje wspomnienia przedstawiając odpowiedzialność niektórych Polaków, mogą być nadal bezzasadnie pozwani o odszkodowanie w sądzie cywilnym przez IPN lub organizacje pozarządowe”.
„Mogą one tak czynić wbrew publicznej deklaracji premiera Morawieckiego. Tymczasem Wspólna Deklaracja premierów Polski i Izraela jasno stanowi, że powyższy scenariusz nie może mieć miejsca” – podkreśla komunikat.
Przypomniano w nim jednocześnie, że „to właśnie w kompetencji prokuratora generalnego, który jednocześnie pełni funkcję ministra sprawiedliwości, leży wydawanie zarządzeń, wytycznych i poleceń, co ma miejsce w szeregu innych przypadków”.