Eksperci episkopatu o in vitro. Zaprezentowano nowatorski podręcznik

Staraniem Zespołu Ekspertów Konferencji Episkopatu Polski do spraw Bioetycznych ukazał się podręcznik przedstawiający genetyczne, moralne, filozoficzne, teologiczne i prawne aspekty in vitro.

Praca zbiorowa powstała pod patronatem i kierunkiem abp. Henryka Hosera, przewodniczącego Zespołu KEP ds. Bioetycznych. Podręcznik naświetla istotę procedury in vitro z punktu widzenia genetyki, moralności, filozofii, teologii i prawa.

– Problem jest trudny do rozpoznania, gdyż operuje w optyce mikroskopowej i w sposób laboratoryjny i nieudolny próbuje odtworzyć organizm matki, gdzie następuje zapłodnienie – wskazywał abp Hoser. Dodał, że tę trudną problematykę przybliża podręcznik, który uświadamia ludziom, co praktycznie dzieje się w laboratorium.

Abp Hoser przypomniał, że opinia publiczna otrzymuje informację z mediów, a dominuje w nich zawężony, jednostronny, często uproszczony i nierzadko manipulowany przekaz. Dlatego żeby dotrzeć do ludzi w sprawie tak ważnej, operującej na granicy życia i śmierci, konieczne było przedstawienie problemu w całościowym ujęciu.

– Za całą procedurą stoi odczytanie, kim jest człowiek, jaki jest status bytu, który powołuje się poprzez zapłodnienie pozaustrojowe, i jaki jest status embrionu z punktu widzenia antropologii – podkreślił biskup warszawsko-praski.

Arcybiskup wskazał, że podręcznik napisany jest z punktu widzenia etyki personalistycznej. – Idąc za biologią, przyznajemy status podmiotowy człowiekowi w jego krańcach istnienia biologicznego - od poczęcia do naturalnej śmierci – podkreślił. – Tego statusu nie wolno odbierać, choć mamy do czynienia z pełną dowolnością, bo niektórzy sądzą, że pewne etapy życia wewnątrzmacicznego można uznać za próg człowieczeństwa. Są też tacy, którzy uważają, że człowiek w okresie płodowym nie ma żadnego statusu podmiotowego, a nabywa go po urodzeniu – mówił abp Hoser.

Mnóstwo embrionów ginie, inne są zamrożone

Przewodniczący Zespołu KEP ds. Bioetycznych mówił też o problemach prawnych, związanych z przyznaniem statusu embrionu człowieczeństwa w granicach jego biologicznego istnienia. To, jak wskazał, wiąże się także z problemem aborcji, która dokonuje się w technice in vitro, niewidocznej, bo w skali mikroskopowej. Mnóstwo embrionów ginie, inne są zamrożone.

Ks. prof. Jacek Grzybowski z UKSW poinformował, że pomysł wieloaspektowego opracowania problemu in vitro powstał w 2013 w Komisji ds. Bioetycznych Episkopatu Polski. Autorom zależało na wszechstronnym rozpatrzeniu tej kwestii.

Część autorów publikacji podejmuje debatę ze wszystkimi pojawiającymi się argumentami za procedurą in vitro. Innym wymiarem jest tajemniczy, ukrywany, genetyczny wymiar dziedziczenia, związany z zapłodnieniem pozaustrojowym.

Jest też ujęcie teologiczne – mówił ks. prof. Grzybowski, czyli wyjaśnienie sprzeciwu Kościoła wobec in vitro. Z kolei o procedurze zapłodnienia pozaustrojowego z filozoficznego punktu widzenia pisze ks. prof. Andrzej Maryniarczyk z KUL. Wskazuje on na podstawy godności ludzkiej od momentu poczęcia, czyli powstania zygoty.

Ks. prof. Grzybowski przypomniał, że ostatni rozdział, który jest najdłuższy, pokazuje problem niepłodności oraz etycznie dopuszczalnych metod jej przeciwdziałaniu. In vitro przedstawiane jest jako odpowiedź na cywilizacyjny problem niepłodności. Alternatywą dla in vitro jest zrozumienie źródła problemu, ale wyjściem jest głęboka refleksja nad darem płodności mężczyzny i kobiety.