Zdjęcia stalinowskiej prokurator Heleny Wolińskiej trafią do muzeum

Album ze zdjęciami stalinowskiej prokurator wojskowej Heleny Wolińskiej trafił do Muzeum Żołnierzy Wyklętych. Wolińska z polskimi milicjantami odwiedziła w 1948 roku węgierskich kolegów. Wtedy właśnie powstały zdjęcia.

Redakcja „Gazety Polskiej” przekazała w środę tom na ręce dyrektora stołecznego Muzeum Żołnierzy Wyklętych Jacka Pawłowicza.

– W albumie znalazły się fotografie wykonane przez milicję węgierską, przedstawiające wizytę delegacji najprawdopodobniej Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej na Węgrzech w 1948 r. Tej delegacji przewodziła mjr Helena Wolińska, która w tym czasie była dyrektorem Biura Kadr Komendy Głównej MO. Są to absolutnie unikatowe zdjęcia przedstawiające panią Wolińską – przede wszystkim dlatego, że mało zachowało się jej fotografii – ocenił Pawłowicz.

Dyrektor podkreślił, że ze zdjęć można wywnioskować, jaką pozycję zajmowała Wolińska w środowisku. – Widzimy oficera w stopniu pułkownika, który jej asystuje, a nie dowodzi delegacją. To pokazuje, jak ważną postacią była w aparacie represji. To była absolutnie wizyta oficjalna, ale widzimy ją także np. podczas wizyty w piwiarni. Album trafi teraz najpierw do konserwacji, a następnie będzie eksponowany w powstającym Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych – powiedział.

Album „wypłynął” na Allegro

Dorota Kania reprezentująca „Gazetę Polską” opowiadała, jak publikacja trafiła w ręce dziennikarzy. – Album ten znaleźliśmy na Allegro i od razu wiedziałam, że to może być coś unikatowego. Po wstępnym sprawdzeniu, że to jest rzecz autentyczna, zdecydowaliśmy się na jego kupno i przekazanie go do Muzeum – powiedziała.

Helena Wolińska, podpułkownik wojska w stanie spoczynku, w okresie stalinowskim prokurator wojskowa, była podejrzana o bezprawne aresztowanie 24 osób w latach 50. Był wśród nich legendarny generał AK August Emil Fieldorf „Nil”, a także Władysław Bartoszewski i działacz komunistyczny Zenon Kliszko.

Zbrodnia niepodlegająca przedawnieniu

IPN, podobnie jak wcześniej prokuratura wojskowa, zakwalifikował czyny Wolińskiej jako zbrodnię komunistyczną niepodlegającą przedawnieniu. W 2007 roku Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wobec Wolińskiej Europejski Nakaz Aresztowania. Rok wcześniej brytyjskie Home Office odmówiło wydania jej Polsce w drodze ekstradycji, powołując się na „przesłanki natury humanitarnej – wiek Wolińskiej, stan jej zdrowia i okoliczności osobiste”.

Wolińska twierdziła, że jest niewinna, a jej sprawa ma charakter polityczny i antysemicki. Uważała, że nie może liczyć na sprawiedliwy proces w Polsce.

W 2006 roku MON zawiesiło wypłatę Wolińskiej 1,5 tys. zł wojskowej emerytury. Ustalono, że od początku brakowało jej do tego odpowiedniej wysługi lat. W tym samym roku prezydent Lech Kaczyński pozbawił ją Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski i Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarła w 2008 roku w Londynie

W czasie II wojny Wolińska uciekła z warszawskiego getta. Kierowała biurem Sztabu Głównego Armii Ludowej. Po wojnie pracowała w Komendzie Głównej MO, potem – w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. Wraz z Józefem Światłą prowadziła śledztwo przeciw gen. Fieldorfowi. Zasiadała w komisji weryfikującej sędziów i prokuratorów wojskowych.

Po 1956 roku pracowała w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR. Skąd zwolniono ją w 1968 roku w wyniku czystek antysemickich. Wkrótce potem Wolińska wyjechała z Polski.

Na początku lat 70. osiadła w Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymała obywatelstwo. Była żoną innego „marcowego” emigranta – prof. Włodzimierza Brusa. Helena Wolińska zmarła 28 listopada 2008 roku w Londynie.

#helena wolińska #zbrodnia komunistyczna #stalinizm #komunizma #ipn #ak #august emil fieldorf #„nil” #żołnierze wyklęci #muzeum #album #zdjęcie