„Jego życie i osiągnięcia powinny być na nowo poznawane”. Mistrzyni szydełka „ubrała” Jana Karskiego w Nowym Jorku

Polska artystka Agata Olek Oleksiak, znana z „ubierania” rzeźb, pomników, przedmiotów w przestrzeni publicznej w kolorowe „skóry” wykonane własnoręcznie na szydełku, tym razem poprzez swoją twórczość uczciła pamięć polskiego bohatera Jana Karskiego. Z okazji piętnastej rocznicy jego śmierci złotą włóczką pokryła Ławeczkę Jana Karskiego w Nowym Jorku. Dzięki temu artystka ma nadzieję, że jeszcze więcej osób zwróci uwagę na heroiczne działania słynnego emisariusza.

Pomysł na uczczenie polskiego bohatera w piętnastą rocznicę śmierci poprzez twórcze zaangażowanie Agaty Olek Oleksiak, znanej jako Olek, pojawił się w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku, przy którym stoi Ławeczka Jana Karskiego – jedna z sześciu takich rzeźb autorstwa Karola Badyny.

– Z tym zleceniem to był trochę przypadek, bo ja poszłam do konsulatu w sprawie paszportu i zobaczyłam tę ławeczkę, i pomyślałam: „o jak fajnie byłoby ją zrobić”, a niedługo później dostałam taką propozycję – wyjawiła artystka rozmowie z tvp.info.

Artystka wykonała na szydełku charakterystyczną „skórę” ze złotej nitki, w którą ubrała pomnik. Odsłonięcie pracy Olek odbyło się 23 lipca. Jak przekonują pracownicy polskiego konsulatu, ławeczka ma służyć mieszkańcom miasta w chwili wytchnienie od ciągłego pędu. A kiedy już tu przysiądą, będą mogli wspomnieć wielkiego Polaka. Z kolei ci, którzy zrobią sobie zdjęcie i wrzucą je na portale społecznościowe z oznaczeniem #KarskiNYC przyczynią się do podtrzymywania pamięci o dzielnym kurierze i promocji bohatera.

Bohater ciągle aktualny

Jan Karski, słynny polski kurier, emisariusz polityczny i świadek Holokaustu, w czasie II wojny światowej walczył o to, by świat dowiedział się prawdy na temat okupowanej Polski i wysłał pomoc. Przekazał swoje raporty m.in. przywódcom Wielkiej Brytanii i USA. Niestety, wiele osób nie dało wiary jego informacjom. Napisana przez niego w 1944 roku książka „Tajne Państwo” wywołała furorę i zwróciła uwagę na cierpienia Polaków i zagładę Żydów. Karski wojnę przeżył, później został profesorem na Georgetown University. Zmarł 13 lipca 2000 roku w Waszyngtonie.

---

101 lat temu urodził się Jan Karski. „Świadek prawdy o Holokauście; symbol naszej pamięci, naszej historii ”

---

Sama artystka przyznaje, że przyjęła zlecenie, bo jest głęboko przekonana, że życie i osiągnięcia Karskiego powinny być na nowo poznawane.

– To, co Jan Karski przeżył i zrobił to coś niesamowitego, i jego historia i to, że nikt mu nie wierzył. .. Podczas projektu poznałam mnóstwo jego uczniów, przychodzili do mnie, opowiadali jaki to był wspaniały człowiek. Zasłużył na to, by o nim mówić i o nim pamiętać – mówi Olek i dodaje – Chciałabym moją sztuką zatrzymać, złapać tego przechodnia, zwrócić jego uwagę na polskiego bohatera.

Jednocześnie w przekonaniu artystki jej praca poświęcona Karskiemu ma też szersze znaczenie. – Ona jest o jego niesamowitym życiu i o tym, co on zrobił, ale dla mnie ta praca jest też bardziej uniwersalna. Mówi o bohaterach w ogóle, mamy dzisiaj walki, konflikty zbrojne na całym świecie i ten temat bohaterstwa i zagrożenia jest ciągle aktualny – powiedziała w rozmowie z tvp.info.

Zasłużył na to, by o nim mówić i o nim pamiętać

Olek w akcji

Wykonanie projektu było dla artystki, która swoją twórczość określa: „pętelka po pętelce, godzina po godzinie, moje szaleństwo przechodzi w szydełkowanie” zadaniem bardzo pracochłonnym. Jak wyjawia w rozmowie z nami: – Zawsze tak jest że im mniejsza rzeźba, tym wymaga większej dokładności. W tym wypadku zajęło mi to w sumie około 3 tygodni, gdzie codziennie wraz z moją asystentką siadałyśmy przy ławeczce i przez 8, 9 godzin szydełkowałyśmy. Specjalnie wybrałam złotą bardzo delikatną wstążkę, którą kupiłam w Indiach, żeby też poprzez rodzaj materiału docenić tego człowieka.

Olek, która pochodzi z Górnego Śląska, od kilkunastu lat mieszka w Nowym Jorku. Na swoim koncie ma mnóstwo realizacji na całym świecie, m. in. ubrała byka na Wall Street, obelisk w stolicy Chile, a nawet szydełkowała dla brytyjskiej rodziny królewskiej. W kolei w Polsce wydziergała w Łodzi pokrowiec na Lokomotywę, a w Katowicach tęczową włóczka pokryła ogromną koparkę. Artystka pokazywała też swoje prace na wystawach wielu muzeach i galeriach.

---

Nie chcą, żeby słupy marzły. „Działalność wywrotową prowadzimy w nocy”

---

O swojej twórczości mówi: – moim obowiązkiem i misją, jako artystki, jest zwrócenie uwagi na różne tematy na całym świecie, które są dla mnie istotne: sprawy humanitarne, prawa kobiet, równość płci i wolność słowa. (…) Ubierając przedmioty codziennego użycia w kolorowe dzianiny mam na celu podkreślenie ich i nadanie im nowego, głębokiego znaczenia.

W najbliższych planach ma wystawę na jesieni w galerii Rumney Guggenheim na Brooklynie, a w grudniu podczas targów sztuki Art Basel w Miami. Mimo licznych projektów, po tym, jak zaangażowała się w promocję pamięci o Janie Karskim marzy jej się dalsza praca nad tym tematem i przyozdobienie kolejnej Ławeczki Jana Karskiego. Tej w Łodzi, z której bohater pochodził.

Zobacz zdjęcie

zobacz
wszystkie

Chciałabym moją sztuką zatrzymać przechodnia, zwrócić jego uwagę na polskiego bohatera

#Jan Karski #Ławeczka Jana Karskiego #szydełkowanie #Agata Olek #artystka #rzeźba #Nowy Jork