Polscy matematycy uhonorowani po latach za złamanie szyfru Enigmy

Trzej Polacy, którzy złamali kod maszyny szyfrującej Enigma, zostali uhonorowani Kamieniem Milowym IEEE. To prestiżowa nagroda największej na świecie międzynarodowej organizacji zrzeszającej techników, inżynierów i naukowców. Zdaniem historyków polski wynalazek skrócił II wojnę o ok. 2-3 lata.

Wyróżnienie przyznano trzem matematykom: Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu i Henryki Zygalskiemu. – To był kamień milowy o ogromnym znaczeniu, właściwie jeden z niewielu, który uratował ludzkie życie – podkreślił prezes The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) prof. Roberto de Marca podczas wtorkowych uroczystości na Politechnice Warszawskiej.

W ramach uroczystości na warszawskiej uczelni odbyło się seminarium naukowe, ich zwieńczeniem było odsłonięcie tablicy pamiątkowej na obelisku przed Instytutem Matematycznym PAN w Warszawie.

---

CZYTAJ TAKŻE: BBC o polskim wkładzie w złamanie Enigmy. „Czułem, że rola Polaków została przeoczona”

---

Polacy w jednym szeregu z Bellem, Edisonem i Teslą

Wcześniej wyróżnienia Milestone przyznano m.in. wynalazcy żarówki Thomasowi Edisonowi, telefonu Alexandrowi Grahamowi Bellowi i silnika elektrycznego Nikoli Tesli. „Kamieniami milowymi” uhonorowano dotychczas ok. 120 naukowców.

IEEE to największe na świecie stowarzyszenie zawodowe techników, inżynierów i naukowców z obszaru elektryki i elektroniki. Skupia 440 tys. osób ze 160 krajów. Wyróżnienie Milestone wśród kilkudziesięciu nagród przyznawanych przez stowarzyszenie jest laurem najwyższej rangi. Honorowane nim są te osiągnięcia naukowe, bez których świat wyglądałby inaczej.

Polacy łamią sekret Enigmy

Trzej młodzi matematycy, po ukończeniu kursu dla kryptologów zorganizowanego na Uniwersytecie Poznańskim, zostali zatrudnieni w 1930 r. w Biurze Szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, by rozpracować tajemnicę działania niemieckiej elektromechanicznej maszyny szyfrującej Enigma. Złamanie szyfru uważano wówczas za niemożliwe. Polacy osiągnęli sukces dzięki zastosowaniu metody matematycznej zamiast lingwistycznej. Na ten pomysł wpadł ppłk Maksymilian Ciężki z Biura Szyfrów.

Pierwsze informacje przesyłane za pośrednictwem maszyny Rejewski, Różycki i Zygalski odczytali w 1932 r. Potem zaprojektowali kopię maszyny szyfrującej. Odkrycie polskich matematyków stało się podstawą dalszych prac specjalistów brytyjskich nad deszyfryzacją. Latem 1939 r. polskie władze wojskowe przekazały do Francji i Wielkiej Brytanii egzemplarze kopii maszyny Enigma wraz z informacjami dotyczącymi złamanego szyfru.

Prace nad łamaniem kolejnych wersji i udoskonaleń szyfru Enigmy kontynuowano w brytyjskim ośrodku kryptologicznym w Bletchley Park. Zdaniem historyków dzięki temu, że alianci znali informacje przesyłane przez Enigmę, II wojna światowa trwała krócej o ok. 2-3 lata.

---

CZYTAJ TAKŻE: Otwarte wystawę o łamaczach Enigmy

---

#enigma #polacy #ieee #nagroda