W rożnych regionach Polski. Międzynarodowym symbolem Bożego Narodzenia jest Święty Mikołaj. To przede wszystkim na niego – i niesione przez niego prezenty – czekają dzieci w polskich domach. W niektórych regionach Mikołaj ma jednak konkurentów: Gwiazdora, Aniołka i Dzieciątko Jezus. Jak święta i prezenty, to oczywiście przede wszystkim Święty Mikołaj. Kojarzony z czerwonym strojem, długą brodą i workiem prezentów, stał się symbolem świąt znanym na całym świecie. W wielu polskich domach przynosi drobne upominki już 6 grudnia – w Mikołajki, czyli imieniny Mikołaja. W Wigilię brodacz często pojawia się ponownie – tym razem prezenty zostawia pod choinką tuż przed startem wigilijnej kolacji. Historia Świętego MikołajaPierwowzorem obecnego w popkulturze staruszka w czerwonym stroju był biskup Mikołaj z Miry, żyjący w III i IV wieku na terenach dzisiejszej Turcji, święty katolicki i prawosławny. Ze źródeł historycznych wynika, że zasłynął on za sprawą dyskretnej pomocy ubogim, szczególnie dzieciom – stąd powiązanie Mikołaja z przynoszeniem prezentów. Na przełomie XIX i XX wieku postać Mikołaja zaczęła wchodzić do kultury masowej. Wizerunek pulchnego, brodatego starca w czerwonym stroju w pierwszej kolejności utrwalił się w Stanach Zjednoczonych. Ten obraz został ostatecznie spopularyzowany w latach 30. XX wieku przez kampanie reklamowe Coca-Coli. Tradycja Mikołaja jest szczególnie silna w centralnej, wschodniej oraz północnej części kraju i z biegiem lat coraz częściej wypiera starsze, regionalne zwyczaje. Zobacz też: Dni wolne od pracy w 2026 roku. Sprawdź, kiedy wypadają świętaKto przynosi prezenty w Polsce? Gwiazdor, Aniołek, Dzieciątko JezusInaczej wygląda to w południowej Polsce, gdzie w wielu rodzinach od pokoleń mówi się, że prezenty przynosi Aniołek. Ta postać jest subtelna, niemal niewidzialna. Nie puka do drzwi i nie rozmawia z dziećmi – pojawia się po cichu, pozostawiając podarki w Wigilię, często w chwili, gdy domownicy są skupieni na modlitwie lub kolacji. Tradycja Aniołka – zamiast budzącego dziś głównie komercyjne skojarzenia Mikołaja – podkreśla religijny wymiar świąt. Zupełnie inną aurę roztacza wokół siebie Gwiazdor, znany przede wszystkim w Wielkopolsce i w części Pomorza. To postać wywodząca się z dawnych tradycji kolędniczych, związanych z wędrowaniem od domu do domu wraz z gwiazdą betlejemską. Gwiazdor bywał surowy, odziany w kożuch, z zakrytą twarzą i symboliczną rózgą. W przeszłości sprawdzał, czy dzieci były grzeczne, a w zamian oczekiwał modlitwy lub wierszyka. Dziś jego wizerunek jest łagodniejszy.W niektórych rodzinach, zwłaszcza na Śląsku Cieszyńskim, dostarczanie prezentów przypisuje się Dzieciątku Jezus. To tradycja najmocniej osadzona w religijnym wymiarze Bożego Narodzenia. Prezenty pojawiają się w Wigilię jako ich symboliczne dopełnienie, a nie główny punkt świąt. Czytaj także: Tego dnia rusza adwent. Oto zasady obowiązujące w tym okresie wiernychDziadek Mróz, czyli Mikołaj PRL-uWarto wspomnieć też o Dziadku Mrozie, który zapisał się w pamięci Polaków głównie w okresie PRL. Była to postać importowana ze Wschodu, promowana jako całkowicie świecka alternatywa dla Świętego Mikołaja. Tradycję Dziadka Mroza kultywowano w szkołach, zakładach pracy i na oficjalnych uroczystościach, ale nigdy nie zakorzeniła się głęboko w polskiej kulturze domowej. Po 1989 roku niemal całkowicie zniknęła. Kto przynosi prezenty w Niemczech i innych krajach?Zwyczaje bożonarodzeniowe w sąsiednich krajach różnią się od tych obowiązujących w Polsce – dotyczy to także tradycji świątecznych prezentów. W Niemczech i Austrii, podobnie jak w części południowej Polski, dużą rolę odgrywa Christkind, czyli Dzieciątko Jezus, które symbolicznie przynosi prezenty w Wigilię. Na nadejście tej samej postaci czekają dzieci w Czechach i Słowacji – tam funkcjonuje ona pod nazwą Ježíšek, co na polski można przetłumaczyć jako Jezusek. Na wschodzie Europy, zwłaszcza w Rosji, na Białorusi i części Ukrainy, od dekad funkcjonuje wspomniany Dziadek Mróz, który wręcza prezenty w sylwestra lub w Nowy Rok. Na Litwie i Łotwie pojawiają się lokalne warianty Mikołaja, często łączące elementy chrześcijańskie z ludowymi wierzeniami. Zobacz też: Zbliżają się niedziele handlowe. Tylu nie było ich jeszcze nigdy