Krok w stronę wzmocnienia praworządności. Negocjatorzy Parlamentu Europejskiego i Rady osiągnęli historyczne porozumienie w sprawie pierwszej ogólnounijnej dyrektywy, która harmonizuje przepisy karne dotyczące korupcji. Nowe regulacje mają wzmocnić prewencję, ściganie i przejrzystość działań antykorupcyjnych we wszystkich państwach UE. Komisja Europejska przedstawiła pakiet antykorupcyjny 3 maja 2023 r. W projekcie dyrektywy, opartym na art. 83 Traktatu o funkcjonowaniu UE, określono korupcję jako przestępstwo o szczególnie poważnym charakterze transgranicznym.Według badania Eurobarometru z 2025 r., aż 69 proc. Europejczyków uważa, że korupcja jest powszechna w ich kraju, a dwie trzecie twierdzi, że przypadki korupcji na wysokim szczeblu nie są odpowiednio ścigane.Wspólne definicje i zharmonizowane sankcjeNowa dyrektywa wprowadza w całej Unii Europejskim jednolite definicje przestępstw korupcyjnych, w tym m.in. przekupstwa, sprzeniewierzenia środków publicznych i utrudniania wymiaru sprawiedliwości. Ustanawia też wspólny pułap maksymalnych kar pozbawienia wolności, pozostawiając państwom członkowskim możliwość stosowania surowszych sankcji, adekwatnych do wagi przestępstw.Takie rozwiązanie ma ograniczyć możliwości wykorzystywania różnic między krajowymi systemami prawnymi i zwiększyć efekt odstraszający wobec sprawców.Czytaj także: Parlament Europejski zajął się Romanowskim. Zaskakująca decyzjaWięcej przejrzystości: obowiązkowe publikacje danychJednym z kluczowych efektów negocjacji jest obowiązek corocznej publikacji danych dotyczących korupcji w każdym państwie członkowskim. Dane mają być dostępne w przystępnych formatach, co zwiększy przejrzystość i pozwoli prowadzić politykę opartą na faktach i analizie ryzyka.Krajowe strategie antykorupcyjneDyrektywa nakłada na każde państwo członkowskie obowiązek przyjęcia i publikacji krajowej strategii antykorupcyjnej. Dokument ma powstać we współpracy z organizacjami społecznymi i właściwymi organami państwa. To pierwszy raz, gdy obowiązek tworzenia takich strategii zostaje skodyfikowany na poziomie unijnym.Silniejsza współpraca instytucjonalnaDyrektywa wzmacnia także współpracę między organami krajowymi i europejskimi, w tym z: Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Prokuraturą Europejską, Europolem, Eurojustem.Negocjatorzy uzgodnili również zasady odpowiedzialności osób prawnych, dostosowane do przepisów chroniących interesy finansowe UE.Głos negocjatorówPo zakończeniu trilogu sprawozdawczyni Parlamentu Raquel García Hermida-van der Walle (Renew, Holandia) podkreśliła, że osiągnięte porozumienie to „przełom dla obywateli i pierwszy znaczący krok w stronę wzmocnienia praworządności”. Jak mówiła, Europejczycy i przedsiębiorcy zyskają „jaśniejsze i spójniejsze przepisy, niezależnie od tego, gdzie w UE działają”, a Parlament „jest gotowy iść dalej, gdy państwa członkowskie będą na to gotowe”.Co dalej?Tymczasowe porozumienie musi teraz zostać formalnie zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę, aby nowe przepisy mogły wejść w życie. Czytaj także: Kosmiczna wpadka Pekinu. Posypał się projekt chwalony przez Elona Muska