Napięcie rośnie. Parlament Europejski wzywa Unię Europejską do przyjęcia solidnej strategii bezpieczeństwa wobec Arktyki, podkreślając, że region ten staje się areną rosnącej rywalizacji geopolitycznej, militarnej i energetycznej. Posłowie apelują o przestrzeganie prawa międzynarodowego, wzmocnienie współpracy z NATO i USA, ochronę kluczowej infrastruktury podwodnej oraz aktywne zaangażowanie społeczności rdzennych w decyzje dotyczące przyszłości regionu. W przyjętym dokumentem – popartym przez 510 posłów, przy 75 głosach sprzeciwu i 80 wstrzymujących się – podkreślono, że Arktyka w szybkim tempie przekształca się w obszar starcia interesów globalnych mocarstw. Narastająca rywalizacja geopolityczna i zagrożenia militarnePosłowie alarmują, że to miejsce staje się polem konkurencji geopolitycznej, wyścigu zbrojeń, a także kluczowym elementem światowej transformacji energetycznej i zmian klimatycznych.Zwracają również uwagę na znaczące zwiększenie obecności militarnej w regionie. Szczególnie krytykują szeroko zakrojoną restrukturyzację sił zbrojnych Rosji, w tym powołanie tzw. Kolegium Morskiego. W ich ocenie, w połączeniu z rosnącym zaangażowaniem Chin w sprawy Arktyki, doprowadziło to do eskalacji napięć i zachwiało dotychczasową stabilnością.W odpowiedzi UE powinna zacieśnić współpracę z sojusznikami, zwłaszcza w ramach NATO. Europosłowie podkreślają, że silne partnerstwo UE ze Stanami Zjednoczonymi ma „fundamentalne znaczenie” dla powstrzymania ambicji Rosji i Chin oraz zapewnienia wspólnego bezpieczeństwa.Czytaj także: Nowy szlak arktyczny. Historyczny rejs zakończy się w GdańskuOchrona podwodnej infrastruktury jako priorytetW rezolucji odniesiono się również do ostatnich incydentów na Morzu Bałtyckim, które – jak wskazują posłowie – mogły być związane zarówno z rosyjską tzw. flotą cieni, jak i chińskimi jednostkami. W związku z tym apelują, by Unia Europejska zdecydowanie zwiększyła ochronę kluczowej infrastruktury podwodnej w rejonie Arktyki. Mowa tu przede wszystkim o strategicznych kablach i rurociągach, także tych przebiegających w pobliżu Grenlandii. Zdaniem europosłów konieczne jest również zaostrzenie unijnych przepisów dotyczących sankcji i środków przeciwdziałających podobnym zagrożeniom.Czytaj także: Przepłynęli ocean, żeby się „pokazać”. Pierwsza taka wizyta w historiiZnaczenie prawa międzynarodowego i swobody żeglugiParlament Europejski zaznacza, że wszelkie działania związane z zarządzaniem Arktyką muszą pozostać ściśle oparte na Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS). W obliczu rosnącej konkurencji na arktycznych szlakach żeglugowych – zwłaszcza na północnej trasie morskiej – posłowie sprzeciwiają się jednostronnym roszczeniom terytorialnym lub nawigacyjnym. Zamiast tego opowiadają się za aktywnym dialogiem dyplomatycznym oraz egzekwowaniem prawa międzynarodowego jako narzędzia do przeciwdziałania próbom legitymizowania spornych korytarzy czy wykorzystywania współpracy naukowej i gospodarczej jako zasłony dla wpływów politycznych.Czytaj także: NATO szykuje się do wojny o Arktykę. Specjalny projekt w kosmosie Strategiczne surowce i nowi partnerzy UEArktyka jest także źródłem surowców istotnych dla strategicznej autonomii Europy. Dlatego – jak argumentują europosłowie – Unia Europejska powinna konsekwentnie rozwijać partnerstwa w regionie, aby ograniczać zależność od autorytarnych potęg zewnętrznych.Podkreślają przy tym kluczową rolę Norwegii w budowaniu europejskiego bezpieczeństwa energetycznego i geopolitycznej odporności.Zwracają również uwagę na rosnące poparcie społeczne dla potencjalnego członkostwa w UE w Islandii i Grenlandii. W tym kontekście zachęcają Unię do zacieśniania współpracy politycznej oraz gospodarczej z tymi krajami, a także promowania korzyści, jakie mogłoby przynieść ewentualne wejście do UE, o ile takie będzie życzenie tamtejszych społeczności.Czytaj także: Satelita zbada polarne rejony Ziemi. NASA ujawnia celZmiany klimatyczne i rola społeczności rdzennychEuroposłowie przypominają także, że zmiany klimatyczne szczególnie dotykają Arktykę, wywierając olbrzymi wpływ nie tylko na środowisko, lecz również na sytuację polityczną i bezpieczeństwo. Z tego powodu apelują o pilne usprawnienie strategii adaptacyjnych. Zwracają uwagę, że w procesie podejmowania decyzji dotyczących tego regionu muszą uczestniczyć rdzennych mieszkańcy Arktyki, którzy są najbardziej narażeni na skutki transformacji środowiskowej.Czytaj także: Arktyka gwałtownie traci lód morski. „Szybciej niż się spodziewaliśmy”Głos sprawozdawcy: potrzeba inteligentnej strategii UESprawozdawca raportu, Urmas Paet (Renew, Estonia), podsumował sytuację słowami: „W ostatnich latach doświadczyliśmy znacznych zawirowań w polityce światowej. Ma to wyraźny wpływ na region Arktyki”. – Unia Europejska potrzebuje inteligentnej strategii, aby sprostać rosnącemu znaczeniu geopolitycznemu Arktyki i, oprócz innych działań, mam nadzieję, że w najbliższej przyszłości Islandia, Norwegia i Grenlandia przystąpią do UE – powiedział.Czytaj także: Los Grenlandii przesądzony. „Potrzebujemy jej. Musimy ją mieć”