To nie jest złoty środek na odchudzanie. W obliczu zwiększonego zapotrzebowania na tzw. leki na odchudzanie pojawiło się „rosnące zagrożenie związane z reklamowaniem i sprzedażą nielegalnych leków w Internecie” – ostrzegła Europejska Agencja Leków we wrześniu 2025 r. Interpol (Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej) podaje, że leki na odchudzanie stanowią coraz większą część podrobionych i niezatwierdzonych preparatów przechwytywanych na całym świecie. Komercjalizacja leku na leczenie otyłości i cukrzycyW październiku 2025 roku brytyjskie władze zgłosiły największą w historii konfiskatę nielegalnych leków na odchudzanie. Wartość przejętej substancji wyniosła ćwierć miliona funtów i obejmowała tysiące zastrzyków zawierających retatrutyd.Na wzrost liczby podrabianych leków na odchudzanie wpływa kilka czynników. Pierwszym z nich jest promowanie legalnych leków jako skuteczne remedium na schudnięcie oraz fakt, że popyt na nie rośnie szybciej niż podaż. Wykorzystywanie mediów społecznościowych przez celebrytów i promowanie ich za pośrednictwem influencerów również przyczyniło się do normalizacji ich stosowania w celu utraty wagi.„Jest tak dużo szumu wokół tego leku, że ogół społeczeństwa postrzega go raczej jako element stylu życia lub produkt dla przyjemności” – powiedziała Oksana Pyzik, adiunkt farmacji na University College London. Leki te pierwotnie opracowano w celu leczenia cukrzycy typu 2, ale obecnie stosuje się je również w leczeniu otyłości. Chociaż mają różne nazwy handlowe i różne substancje czynne, wszystkie są znane jako agoniści receptora GLP-1.Czytaj także: Nowa nadzieja w walce z otyłością. „Zupełnie inny sposób działania”Istnieje szereg zagrożeń związanych z kupowaniem leków od nielegalnych sprzedawców – od produktów, które nie działają wcale, po te zanieczyszczone potencjalnie niebezpiecznymi składnikami lub zawierające brudne igły, a także nieprawidłowe dawki.Błędy w dawkowaniu mogą nasilać powszechnie występujące działania niepożądane leków GLP-1, takie jak nudności, wymioty i biegunka. W Wielkiej Brytanii pewna kobieta zmarła po otrzymaniu zastrzyków z semaglutydu, które sprzedano jej w salonie kosmetycznym pod nazwą Mounjaro (tirzepatid).„Takie incydenty powinny być nagłaśniane, w celu zwiększenia świadomości” – powiedział dyrektor wykonawczy partnerstwa na rzecz bezpiecznych leków Shabbir Safdar.Rosyjski lek na odchudzanieZagrożenia wykraczają poza podrabiane leki GLP-1. Eksperci ds. zdrowia zalecają łączenie leków odchudzających z odpowiednią aktywnością fizyczną i zdrową dietą. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem.W Rosji ludzie zgłaszają poważne skutki uboczne po zażyciu leku na odchudzanie znanego jako Molecule, który jest nielegalnie sprzedawany i promowany w Internecie, często za pośrednictwem mediów społecznościowych. Badania wykazały, że ten preparat zawiera sybutraminę, substancję hamującą apetyt, która jest zakazana w UE, Wielkiej Brytanii i USA.Pierwotnie stosowana w szpitalach, sibutramina zwiększała ryzyko zawałów serca i udarów mózgu. W Rosji jest obecnie legalnie dostępna wyłącznie dla dorosłych na receptę. Władze sanitarne w Meksyku również ostrzegają przed stosowaniem tego leku w celu odchudzania.Czytaj także: Ten lek na odchudzanie podbija Hollywood. Sztuczna inteligencja ma lepszy„Musimy zachęcić osoby podążające za trendami w mediach społecznościowych do uświadomienia sobie, że podejmują realne ryzyko dla własnego zdrowia i ciała, którego skutki mogą być nieodwracalne i wymagają nadzoru medycznego” – powiedziała Oksana Pyzik. Leki na odchudzanie, a kompleksowe leczenie otyłościOtyłość to przewlekła choroba o złożonych przyczynach, która została umieszczona na liście Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10). Kampania edukacyjna „Porozmawiajmy szczerze o otyłości” przypomina, że wbrew powszechnemu przekonaniu, w leczenie otyłości nie opiera się wyłącznie na redukcji nadmiernej masy ciała.Nadrzędnym celem jest poprawa stanu zdrowia poprzez zapobieganie rozwojowi powikłań związanych z nadmiarem tkanki tłuszczowej, łagodzenie ich przebiegu, wydłużenie życia w zdrowiu, zadbanie o dobrostan psychiczny i wdrożenie zdrowych nawyków.Otyłość wymaga wieloaspektowego i długoterminowego leczenia, które uwzględnia indywidualne potrzeby danej osoby, takie jak: nawyki żywieniowe, ewentualne zaburzenia odżywiania, poziom aktywności fizycznej, zasadność (lub jej brak) do stosowania leków na otyłość oraz motywację do zmian.Jak działają „leki na odchudzanie”?Leki na otyłość to substancje, które mogą działać na różne sposoby, wspierając proces redukcji masy ciała. Niektóre z nich naśladują działanie naturalnych hormonów, takich jak te wpływające na ośrodek głodu i sytości w mózgu, a także te wpływające na ośrodkowy układ nerwowy. Dzięki temu redukcji ulega spożycie pokarmu, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia masy ciała.Poza wpływem na masę ciała, leki te mogą również wykazywać korzystny wpływ na zdrowie metaboliczne. Mogą pomagać w regulacji stężenia glukozy we krwi (co jest istotne u pacjentów z cukrzycą typu 2), obniżać ciśnienie tętnicze oraz wpływać korzystnie na profil lipidowy (obniżać stężenie cholesterolu LDL i trójglicerydów). Te efekty mogą znacząco przyczynić się do poprawy stanu zdrowia czy układu sercowo-naczyniowego.Leczenie otyłości z wykorzystaniem leków to zawsze decyzja podejmowana wspólnie z lekarzem, który dobiera terapię indywidualnie do stanu zdrowia pacjenta, jego potrzeb i historii medycznej. Ważne jest, by cały proces leczenia odbywał się pod stałym nadzorem lekarza, który będzie mógł monitorować postępy, bezpieczeństwo oraz w razie potrzeby dostosowywać leczenie. Leki zawsze należy stosować według zaleceń lekarza oraz zgodnie z informacjami zawartymi na ulotce dołączonej do opakowania.Czytaj także: Nowe badania. Leki na otyłość mogą ograniczać spożycie alkoholu