Miała 91 lat. Nie żyje dr Jane Goodall, prymatolożka znana ze swoich przełomowych badań nad szympansami. Była pierwszą osobą na świecie, która zarejestrowała zwierzę używające narzędzia. „Instytut Jane Goodall dowiedział się dziś rano, w środę 1 października 2025 r., że dr Jane Goodall, Posłanka Pokoju ONZ i założycielka Instytutu Jane Goodall, zmarła z przyczyn naturalnych. Przebywała w Kalifornii w ramach serii wykładów po Stanach Zjednoczonych” – czytamy w oświadczeniu opublikowanym w mediach społecznościowych.Goodall przez ponad 60 lat badała interakcje wśród szympansów. Po raz pierwszy miała okazje je obserwować w naturalnym środowisku w 1960 roku w Parku Narodowym Gombe Stream w Tanzanii.Podczas badań brytyjska naukowczyni zauważyła, że zwierzęta ta nie tylko mają osobowość, ale także są zdolne do wyrażania emocji, jak radość i smutek, a także do racjonalnego myślenia. Jej zdaniem wymiana uścisków, całusów czy wzajemne poklepywanie wśród szympansów wskazuje na bliskie więzi między członkami rodziny, ale też innymi osobnikami. Badaczka obserwowała także przypadki agresji i przemocy wśród członków stada.Pionierskie badania Jane GoodallBadania Goodall podważyły powszechne wówczas przekonania, np. że tylko ludzie potrafią konstruować i używać narzędzia albo że szympansy są wegetarianami. Była pierwszą osobą na świecie, która zarejestrowała zwierzę używające narzędzia – samiec szympansa wykopywał termity z kopca za pomocą gałązki. Jej obserwacje ukształtowały przyszłość nauki o ewolucji. W 1965 roku trafiła na okładkę „National Geographic”.Czytaj także: Wywęszą parkinsona, zanim pojawią się objawy. Niesamowite zdolności psówW 1977 roku badaczka otworzyła instytut swojego imienia, który wspiera badania prowadzone w Gombe, a także jest światowym liderem w ochronie szympansów i ich siedlisk.Goodall wytyczała szlaki innym kobietom zajmującym się prymatologią i ochroną przyrody. Wśród nich była m.in. amerykańska zoolożka Dian Fossey.Wszystko zaczęło się od książkiMimo że całe życie zajmowała się badaniami szympansów, w wywiadach wspominała, że jej ulubionymi zwierzętami są psy. Pytana o to, jak zrodziła się jej pasja do poznawania przyrody, odpowiadała, że wszystko zaczęło się od przeczytania książki dla dzieci „Doktor Doolittle”.Czytaj także: Żyrafy zaskoczyły naukowców. Odkrycie pomoże w ochronie tych zwierzątGoodall była autorką książek naukowych i popularnonaukowych, niektóre z nich zostały przetłumaczone na język polski, m.in. „W cieniu człowieka”, „Zabójcy bez winy”, „Przez dziurkę od klucza. Najważniejsza książka o naszych najbliższych krewnych”, „Księga nadziei. Poradnik przetrwania w trudnych czasach”.